Leki

Lekiem zwanym również lekarstwem i produktem leczniczym jest każda substancja, która nadaje się do bezpośredniego wprowadzenia do organizmu w odpowiedniej postaci farmaceutycznej. Podanie leków ma na celu osiągnięcie pożądanego efektu terapeutycznego. Niektóre produkty lecznicze, podawane w odpowiedniej, ściśle określonej dawce, stosowane są by zapobiec chorobie. Dawkowanie leków należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Działanie metoklopramidu polega na wzmożeniu oraz przyspieszeniu opróżniania żołądka, nasileniu perystaltyki dwunastnicy i jelit oraz hamowaniu zarzucania żółci. Działa również ośrodkowo przenikając przez barierę krew mózg, powodując hamowanie ośrodków odpowiedzialnych za wywoływanie wymiotów (blokowanie receptora dopaminowego D2 w rdzeniu przedłużonym oraz receptorów serotoninergicznych 5HT3 i 5HT4).
Glukagon jest hormonem wytwarzanym w komórkach α trzustki. Razem z insuliną, wobec której ma działanie przeciwstawne, odpowiada w organizmie za kontrolę stężenia glukozy w krwioobiegu. Niezwykle istotne jest prawidłowe przechowywanie preparatów zawierających glukagon.
Zolpidem jest lekiem nasennym. Selektywnie wiąże się z podtypem receptora omega-1 (znanego również jako podtyp benzodiazepinowy-1), który stanowi jednostkę alfa kompleksu receptora GABAA. Sprawdź, jakie są wskazania do stosowania zolpidemu oraz jakie mogą wystąpić skutki uboczne.
Klotrimazol jest substancją stosowaną zewnętrznie w leczeniu miejscowych zakażeń grzybiczych. Zakres jego działania jest szeroki. Klotrimazol stosowany jest w grzybicach skóry i kandydozach zewnętrznych narządów płciowych. Występuje w różnych postaciach farmaceutycznych, które charakteryzują się różnymi zawartościami substancji aktywnej.
Omeprazol (omeprazolum) jest swoistym inhibitorem pompy protonowej (PPI, od ang. proton pump inhibitors) w komórkach okładzinowych żołądka. Dzięki temu zapewnia odwracalne hamowanie wydzielania kwasu solnego w żołądku.
Amantadyna jest lekiem dopaminergicznym, co oznacza, że zwiększa pozakomórkowe stężenie dopaminy. Stosowana jest w leczeniu objawów choroby Parkinsona i zaburzeń ruchów. Jakie jest działanie amantadyny? Jakie są skutki uboczne jej stosowania?
Wenlafaksyna jest przeciwdepresyjnym lekiem należącym do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Jej działanie polega więc na zwiększeniu ilości tych neuroprzekaźników w przestrzeni międzysynaptycznej. Przy większych dawkach wykazano również, że wenlafaksyna wykazuje słabe działanie hamujące wychwyt zwrotny dopaminy. SNRI są jedną z grup pierwszego wyboru, a tym samym jedną z najczęściej wybieranych grup w leczeniu depresji.
Lek o miejscowym działaniu osłaniającym uszkodzoną błonę śluzową żołądka i dwunastnicy. Pod wpływem działania kwasu solnego w żołądku z dicytrynianu tripotasu-bizmutu tworzy się osad, który przylega przede wszystkim w obszarze owrzodzeń i hamuje aktywność pepsyny. W efekcie pozwala na szybsze gojenie się ubytków. Wykazuje ponadto działanie bakteriobójcze w stosunku do Helicobacter pylori.
Lidokaina jest środkiem miejscowo znieczulającym o budowie amidowej, znanym doskonale w chirurgii, urologii, ortopedii, ginekologii czy rozmaitych procedurach diagnostycznych. Na czym polega działanie lidokainy? Jakie jest jej dawkowanie i skutki uboczne?
Meloksykam jest lekiem należącym do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jest ona grupą niezwykle liczną i różnorodną. Preparaty NLPZ można otrzymać w aptece zarówno na receptę w większych dawkach jak i bez recepty. Meloksykam można dostać w aptece bez recepty w preparatach pod nazwą: Opokan lub Mel. Oba te leki są jednymi z najczęściej polecanych przez farmaceutów środków przeciwbólowych.
Paracetamol jest składnikiem wielu leków dostępnych bez recepty. Dawkowanie paracetamolu jest wskazane przy bólach mięśni, stawów, kości, nerwobólach, bólach miesiączkowych, przy chorobach z wysoką temperaturą, po zabiegach stomatologicznych i chirurgicznych. Czy paracetamol w ciąży jest bezpieczny? Czym różni się paracetamol dla dzieci od tego dla dorosłych? Sprawdź, jakie działanie ma paracetamol, jak go dawkować i jakie mogą wystąpić skutki uboczne.
Lucerna jest rośliną paszową i ziołem starszym niż najstarsze źródła historyczne. Pochodzi z południowo-zachodniej Azji, jednak obecnie uprawiana jest powszechnie na całym świecie. Lucerna należy do roślin najbogatszych w składniki bioaktywne, bo zawiera ich ponad 300. Ma ona ogromne znaczenie w medycynie ajurwedyjskiej i lecznictwie ludowym wielu społeczności. Czy lucernę można suplementować? Na co pomaga lucerna i czy jej stosowanie jest bezpieczne?
Metronidazol jest substancją działającą na bakterie beztlenowe i niektóre pierwotniaki. Obecnie jest złotym środkiem używanym w leczeniu schorzeń wywołanych wyżej wymienionymi mikroorganizmami. Jego cząsteczka jest mała i charakteryzuje się bardzo dobrą wchłanialnością. Przenika dobrze do tkanek przechodząc nawet przez bariery organizmu takie jak łożysko czy bariera krew-mózg.
Kiedyś geranium, czyli pelargonia pachnąca, zwana również anginką, rosło w doniczce na co drugim parapecie, roztaczając wokół niezwykły cytrynowy zapach. Dziś o tej roślinie trochę już zapomnieliśmy. A szkoda, bo ma niezwykłe właściwości przeciwbakteryjne i antywirusowe, co sytuuje ją w gronie najcenniejszych roślin leczniczych. Zobacz, dlaczego warto uprawiać geranium.
Laktuloza ciekła jest popularnym lekiem przeczyszczającym. Chemicznie jest syntetycznym dwucukrem (galaktoza połączona z fruktozą), wchłaniającym się w bardzo nikłym stopniu z przewodu pokarmowego.
Azytromycyna należy do antybiotyków makrolidowych (makrolidów). Właściwie z punktu widzenia chemicznego jest ona azalidem, ale jej mechanizm i zakres działania przeciwbakteryjnego są podobne do starszych makrolidów. Azytromycyna jest stosunkowo nowym przedstawicielem tej grupy. Opracowano ją z myślą o uniknięciu niektórych wad erytromycyny.
Kaptopryl jest dobrze znanym lekiem z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE; ang. angiotensin-converting enzyme). Są to leki hamujące działanie enzymu przekształcającego angiotensynę I w angiotensynę II, która podwyższa ciśnienie tętnicze, odpowiada za powstawanie powikłań narządowych nadciśnienia tętniczego oraz stanowi ważną składową układu renina-angiotensyna-aldosteron.
Ibuprofen to substancja będąca składnikiem wielu leków dostępnych w aptece bez recepty. Sięgamy po nie bardzo często z powodu bólu głowy, zęba czy łamania w kościach. Jak działa ibuprofen? Jakie jest dawkowanie ibuprofenu u dzieci, a jakie u dorosłych? Od kiedy można go podawać dziecku? Jaka jest różnica między ibuprofenem a paracetamolem?
Midazolam jest substancją należącą do grupy leków działających na ośrodkowy układ nerwowy: benzodiazepin. Jest to lek, który wykazuje działanie nasenne, uspokajające, przeciwdrgawkowe, przeciwlękowe. Midazolam jest stosowany głównie w lecznictwie zamkniętym przez anestezjologów lub jako tabletki do leczenia ciężkiej bezsenności.
Klonazepam jest zaliczany do benzodiazepin. Są to związki stosowane w neurologii i psychiatrii do leczenia zaburzeń snu, napadów lęku, stanów padaczkowych. Klonazepam należy do grupy benzodiazepin długodziałających. Jego okres półtrwania w organizmie wynosi od 20 do 40 h. Klonazepam uważany jest za bardziej efektywny od diazepamu, dodatkowo wymaga mniejszego dawkowania, aby uzyskać efekt terapeutyczny. Ma też mniej działań niepożądanych.
Loratadyna jest lekiem przeciwhistaminowym II generacji. Jej zastosowanie obejmuje m.in. alergiczny nieżyt nosa, leczenie pokrzywki idiopatycznej lub alergiczny nieżyt spojówek. Dzięki temu, że loratadyna w niewielkiej ilości oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy i jest selektywna wobec receptora histaminowego jej przyjmowanie uznawane jest za bezpieczne.

Działanie produktów leczniczych polega na oddziaływaniu ze składnikami organizmu, co ma na celu zapobieganie dalszemu rozwojowi choroby, zahamowanie jej przyczyn i nieprzyjemnych objawów. Działanie produktu leczniczego uzależnione jest od jego budowy chemicznej, właściwości fizykochemicznych, wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta. Wyróżniamy dwa typy leków: lek innowacyjny, czyli produkt leczniczy, który został dopuszczony do obrotu w Polsce na podstawie pełnej dokumentacji oraz lek generyczny, czyli produkt leczniczy zawierający tą samą substancję czynną co lek innowacyjny, który został wyprodukowany na podstawie formuły zawartej w zgłoszeniu patentowym leku innowacyjnego, jednak dopiero po zakończeniu ochrony patentowej. Ceny leków generycznych są zazwyczaj zdecydowanie niższe.

Leki mogą być podawane doustnie (tabletki, kapsułki, syrop, zawiesina doustna), iniekcyjnie (ampułka, fiolka, ampułkostrzykawka), doodbytniczo (czopki), przezskórnie (maści, kremy, żele), wziewnie (aerozole do wdychania – najczęściej w lekach przeciwastmatycznych).

Każdy produkt leczniczy zanim zostanie wprowadzony na rynek farmaceutyczny zostaje poddany eksperymentalnym badaniom klinicznym. By lek został dopuszczony do obrotu niezbędne jest pozwolenie wydane przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Kontrolę nad całym procesem wytwarzania i obrotem leków sprawuje Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna.