Psychiatria

Psychiatria to specjalizacja medyczna poświęcona diagnozie i leczeniu zaburzeń oraz chorób psychicznych. Psychiatra zajmuje się nie tylko analizą medycznego aspektu dysfunkcji, ale bada również ich uwarunkowania społeczne, rodzinne i pychologiczne. Często tylko tak holistyczne podejście do pacjenta pozwala na znalezienie rozwiązania problemu. W odróżnieniu od psychologii, psychiatria jest dyscypliną medyczną.

Paranoja to termin, którego znaczenie na przestrzeni lat wielokrotnie w zasadzie ulegało zmianie. Współcześnie określa się nim problemy, które mogą wynikać z zaburzeń urojeniowych, schizofrenii czy specyficznych zaburzeń osobowości. Objawy paranoi w dużej mierze zależą od treści urojeń, które pojawiają się w przebiegu danego typu paranoi. Czym więc dokładnie jest paranoja i jakie są obecnie dostępne metody jej leczenia?
Choroba afektywna sezonowa, zwana również depresją sezonową czy depresją jesienną, to specyficzne zaburzenie nastroju, którego objawy pojawiają się cyklicznie, zazwyczaj w okresie jesienno-zimowym. Różne aspekty brane są pod uwagę jako jej możliwe przyczyny, pacjentów zwykle jednak najbardziej interesuje to, jak można leczyć depresję sezonową. W tym przypadku pomóc może nie tylko farmakoterapia, ale i… światło.
Narcyzm (osobowość narcystyczna) wyróżnia się przeświadczeniem o własnej wyjątkowości i posiadaniu ogromnych możliwości w połączeniu z brakiem empatii i aroganckim podejściem do innych ludzi. Pacjenci, którzy zmagają się z narcyzmem, doświadczają również i innych problemów – m.in. bardzo łatwo jest ich urazić, przez co mogą oni drastycznie kończyć różne swoje znajomości z innymi ludźmi. Osobowość narcystyczna to poważny problem – jakie są jego przyczyny, jak sobie z nim radzić i czy jest możliwe leczenie narcyzmu?
Globus histericus, potocznie nazywane kulą gardłową, należy do schorzeń psychosomatycznych i nie ma podłoża w żadnej chorobie organicznej. Jeśli w stresującej sytuacji masz objaw duszenia w gardle, jakbyś połknęła kulkę wielkości orzecha włoskiego, może to oznaczać, że cierpisz na tzw. globus histericus. Czy zatem można leczyć globus histericus? Czy są sposoby na pokonanie tej przypadłości?
Bulimia to rodzaj zaburzeń odżywiania, którego wcale nie musi być widać na pierwszy rzut oka – wbrew pozorom większość osób, które zmagają się z tym problemem, ma prawidłową masę ciała. Z drugiej strony bulimia może mieć naprawdę poważne, czasami nawet zagrażające życiu konsekwencje – jakie więc są objawy bulimii, po czym poznać, że bliski może mieć ten problem i jakie leczenie stosowane jest w przypadku żarłoczności psychicznej?
Mizoginizm (mizoginia) oznacza chorobliwą niechęć, a wręcz nienawiść konkretnego mężczyzny do kobiet. Mizogini pojawiali się nie tylko w starożytności i późniejszych wiekach, gdy społeczna pozycja kobiet była niższa niż obecnie. Dzisiaj też możesz natknąć się na mizogina: przeczytaj, jakie są objawy mizoginizmu i dowiedz się, czy możliwa jest zmiana postawy uprzedzonego do kobiet mężczyzny. Poznaj również definicję mizoandrii.
A wszystkiemu winny jest koronawirus i zagrożenie, jakie wywołał. Wielu ludzie na skutek stresu, niepewności i poczucia zagrożenia mogło popaść w paranoję.
Od psychologa potrafiła usłyszeć: „Dziecko, ty nie jesteś psychopatką, ale ja nie wiem, co z tobą jest nie tak”. Lekarzom wydawała się "dziwna". - W pewnym momencie głośno powiedziałam: „Wiecie co, ja chyba mam zespół Aspergera”. Pamiętam, że najpierw zapanowała cisza, a potem z ust moich znajomych padały takie krótkie zdania: „Ej, chyba nie…”, „Może jednak…”, „Tak trochę…”, „No chyba rzeczywiście…”. W tamtych czasach zespół Aspergera był przedmiotem badań naukowych i klinicznych. A nie czymś, o czym myślało się w kontekście „zwyczajnych” ludzi – wspomina Joanna Ławicka. O tym, że ma zespół Aspergera dowiedziała się mając 28 lat. W szkole ledwo przechodziła z klasy do klasy, dziś jest pedagogiem specjalnym, doktorem nauk społecznych i prezesem Fundacji Prodeste.
Anoreksja to choroba bardzo czuła na płeć. Nawet 96 proc. chorujących to kobiety, u których choroba ujawniła się w trakcie dojrzewania. Na anoreksję choruje się całe życie, nie można się z niej całkowicie wyleczyć. Większość osób anorektycznych nigdy nie otrzymuje jednak diagnozy i nie podejmuje terapii. Święto osób chorujących na anoreksję przypada 6 maja.
Otępienie naczyniopochodne (otępienie naczyniowe) to taka postać zaburzeń otępiennych, która jest bezpośrednio związana z patologiami dotyczącymi dostaw krwi do ośrodkowego układu nerwowego. Objawy otępienia naczyniopochodnego nie są specyficzne. Jak więc stwierdzić, że pacjent cierpi właśnie na otępienie naczyniowe i - co prawdopodobnie najważniejsze - czy można mu jakoś zapobiegać?
Schizofrenia z objawami negatywnymi nie jest chorobą, o której mówi się często. A to właśnie ta postać choroby znacząco wpływa na pogorszenie statusu społecznego i ekonomicznego chorego. Dzieje się tak, ponieważ to przeważające i przetrwałe objawy negatywne stanowią większą barierę w zatrudnieniu chorego.
Nerwica wegetatywna to wspólne określenie dla dolegliwości, wynikających z problemów psychicznych. Nerwica wegetatywną określa się dziś nerwicę serca, nerwicę żołądka czy biegunkę nerwicową. Jakie są objawy nerwicy wegetatywnej i jak przebiega jej leczenie?
Nerwica u dzieci objawia się niewyjaśnionymi bólami brzucha, głowy czy kołataniem serca. Wiedzę o istnieniu tej grupy schorzeń powinien mieć każdy rodzic, ponieważ niewłaściwe postępowanie w przypadku nerwicy u dziecka może tylko pogarszać przebieg problemu.
Jak wygląda nerwica natręctw? Jeśli widzieliście film "Dzień świra" z Markiem Kondratem w roli głównej, to już wiecie, jak wyglądają objawy nerwicy natręctw. Ale czy wiecie, że można wygrać z tą chorobą i odzyskać radość życia?
Splątanie jest jednym z poważniejszych zaburzeń świadomości. Pacjent nie jest całkowicie nieprzytomny,ale jego kontakt z rzeczywistością jest mocno ograniczony. Przyczyny splątania mogą być różne, zawsze jednak pacjent ze splątaniem powinien trafić do lekarza.
Czy depresja nerwicowa i nerwica depresyjna jest tym samym? Psychiatrzy nierzadko spotykają się z trudnościami w jednoznacznym postawieniu diagnozy, związanymi z tym, że jeden pacjent może doświadczać objawów, które są typowe dla kilku różnych zaburzeń psychicznych. Osoba z obniżonym nastrojem może jednocześnie borykać się z zaburzeniami lękowymi – taka kompilacja dolegliwości spotykana bywa zarówno w depresji nerwicowej, jak i nerwicy depresyjnej. Przeczytaj, czym się od siebie różnią te dwie jednostki i czy ich wyodrębnianie jest rzeczywiście z jakichś powodów istotne.
Leczenie depresji nie jest proste. Podstawową rolę odgrywają tutaj farmakoterapia oraz psychoterapia, ważna jest jednak także psychoedukacja chorego i jego najbliższego otoczenia. W leczeniu zaburzeń depresyjnych znajdują zastosowanie również i inne metody. Jak leczy się depresję, kiedy pacjent z depresją może być leczony ambulatoryjnie, a kiedy musi być hospitalizowany i jakie zmiany w leczeniu depresji może przynieść przyszłość?
Depresja kojarzona jest z bezsennością, spadkiem apetytu i długo utrzymującym się obniżeniem nastroju, w rzeczywistości jednak zaburzenia depresyjne wcale nie muszą mieć takiego przebiegu. Szczególnym zaburzeniem nastroju jest depresja atypowa. Co odróżnia ją od typowej depresji, jakie są jej objawy i czy leczenie depresji atypowej przebiega inaczej niż leczenie klasycznej depresji?
Dyslalia to dość ogólny termin, którym określa się różnego rodzaju zaburzenia mowy – polegać one mogą bowiem na niewypowiadaniu zaledwie jednej głoski, jak i kilku głosek czy błędnej wymowie pewnych wyrazów. Przyczynami dyslalii mogą być zarówno nieprawidłowości dotyczące budowy aparatu mowy, jak i zaburzenia dotyczące narządu słuchu czy nieprawidłowe wzorce mowy w środowisku, w którym wychowuje się dziecko. Dla rodziców najistotniejszy jest jednak zwykle całkowicie inny aspekt: jakie są metody leczenia dyslalii?
Zespół dysfunkcji seksualnych po SSRI jest problemem, który występować może nawet już po zakończeniu przyjmowania przez pacjenta preparatów przeciwdepresyjnych. W jego przebiegu pojawiać się mogą przeróżnego typu nieprawidłowości, np.: spadek libido, zaburzenia wzwodu czy suchość pochwy. Stanowiące konsekwencję zażywania antydepresantów zaburzenia seksualne prowadzić mogą do pogorszenia jakości życia – czy istnieją więc jakieś metody leczenia zespołu dysfunkcji seksualnych po SSRI?
Zespół dyskontynuacji leków przeciwdepresyjnych może pojawiać się nawet u 1/5 osób przyjmujących środki przeciwdepresyjne. Czym dokładnie jest zespół dyskontynuacji leków przeciwdepresyjnych, jakie są jego objawy i co zrobić, aby zapobiec jego wystąpieniu? Ile trwa zespół dyskontynuacji leków przeciwdepresyjnych?

Diagnozowanie zaburzeń psychiatrycznych nie jest proste. Wiele schorzeń nie okazuje wyraźnych objawów lub daje o osobie znać jedynie w określonych warunkach środowiskowych. Co więcej, osoby chore często niechętnie podejmują leczenie, ponieważ są przekonane o braku problemu. W odróżnieniu od typowych chorób i urazów choroby psychiczne nierzadko modyfikują świadomość i postrzeganie otoczenia. Dlatego chory może być przekonany o tym, że nic mu nie dolega, a jego zachowania i reakcje mieszczą się w kanonie ogólnie przyjętych norm społecznych i etycznych.

Leczenie psychiatryczne może odbywać się zarówno podczas pobytu w szpitalu, w specjalistycznej klinice, np. Poradni Leczenia Uzależnień albo prywatnym gabinecie.

Do typowych chorób i zaburzeń psychicznych można zaliczyć schizofrenię, zaburzenia nastroju, parafilie, zaburzenia odżywiania (np. bulimia, anoreksja, ortoreksja), alkoholizm i zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, czyli uporczywe powtarzanie określonych zachowań lub myśli. Objawy poszczególnych chorób mogą występować ze zmienną częstotliwością – od jednorazowych epizodów, przez remisję (ustępowanie w czasie), aż po zaburzenia utrwalone.

W psychiatrii diagnostykę chorób i zaburzeń przeprowadza się w oparciu o dwa zestawienia – DSM-5 oraz ICD-10. Leczenie zdiagnozowanych chorób może odbywać się na kilka sposobów. Najczęściej stosuje się psychoterapię, niekiedy w połączeniu z farmakoterapią. Dopiero kiedy podstawowe metody leczenia okazują się niewystarczające zaleca się sięgnięcie po bardziej inwazyjne zabiegi jak terapię elektrowstrząsową, a w ostateczności psychochirurgię. Ten ostatni zabieg polega na przerwaniu połączeń między ośrodkami ośrodkowego układu nerwowego i wymaga niezwykłej precyzji możliwej dzięki metodom stereotaktycznym.