Krew

Krew to najważniejszy płyn ustrojowy ludzkiego organizmu. Każdy z nas ma w swoim ciele średnio 5-6 litrów krwi. Jej niezwykła budowa i właściwości fizyczne pozwalają pełnić dziesiątki różnorodnych funkcji. Ta płynna tkanka łączna w dużej mierze składa się z wody współtworzącej osocze oraz z tzw. elementów morfotycznych: erytrocytów, leukocytów i płytek krwi. Komórki krwi powstają z komórek macierzystych w wieloetapowym procesie zwanym hemopoezą, zachodzącym w szpiku kostnym.

Aminotransferaza alaninowa (ALAT, AlAT, ALT, GPT, SGPT) to enzym wewnątrzkomórkowy, niezbędny do funkcjonowania komórki. Sprawdź, jakie są normy ALAT w badaniu biochemicznym i o czym może świadczyć wzrost aktywności ALAT.
MPV to parametr morfologii krwi. Badanie MPV dostarcza informacji o wielkości płytek, ułatwiając ocenę przyczyn małopłytkowości czy nadpłytkowości. Dowiedz się, jaka jest norma dla MPV, co oznacza podwyższone MPV, a co MPV poniżej normy.
Enzymy trzustkowe (lipaza, amylaza, elastaza) są wytwarzane przez zewnątrzwydzielniczą część trzustki. Badanie poziomu ich aktywności jest wykonywane m.in. przy podejrzeniu chorób trzustki i innych narządów układu pokarmowego. Jeśli poziom enzymów trzustkowych jest podwyższony lub obniżony, można być pewnym, że trzustka nie działa prawidłowo. Sprawdź, jakie są normy dla enzymów trzustkowych i jak interpretować wyniki badań.
Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu. Jej poziom we krwi reguluje insulina. Sprawdź, jakie są normy glukozy w badaniu biochemicznym krwi i o czym może świadczyć zbyt niski lub zbyt wysoki poziom glukozy we krwi.
Poziom cholesterolu we krwi zależy od wielu czynników - diety, aktywności fizycznej, ogólnego stanu zdrowia. Normy cholesterolu zaś powinno się odnosić do kondycji konkretnej osoby.
Koagulogram to badanie krwi, oceniające jej krzepliwość. Koagulogram jest jednym z obowiązkowych badań zlecanych przed operacją, jednak wskazaniem do jego wykonania są także krwawienia z układu pokarmowego lub bardzo obfite miesiączki. Sprawdź, w jakich jeszcze przypadkach należy wykonać koagulogram, na czym polega badanie i jak odczytać jego wyniki.
Wyniki biochemii krwi dostarczają wielu cennych informacji. Podczas tego badania analizuje się skład osocza krwi. Badania biochemiczne krwi dają lekarzowi orientację w funkcjonowaniu prawie wszystkich narządów i gruczołów, ocenę stanu nawodnienia i odżywienia. Sprawdź, co trzeba wiedzieć o biochemii krwi. Jakie są normy laboratoryjne?
Rozmaz krwi to badanie, które pokazuje obraz wszystkich typów leukocytów. Poszczególne parametry rozmazu (LYMPH, MONO, BASO, EOS, NEUT, PLT) wskazują na określone choroby. Sprawdź, jakie są normy leukocytów i jak interpretować wyniki rozmazu krwi.
Potas bierze udział w tak wielu procesach zachodzących w organizmie, że jego niedobór lub nadmiar od razu odbija się na zdrowiu. Sprawdź, jakie są normy dla potasu w badaniach biochemicznych i o czym może świadczyć spadek lub wzrost jego stężenia.
ASO (antystreptoliza) to przeciwciała blokujące działanie jednego z enzymów paciorkowcowych (streptolizyny O). Odczyn ASO jest wykorzystywany do potwierdzania przebytego zakażenia paciorkowcowego (angina paciorkowcowa) oraz w diagnostyce choroby reumatycznej.
Badanie GBS to badanie wykrywające paciorkowce z grupy GBS w pochwie, które powinno się wykonać u każdej kobiety w ciąży. Paciorkowce z grupy GBS mogą się przenieść z matki na dziecko w czasie porodu, a potem doprowadzić do zapalenia płuc lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u noworodka, a nawet zagrażającej jego życiu sepsy. Sprawdź, jak wygląda badanie GBS.
Biochemiczne markery metabolizmu kostnego (BTM) oznaczane z krwi pozwalają lekarzom na dokładniejsze dobranie terapii i leków do potrzeb konkretnego pacjenta cierpiącego na osteoporozę. Okazują się także przydatne we wdrażaniu odpowiedniej profilaktyki u osoby, u których występuje podwyższone ryzyko tej choroby, a także w innych przypadłościach.
Badanie poziomu witaminy D szczególnie warto wykonać, gdy często się przeziębiasz, trudno ci schudnąć, stale jesteś senna, bo są to problemy, które często wynikają z niedoboru tej witaminy. Proste badanie krwi odpowie na pytanie, czy potrzebujesz suplementacji witaminy D, i w jakiej dawce. Jakie są normy i jak interpretować wynik poziomu witaminy D w organizmie?
Elektrolity są niezbędne do prawidłowej pracy organizmu. Badanie elektrolitów, czyli jonogram, wykonuje się przy podejrzeniu zaburzenia jego funkcjonowania, a konkretnie przy podejrzeniu zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej organizmu. Wskazania, by wykonać badanie stężenie elektrolitów to objawy, takie jak, m.in. nieregularne ciśnienie krwi, zaburzenia rytmu serca czy obrzęki. Sprawdź, na czym polega badanie poziomu elektrolitów.
Czas protrombinowy określa sprawność układu krzepnięcia zewnątrzpochodnego, czyli zależnego od określonych czynników krzepnięcia występujących poza naczyniami krwionośnymi. Te czynniki są wytwarzane w wątrobie. Dzięku określonemu czasowi protrombinowemu można monitorować przebieg terapii lekami zmniejszającymi krzepliwość krwi, np. pochodnymi kumaryny, które hamują wytwarzanie czynników krzepnięcia w wątrobie.
Mutacja V Leiden jest najczęstszą mutacją występującą przy wrodzonej trombofilii. Ma ogromny wpływ przede wszystkim na serce i naczynia krwionośne. Może też zadecydować o przebiegu ciąży u kobiety. Mutację tę wykrywa się przy pomocy badań genetycznych. Potem można wdrożyć leczenie, które pomoże uchronić chorego przed jej skutkami.
Amylaza to enzym wytwarzany przez ślinianki, trzustkę, gruczoł mleczny, jajniki oraz jądra. Badanie poziomu amylazy we krwi jest wykorzystywane przede wszystkim przy diagnozowaniu chorób trzustki. Sprawdź, jakie są normy amylazy we krwi i oczym może świadczyć zbyt niski lub zbyt wysoki jej poziom.
Test z krwi na Helicobacter pylori jest jednym z najczęściej wykonywanych testów na obecność tej bakterii w organizmie. Jednak w niektórych przypadkach jego wynik może być fałszywie dodatki. Na czym polega test z krwi na Helicobacter pylori? Jak interpretować wyniki badań? Na czym polega domowy test z krwi na H. pylori?
Jak wykryć WZW B? Jakie badania należy wykonać w celu identyfikacji wirusa HBV? By zdiagnozować wirusowe zapalenia wątroby (WZW) typu B wystarczy wykonać badania krwi. Sprawdź, na czym dokładnie polega diagnostyka WZW B i jak interpretować wyniki badania.
Markery nowotworowe służą do rozpoznania choroby nowotworowej. Jednym z nich jest antygen gruczołu krokowego (PSA). Każdy mężczyzna po 40-tce powinien przeprowadzić badanie PSA, nawet jeśli nie odczuwa najmniejszych dolegliwości. Po 50-tce trzeba je powtarzać raz w roku. Jak przebiega badanie PSA? Jak interpretować wynik PSA?
Profil przy antykoncepcji hormonalnej to badania krwi, które należy wykonać przed podjęciem decyzji o stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych. Profil przy antykoncepcji hormonalnej powinny regularnie wykonywać także kobiety, które stosują już tego typu metodę zapobiegania ciąży. Sprawdź, jakie badania wykonać przy braniu tabletek antykoncepcyjnych.

Jednym z najważniejszych zadań krwi jest transport tlenu z pęcherzyków płucnych i rozprowadzanie go po całym organizmie. Związanie cząsteczek tlenu jest możliwe dzięki hemoglobinie - czerwonemu barwnikowi erytrocytów. Odpowiednia proporcja pomiędzy krwią utlenowaną i odtlenowaną jest podstawą utrzymywania homeostazy całego ciała.

Krew jako płynny transporter jest też nośnikiem wielu innych substancji: lipidów, hormonów, czy związków nieorganicznych.

Również nasza odporność przed wirusami i bakteriami jest zależna od funkcjonowania krwi - a dokładniej leukocytów czyli białych krwinek. Choć są mniej liczne od erytrocytów, potrafią aktywnie pochłaniać patogeny i je niszczyć, lub produkować przeciwciała odpowiedzialne za odpowiedź swoistą.

Krew pełni też rolę strażnika w nagłych wypadkach, ponieważ zawarte w niej nieaktywne czynniki krzepnięcia umożliwiają wytworzenie skrzepu i zatamowania krwawienia.

Łatwość pobrania i analizy składników sprawia, że krew jest najczęściej badanym laboratoryjnie płynem ustrojowym. Określanie stężenia dodatkowych składników transportowanych we krwi (np. glukozy, mikroelementów, lipidów czy hormonów) jest nieocenionym narzędziem diagnostycznym współczesnej medycyny. Dzięki badaniom morfologicznym – czyli popularnemu badaniu krwi – można rozpoznać wiele chorób lub określić, czy w organizmie występuje stan zapalny.

Krew, jak każda tkanka może też chorować. Jej dysfunkcje mają często podłoże genetyczne i związane są zwykle z zaburzonym dojrzewaniem lub nadmiernymi podziałami poszczególnych elementów morfotycznych krwi.