Problemy z menstruacją: bolesne miesiączki, obfite krwawienia, nieregularne cykle, brak miesiączki

Większość kobiet miewa problemy z miesiączką - bolesne menstruacje, obfite krwawienia, podejrzane plamienia. Poznaj przyczyny tych kłopotów oraz sposoby, by okres wrócił do normy. Które problemy z menstruacją powinny cię skłonić do wizyty u ginekologa?

Spis treści

1. Bolesne miesiączki
2. Problemy z miesiączką: obfite krwawienia
3. Problemy z miesiączką: nieregularne cykle
4. Kiedy miesiączka w ogóle się nie pojawia
5. Podejrzane plamienie

Bolesne miesiączki

Silne bóle w podbrzuszu pojawiają się tuż przed miesiączką albo na samym początku krwawienia. Często towarzyszą im bóle głowy, nudności, wymioty, zaparcia lub biegunka.Przyczyny: Kłopoty najczęściej są spowodowane nadmiarem prostaglandyn – hormonów, które wytwarzane są w błonie śluzowej macicy tuż przed miesiączką. Odpowiadają za nadmierne skurcze mięśni macicy i naczyń wewnątrzmacicznych. Przyczyną bolesnych miesiączek może być również tyłozgięcie lub nadmierne przodozgięcie trzonu macicy, a także zapalenie przydatków, endometrioza (rozrost błony śluzowej macicy poza jej jamą) oraz mięśniaki. Bywa, że bolesne miesiączki wywołuje spirala antykoncepcyjna.Co możesz zrobić: Dolegliwości pomogą złagodzić środki przeciwbólowe (zwłaszcza z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, jak ibuprofen czy paracetamol, które hamują wydzielanie prostaglandyn) lub rozkurczające (np. No-Spa), a także odpoczynek, ciepłe okłady na brzuch lub delikatny masaż podbrzusza. Możesz również wspierać się ziołami: w ciągu dnia wypij napar z kozłka lekarskiego (waleriany), nagietka, melisy. Zmień także dietę – unikaj potraw ciężko strawnych, wzdymających, słonych, nie pij mocnej herbaty, kawy i napojów typu cola (kofeina nasila skurcze macicy). Jeśli miesiączki do tej pory były normalne, a nagle stały się bolesne, idź do ginekologa.

Problemy z miesiączką: obfite krwawienia

Podczas miesiączki traci się przeciętnie 30–50 ml krwi, co przekłada się na zużycie 4 tamponów lub 6 podpasek na dobę. Jeśli krwawienia są zbyt obfite, przekraczają 80 ml krwi. Najłatwiej zweryfikować to badaniem morfologii krwi przed miesiączką i po niej.Przyczyny: Obfite i przedłużające się krwawienia mogą być spowodowane zaburzeniami hormonalnymi, mięśniakami, polipami oraz nowotworem błony śluzowej macicy. Co możesz zrobić: Jeśli sporadycznie zdarza się, że miesiączka jest bardziej obfita niż zwykle, nie masz się czym niepokoić. Aby nie nasilać krwawienia, unikaj wysiłku fizycznego, zrezygnuj z kawy, alkoholu. Wystrzegaj się też aspiryny, gorących kąpieli i nie przykładaj termoforu do podbrzusza (by złagodzić ból), bo to może nasilić krwawienie.Popijaj napar z pokrzywy, jedz czerwone mięso, ryby, żółtka jaj, wątróbkę, a także pełnoziarnisty chleb, grube kasze, sałatę, natkę pietruszki – mają sporo żelaza, którego niedobór trzeba uzupełnić.Jeżeli obfite krwawienia występują często i przedłużają się, koniecznie idź do ginekologa, żeby sprawdzić, co jest przyczyną dolegliwości.

Problemy z miesiączką: nieregularne cykle

W prawidłowym cyklu miesiączkowym (liczonym od pierwszego dnia menstruacji) krwawienie występuje co 25–35 dni. Odstępstwo od tej normy jest uzasadnione jedynie w kilku przypadkach: w ciągu pierwszych 2 lat od rozpoczęcia miesiączkowania, po porodzie, w okresie okołomenopauzalnym (zaburzenia mogą trwać nawet 5 lat, aż do ostatniej miesiączki).Przyczyny: Rozregulowanie cyklu może być wywołane m.in. silnym stresem, przemęczeniem, nieregularnym trybem życia, intensywnymi ćwiczeniami, przeziębieniem, zaburzeniami snu, męczącymi podróżami czy zmianą klimatu. Wpływ mogą mieć również przyjmowane leki (np. psychotropowe, antybiotyki), a także odstawienie pigułki antykoncepcyjnej. Opóźniająca się miesiączka może świadczyć o ciąży. Przyczyną nieregularnych cykli może być również m.in. przerost endometrium, zespół policystycznych jajników (cykle wydłużają się do 50–70 dni), hiperprolaktynemia (zwiększone wydzielanie prolaktyny), nadczynność lub niedoczynność tarczycy, endometrioza (w tym przypadku cykle skracają się).Co możesz zrobić: Jeżeli miesiączka opóźnia się o tydzień, sprawdź, czy nie jesteś w ciąży. Jeśli wykluczasz taką możliwość, a ostatnio miałaś sporo stresów i zarywałaś noce lub gwałtownie schudłaś, zadbaj o właściwą dietę i regularny tryb życia – po kilku miesiącach wszystko powinno wrócić do normy. Jeśli krwawienia pojawiają się częściej niż co 25 dni albo gdy „wypadła” ci już kolejna miesiączka i nie da się tego usprawiedliwić trybem życia, koniecznie idź do ginekologa.

Kiedy miesiączka w ogóle się nie pojawia

Pierwsza miesiączka (menarche) występuje zwykle między 10. a 16. rokiem życia (średnio w 11–12 roku życia). Jeżeli nie pojawi się do ukończenia 16 roku życia lub gdy wystąpią niepokojące objawy, takie jak cechy wirylizacji (nadmierne owłosienie, pogrubiony głos itp.), mlekotok, nadmierny przyrost lub spadek masy ciała – konieczna jest wizyta u ginekologa. Warto również skonsultować się z lekarzem, gdy u 14-letniej dziewczynki nie ma oznak dojrzewania płciowego (nie rozwijają się piersi, nie pojawia się owłosienie pod pachami i łonowe). Pierwotny brak miesiączkowania występuje rzadko. Może być wynikiem zaburzeń hormonalnych, dysgenezji (nieprawidłowego ukształtowania) gonad, zaburzeń różnicowania płci, wad rozwojowych narządów płciowych, chorób wyniszczających (np. anoreksji). Niezbędna jest zatem szczegółowa diagnostyka (m.in. badania hormonalne, genetyczne, obrazowe).

Podejrzane plamienie

To każde krwawienie, które pojawia się poza terminem miesiączki (również po współżyciu), a także po menopauzie.Przyczyny: Jeśli skąpe plamienie występuje mniej więcej w połowie cyklu, najczęściej jest to oznaka jajeczkowania (owulacji). W tym czasie następuje bowiem spadek poziomu estrogenów, błona śluzowa lekko się złuszcza i może pojawić się plamienie, czasem towarzyszy temu ból owulacyjny. Krwawienia między miesiączkami mogą być także wywołane przez spiralę domaciczną, tabletki antykoncepcyjne lub hormonalną terapię zastępczą. Ale plamienia mogą również sygnalizować zaburzenia hormonalne, endometriozę, mięśniaki, polipy błony śluzowej macicy lub szyjki macicy, stan zapalny szyjki macicy, nadżerkę, przerost endometrium, a także – co najważniejsze – nowotwór szyjki macicy lub błony śluzowej macicy.Co możesz zrobić: Lepiej nie odwlekaj wizyty u ginekologa – tylko lekarz może ustalić prawdziwy powód kłopotów.