Ropowica przestrzeni przygardłowej: przyczyny, objawy, leczenie

Ropowica przestrzeni przygardłowej (Phlegmonae spatii parapharyngealis) to stan zapalny pojawiający się zwykle jako powikłanie infekcji bakteryjnych w obrębie gardła i jamy ustnej. Ropowica ta występuje bardzo rzadko, ale jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu. Jakie są przyczyny i objawy ropowicy przestrzeni przygardłowej? Jak przebiega leczenie?

Spis treści

1. Ropowica przestrzeni przygardłowej: objawy
2. Ropowica przestrzeni przygardłowej: diagnostyka
3. Ropowica przestrzeni przygardłowej: leczenie
4. Ropowica przestrzeni przygardłowej: powikłania

Ropowica przestrzeni przygardłowej pojawia się jako powikłanie stanów zapalnych rozwijających się w okolicach przestrzeni przygardłowej, takich jak: ropień okołomigdałkowy, angina, ropne zapalenie ślinianki przyusznej, zmiany zapalne korzeni ostatnich zębów trzonowych szczęki, zapalenie szczytu piramidy kości skroniowej, które jest usznopochodnym powikłaniem wewnątrzczaszkowym.

Ropowica przestrzeni przygardłowej powstaje w wyniku namnażania się przede wszystkim Streptoccocus ß-hemolitycus, Staphylococcus aureus i Bacteroides.

Ropowica przestrzeni przygardłowej czasem występuje w postaci ograniczonej, jako ropień przestrzeni przygardłowej. Niekiedy rozprzestrzenia się w kierunku podstawy czaszki i do jamy czaszki. Czasami kieruje się w dół, do śródpiersia tylnego. Może objąć też dół podskroniowy, dół skrzydłowo-podniebienny, dno jamy ustnej, dół zażuchwowy i tkanki miękkich szyi.

Ropowica przestrzeni przygardłowej: objawy

• ciężki stan ogólny
• wysoka gorączka
• obrzęk i uwypuklenie w okolicach żuchwy mogące szerzyć się ku dołowi na szyję
• ból szyi przy dotyku i próbach poruszania nią
• szczękościsk
• uwypuklenie bocznej ściany gardła widoczne w badaniu
• ból gardła - zwykle jednostronny, po stronie rozwijającej się choroby
• ból przy przełykaniu (odynofagia)
• ślinotok
• powiększenie węzłów chłonnych szyi
• zaburzenia oddychania

Ropowica przestrzeni przygardłowej: diagnostyka

Podstawowym badaniem w diagnostyce ropowicy przestrzeni przygardłowej jest badanie tomograficzne. Wskazaniem do szybkiej interwencji chirurgicznej i drenażu jest stwierdzenie treści ropnej w przestrzeni przygardłowej (wydzieliny ropnej będącej w bliskim kontakcie z naczyniami). Poza tym niezbędne jest wykonanie posiewu z pobranej treści ropnej, by określić, który drobnoustrój odpowiada za infekcję i na jakie antybiotyki jest wrażliwy.

Ropowica przestrzeni przygardłowej: leczenie

Ropowica przestrzeni przygardłowej wymaga leczenia w szpitalnym oddziale otolaryngologicznym. Leczenie ropowicy polega na nacięciu zbiorników ropy i opróżnieniu ich w znieczuleniu, usuwa się także fragmenty martwiczo zmienionych tkanek i po wykonaniu przeciwnacięć przewleka się przez nie dreny, by umożliwić stały odpływ treści ropnej. Niekiedy zabieg ten trzeba powtarzać kilkukrotnie.

W trakcie zabiegu pobiera się ropę na posiew, by zidentyfikować drobnoustrój, który wywołał ropowicę, oraz wykonuje się antybiogram. Dopiero po pobraniu materiału na posiew wdraża się dożylną antybiotykoterapię. Niekiedy konieczne jest założenie sondy przełykowej, by umożliwić pacjentowi przyjmowanie pokarmów.

Ropowica przestrzeni przygardłowej: powikłania

Ropowica przestrzeni przygardłowej grozi licznymi powikłaniami, takimi jak zakrzepica żyły szyjnej wewnętrznej, zapalenie śródpiersia, krwotok tętniczy a nawet sepsa.

Agnieszka Paculanka