Tabletki osłonowe przy antykoncepcji hormonalnej – czy działają i kiedy warto je brać?

Tabletki osłonowe do stosowania przy antykoncepcji hormonalnej, takie jak Asequrella czy Harmonella, reklamowane są jako remedium na wszystkie skutki uboczne związane ze stosowaniem tabletek i plastrów antykoncepcyjnych. W składzie zawierają wyciągi z ziół, które mają m.in. zapobiegać tyciu, wahaniom nastroju i osłaniać wątrobę. Czy tabletki osłonowe przy antykoncepcji faktycznie działają i jaka jest ich skuteczność?

Spis treści

1. Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – działanie
2. Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – czy naprawdę działają?
3. Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – kupować czy nie?

Tabletki osłonowe przy antykoncepcji hormonalnej (np. Asequrella, Harmonella, Asevia, Femi Protect) mają neutralizować szkodliwy wpływ sztucznych hormonów na funkcjonowanie organizmu. Choć nowoczesne tabletki, plastry i krążki antykoncepcyjne zostały opracowane tak, aby minimalizować ryzyko pojawienia się skutków ubocznych, wciąż wiele kobiet skarży się m.in. na przyrost wagi, spadek libido czy problemy z wątrobą wywołane ich stosowaniem. Na te wszystkie dolegliwości mają zaradzić suplementy osłonowe z witaminami, składnikami mineralnymi i wyciągami z ziół.

Jednak czy naturalne składniki zawarte w tych preparatach mają jakąkolwiek skuteczność i czy w ogóle warto je kupować?

Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – działanie

Suplementy osłonowe przy antykoncepcji polecane są kobietom, które stosują tabletki, plastry lub krążki antykoncepcyjne albo przechodzą hormonalną terapię zastępczą (HTZ). Wiadomo, że wymienione metody antykoncepcji (lub leczenia) pociągają ze sobą ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych. Do takich należą:

• przyrost wagi wywołany zatrzymaniem wody w organizmie albo zwiększeniem apetytu;
• spadek libido;
• bóle głowy;
• wahania nastroju;
• suchość pochwy;
• problemy żołądkowo-jelitowe.

Tabletki osłonowe polecane przy antykoncepcji hormonalnej zawierają kompozycję ziół, witamin i składników mineralnych, z których każde ma przeciwdziałać wymienionym wyżej skutkom ubocznym. I tak:

• w utrzymaniu prawidłowej wagi ma pomagać chrom (Harmonella), wyciąg z zielonej herbaty (Femi Protect, Asevia), owocu opuncji figowej, alg brunatnych i pestek winogron (Asequrella);
• cholina (Harmonella) oraz wyciąg z ostryżu długiego i mniszka lekarskiego (Asequrella) ma regulować funkcje przewodu pokarmowego (w tym wątroby);
• witaminy z grupy B (Harmonella) oraz żeń-szeń (Femi Protect) i korzeń Maca (Asequrella) mają „dodawać energii” oraz zapewniać właściwy poziom libido;
• o dobry stan skóry, włosów i paznokci mają zadbać cynk, selen, witamina D (Harmonella) oraz skrzyp polny (Femi Protect, Asevia).

Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – czy naprawdę działają?

Przede wszystkim używanie pojęcia „suplementy osłonowe” czy też „leki osłonowe” w stosunku do wspomnianych preparatów jest nadużyciem. Tabletki te nie tworzą bowiem żadnej dobroczynnej bariery, która chroniłaby przewód pokarmowy przed skutkami zażywania doustnych środków hormonalnych. Tak naprawdę funkcję osłonową mogą pełnić tylko synbiotyki, czyli leki z zawartością bakterii probiotycznych i pożywki dla nich lub probiotyki (leki z zawartością samych bakterii), które dbają o prawidłową florę bakteryjną przewodu pokarmowego np. podczas antybiotykoterapii (niekiedy termin „osłonówki” stosuje się też w odniesieniu do leków na wątrobę czy na żołądek, ale jest to bardziej skrót myślowy niż fachowy termin). Suplementy przy antykoncepcji są więc „osłonowe” tylko z nazwy – w rzeczywistości nie ma żadnej gwarancji, że uchronią przed negatywnymi skutkami zażywania tabletek antykoncepcyjnych, zwłaszcza jeśli chodzi o przewód pokarmowy.

Ilość składników ziołowych w jednej tabletce preparatu osłonowego jest zbyt mała, aby mieć jakikolwiek wpływ na funkcjonowanie organizmu podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Kolejna kwestia dotyczy zawartości wyciągów ziołowych w omawianych suplementach. Są one dobrze skomponowane, ponieważ każdy składnik ma przeciwdziałać innego rodzaju objawom niepożądanym (żeń-szeń na spadek libido, zielona herbata na nadmiar wody w organizmie, ostryż długi na wątrobę itd.). Jednak ich całkowita ilość jest zbyt mała, aby wywrzeć odczuwalny wpływ na samopoczucie podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej. W składzie Asequrelli jest na przykład 50 mg zielonej herbaty, która ma działać moczopędnie i spalać tłuszcz – trudno uwierzyć, aby tak mała dawka pomogła pozbyć się wody z organizmu, a na dodatek przyspieszyła odchudzanie. Gdyby taka ilość faktycznie działała, wystarczyłoby wypić 2-3 napary dziennie i cieszyć się szczupłą sylwetką. To samo dotyczy chromu – po pierwsze, badania co do jego skuteczności w spalaniu tkanki tłuszczowej są niejednoznaczne, a po drugie, nawet jeśli składnik ten ma pomóc w odchudzaniu, jego dzienna dawka powinna wynosić minimum 200-400 mcg. Tymczasem w 1 tabletce Harmonelli jest go zaledwie… 40 mcg. Taka ilość nie wpłynie na metabolizm tłuszczów.

Co bardzo istotne – producenci preparatów nie informują na opakowaniu, ile substancji czynnej znajduje się w poszczególnych wyciągach ziołowych. A to właśnie od ich procentowej ilości zależy dobroczynne działanie danej rośliny. Na przykład żeń-szeń może mieć 7% ginsenozydów, ale jeśli jest złej jakości, może to być równie dobrze 3%. Nawet jeśli przyjmiemy, że w składzie Asequrelli jest żeń-szeń z wysoką zawartością składników aktywnych, to ilość ginsenozydów zawartych w jednej tabletce „osłonowego” preparatu będzie wynosić 8,4 mg. A badania pokazują, że wzrost libido następuje tylko przy dawkach rzędu 20 mg substancji czynnej na dobę.

Tabletki osłonowe przy antykoncepcji – kupować czy nie?

Jak widać, skuteczność preparatów reklamowanych jako osłonowe i polecanych przy antykoncepcji hormonalnej, stoi pod znakiem zapytania. Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że tabletki tego typu nie wywierają znaczącego wpływu na samopoczucie. Wynika to z faktu, że zawierają wyciągi ziołowe o słabo udokumentowanych właściwościach leczniczych, a po drugie – nawet jeśli są one skuteczne, to występują w zbyt małych dawkach, aby zrównoważyć negatywne skutki stosowania hormonów.

Zamiast kupować suplementy, lepiej przyłożyć większą wagę do doboru odpowiedniego środka antykoncepcyjnego. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów hormonalnych, które mogą mieć odmienny wpływ na każdą kobietę. Ten, który u jednej może wywoływać huśtawki nastrojów i spadek libido, dla drugiej może być odpowiedni. Dlatego zawsze gdy czujemy, że dany preparat pogarsza nasze samopoczucie – zamiast wierzyć w skuteczność rzekomo „osłonowych” tabletek, udajmy się do ginekologa i poprośmy o zmianę środka na inny, lepiej przez nas tolerowany.