Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Zanik miesiączki to bardzo częsty problem u młodych kobiet. Wpływ na to ma wiele różnych czynników. Na szczęście odpowiedni styl życia, dieta oraz farmakologia są w stanie przywrócić równowagę hormonalną i pomagają odzyskać utracony cykl menstruacyjny. Jakie są przyczyny zaniku miesiączki oraz jak ją przywrócić?
Nadczynność przytarczyc to choroba, która nawet u młodej osoby może doprowadzić do osteoporozy i złamań kości, osłabienia mięśni, a także do niewydolności nerek. Wszystko przez zaburzenie pracy układu hormonalnego i związaną z tym nieprawidłową gospodarką wapnia w organizmie. Jakie są przyczyny i pozostałe objawy nadczynności przytarczyc? Na czym polega leczenie tej choroby?
Usunięcie tarczycy zazwyczaj wynika z dwóch powodów: podejrzenia nowotworu złośliwego lub przypuszczenia, że obecne w tarczycy guzki mogą zezłośliwieć, albo wola tarczycowego uciskającego tchawicę i utrudniającego oddychanie. Po operacji usunięcia tarczycy można normalnie żyć, trzeba tylko pamiętać o kilku sprawach.
Leczenie jodem radioaktywnym stosuje się w chorobach tarczycy, które powodują nadczynność tego narządu. Radioaktywny jod-131 jest alternatywą dla leczenia chirurgicznego, a jego celem jest zahamowanie nadprodukcji hormonów tarczycy. Sprawdź, na czym polega leczenie jodem radioaktywnym, jakie są wskazania do jego zastosowania i jakie mogą być skutki uboczne.
Hormonoterapia razem z chirurgią, radioterapią i chemioterapią odgrywa istotną rolę w leczeniu niektórych nowotworów np. raka piersi. W wybranych przypadkach hormonoterapia jest lepszą i tańszą metodą leczenia niż chemioterapia. Kiedy dokładnie stosujemy hormonoterapię? Jakie są skutki uboczne hormonoterapii?
Choroba Hashimoto, będąca najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy, jest schorzeniem o wielu twarzach. Różnorodność obrazu klinicznego sprawia, że postawienie ostatecznego rozpoznania jest czasami trudne nawet dla lekarzy specjalistów. Jakie są objawy choroby Hashimoto i z czym należy różnicować tę jednostkę chorobową?
Guzki tarczycy (gruczolaki tarczycy) to najczęściej łagodne zmiany w obrębie gruczołu tarczowego, wyczuwalne na szyi pod palcami. Guzki mają tendencje do wzrostu i wówczas uciskają sąsiednie narządy. Jakie są przyczyny i objawy gruczolaków tarczycy? Jak przebiega leczenie?
Polekowe zapalenie tarczycy jest schorzeniem stosunkowo rzadkim; niemniej jednak warto wiedzieć, które leki mogą je powodować. Stała kontrola funkcji tarczycy podczas ich stosowania umożliwia bowiem szybkie wykrycie ewentualnych zaburzeń. Dowiedz się, jakie objawy daje polekowe zapalenie tarczycy, które leki mogą je powodować oraz na czym polega diagnostyka i leczenie polekowego zapalenia tarczycy.
Niedoczynność kory nadnerczy to choroba rozwijająca się na skutek niedoboru wydzielania hormonów kory nadnerczy - glikokortykosteroidów, mineralokortykosteroidów i androgenów nadnerczowych. jakie są przyczyny i objawy niedoczynności kory nadnerczy? Jak przebiega leczenie?
Łysienie androgenowe jest jednym z najczęstszych rodzajów łysienia zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Spowodowane m.in. nadmierną wrażliwością organizmu na androgeny prowadzi do znacznej utraty włosów u kobiet i całkowitego wyłysienia u mężczyzn. Aby powstrzymać wypadanie włosów, konieczna jest kompleksowa terapia obejmująca zabiegi kosmetyczne, codzienną pielęgnację specjalistycznymi środkami, jak również leczenie hormonalne.
Marta zawodowo jest lektorem języka angielskiego w prywatnej szkole. Prywatnie, większość czasu wolnego spędza na uprawianiu różnego rodzaju aktywności. Od wielu lat zmaga się z chorobą Hashimoto. Jak wygląda jej życie z przewlekłym schorzeniem? Z Martą Długosz rozmawia Marcelina Dzięciołowska
Melatonina, zwana hormonem ciemności, reguluje rytm dobowy każdego człowieka. Jej niedobory niekorzystnie wpływają na jakość życia. Sprawdź, po czym poznać, że w organizmie zaczyna brakować melatoniny. Oto 7 objawów wskazujących na niedobór hormonu ciemności.
Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, nie da się jej więc w pełni wyleczyć. Jednak można ją wprowadzić w remisję. Organizm doprowadzony zostanie wówczas do względnej równowagi, a pacjent znajdzie się w takim stanie, w którym nie będzie odczuwał nieprzyjemnych objawów związanych z chorobą.
Hiperprolaktynemia dotyka przeważnie kobiety. Panie mogą mieć zaburzenia miesiączkowania, kłopoty z zajściem w ciążę, stany depresyjne czy nawet pozornie błahe, ale dokuczliwe bóle głowy. Zbyt wysoki poziom prolaktyny bywa także problemem mężczyzn, a objawia się np. impotencją. Kiedy warto udać się do lekarza? Jakie są przyczyny hiperprolaktynemii?
Cykl miesiączkowy występuje u kobiet dojrzałych płciowo. Cykl miesiączkowy to następujące w określonych fazach zmiany w organizmie kobiety, przygotowujące organizm do zapłodnienia komórki jajowej. Przeczytaj, ile trwa cykl miesiączkowy, jak go liczyć i poznaj fazy cyklu miesiączkowego.
Tyreotoksykoza to stan, w którym dochodzi do znacznego podwyższenia stężenia hormonów tarczycy T3 i T4. Jest to sytuacja pilna, ponieważ może ona doprowadzić do śmierci chorego, a więc prawidłowe rozpoznanie i leczenie stanowi duże wyzwanie dla lekarza. W jaki sposób dochodzi do wzrostu stężenia tych hormonów? Jakie choroby mogą przyczyniać się do rozwinięcia tyretoksykozy? Jak prawidłowo zdiagnozować pacjenta i na czym polega leczenie?
Estrogeny czyli estron, estriol i estradiol to grupa trzech hormonów podobnych do siebie pod względem struktury molekularnej. Gdzie są produkowane estrogeny i jaka jest ich rola w organizmie? Jakie skutki powoduje nadmiar a jakie niedobór estrogenów?
Hormon folikulotropowy określany angielskim skrótem FSH (follicle-stimulating hormone) to  peptydowa substancja wydzielana przez przedni płat przysadki mózgowej, która odpowiada za stymulacje pęcherzyków jajnikowych do produkcji estrogenów. Jaka jest rola folikulotropiny? Kiedy warto zbadać poziom FSH i jakie są normy? Jak interpretować wynik FSH?
LH to jeden z hormonów gonadotropowych, w mianownictwie medycznym określany mianem lutropiny albo hormonu luteinizującego. Badanie oceniające stężenie tego związku w surowicy krwi jest składową procesu diagnostycznego niepłodności i wykonuje się je zarówno w populacji kobiet jak i mężczyzn.
Androgeny czyli hormony androgenowe, należą do grupy hormonów płciowych o budowie steroidowej. Rola androgenów jest różna w zależności od płci i polega na kontroli właściwego rozwoju płciowego kobiet i mężczyzn. Jakie jest prawidłowe stężenie androgenów u kobiet a jakie u mężczyzn?
Poporodowe zapalenie tarczycy może przebiegać zarówno tak dyskretnie, że pacjentka nawet nie zauważy u siebie jakichkolwiek objawów choroby, jak i może ono doprowadzać do znacznego zmniejszenia komfortu życia. Jakie są przyczyny i objawy poporodowego zapalenia tarczycy? Jak przebiega leczenie?

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.