OSTEODYSTROFIA NERKOWA: przyczyny, objawy, leczenie

Osteodystrofia nerkowa (krzywica nerkowa) obejmuje zmiany kostne u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek. Przyczyną pojawienia się tych zmian są zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej, co prowadzi do nieprawidłowości w tworzeniu, resorpcji oraz mineralizacji kości.

Spis treści

1. Osteodystrofia nerkowa: rodzaje
2. Osteodystrofia nerkowa: objawy
3. Osteodystrofia nerkowa: diagnoza
4. Osteodystrofia nerkowa: leczenie

Osteodystrofia nerkowa (krzywica nerkowa) cechuje się się zaburzeniami w obrębie kości wskutek zmian w gospodarce wapniowo-fosforowej.

Osteodystrofia nerkowa: rodzaje

• osteodystrofia z przyspieszoną przemianą kostną, której przyczyną jest wtórna nadczynność przytarczyc i nadmiar parathormonu (PTH); ta osteodystrofia charakteryzuje się wzmożonym rozpadem kostnym oraz częściowo przyspieszoną odbudową kostną; w cięższych przypadkach dochodzi do włóknienia w obrębie jamy szpikowej;
• osteodystrofia ze zwolnioną przemianą kostną - dzieli się na osteomalację, osteomalacja glinowa i adynamiczną chorobę kości; osteomalacja rozwija się wskutek niedoboru witaminy D lub występowania oporności tkanki kostnej na jej działanie - kości stają się miękkie i podatne na złamania; osteopatia glinowa powstaje u chorych leczonych glinem lub dializowanych, którzy mają styczność ze związkami glinu; adynamiczna choroba kości pojawia się u chorych leczonych wysokimi dawkami witaminy D lub po wycięciu przytarczyc
• osteodystrofia spowodowana odkładaniem się beta-2-mikroglubuliny (skrobiawica dializacyjna, amyloidoza) głównie w kościach i okolicach stawów u pacjentów dializowanych, często prowadząc do wystąpienia objawów zespołu cieśni nadgarstka

Osteodystrofia nerkowa: objawy

Cechy osteodystrofii nerkowej są mało charakterystyczne i pojawiają się późno w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek. Pacjenci narzekają na:

• bóle kości i ból stawów
• osłabienie mięśni
• świąd skóry
• czasem dochodzi do ostrego zapalenia stawów lub pęknięcia ścięgien
• wraz z postępem choroby obserwuje się zniekształcenia i patologiczne złamania kości
• odkładanie się soli wapnia w narządzie wzroku prowadzi do występowania zaburzeń widzenia i zapalenia spojówek
• gromadzenie się soli w nerkach odpowiada za postęp przewlekłej niewydolności nerek

Osteodystrofia nerkowa: diagnoza

Aby rozpoznań chorobę należy wykonać badania laboratoryjne gospodarki wapniowo-fosforowej. Dodatkowo wykonuje się rtg kości oraz rtg narządów jamy brzusznej i rtg klatki piersiowej, scyntygrafię kości, badanie densytometryczne i ilościową tomografię komputerową kości. Dla pewności można tez wykonać biopsję talerza kości biodrowej i badanie tkanki w mikroskopie.

Osteodystrofia nerkowa: leczenie

Leczenie osteodystrofii nerkowej polega przede wszystkim na utrzymaniu prawidłowej gospodarki wapniowo-fosforanowej (stężenia wapnia, fosforu, parathormonu w surowicy oraz iloczynu stężeń wapnia i fosforu we krwi) w optymalnych granicach.

Dąży się też do znormalizowania czynności przytarczyc (leczenie nadczynności w postaciach z przyspieszoną przemianą kości, a pobudzenie czynności przytarczyc w adynamicznej chorobie kości), a w przypadku osteopatii glinowej do eliminacji ekspozycji na glin i obniżenia jego poziomu w surowicy krwi.

Osteomalację leczy się podając witaminę D.

W przypadku skrobiawicy dializacyjnej konieczny jest przeszczep nerki.