Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa (diafragma) - działanie i skuteczność

Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa (diafragma) to mechaniczne środki antykoncepcyjne przeznaczone dla kobiet. Niewątpliwym atutem kapturka i diafragmy jest brak ingerencji w gospodarkę hormonalną kobiety, dzięki czemu metody te nadają się dla osób, które z różnych względów nie mogą bądź nie chcą stosować hormonalnej antykoncepcji. Poznaj sposób działania i skuteczność kapturka naszyjkowego oraz błony dopochwowej.

Spis treści

1. Jak wygląda kapturek naszyjkowy?
2. Jak wygląda błona dopochwowa (diafragma)?
3. Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – działanie
4. Kapturek naszyjkowy – jak stosować?
5. Błona dopochwowa (diafragma) - jak stosować?
6. Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – skuteczność
7. Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?
8. Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – dla kogo polecane?
9. Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa - przeciwwskazania do stosowania
10. Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – wady i zalety

Kapturki naszyjkowe i błony dopochwowe (diafragmy) to metody antykoncepcji dedykowane kobietom. Działają na podobnych zasadach co męska prezerwatywa, tzn. stanowią mechaniczną barierę przed przedostaniem się plemników do dróg rodnych. Umieszcza się je głęboko w pochwie tak, żeby szczelnie zakryły ujście szyjki macicy.

Jak wygląda kapturek naszyjkowy?

Kapturek naszyjkowy (podobny również do kapturka sklepieniowego) wykonany jest z silikonu lub gumy i kształtem przypomina naparstek, choć nieco większy od tradycyjnego. Kapturek sklepieniowy wygląda trochę inaczej, bo jego kształt zbliżony jest do miseczki. Obydwa kapturki jednak mają to samo zadanie – zakryć szczelnie ujście szyjki macicy. Kapturki naszyjkowe zakłada się na szyjkę macicy, natomiast te o bardziej płaskich kształtach powinny nie tylko zakrywać szyjkę, ale i przylegać do ścianek pochwy.

Kapturki naszyjkowe mogą być stosowane wielokrotnie. Duży problem może jednak sprawić zakupienie tej formy antykoncepcji, bo to środek jest trudno dostępny w Polsce. Nie jest też tani, bo jego cena wynosi prawie 300 złotych.

Jak wygląda błona dopochwowa (diafragma)?

Błona dopochwowa, inaczej diafragma, to środek antykoncepcyjny o długiej historii. Był bowiem bardzo popularny jeszcze zanim sławę zyskały hormonalne metody zapobiegania ciąży. Zwykle wykonana jest z gumy, a w kształcie przypomina półkulę, której krawędzie stanowi powlekany, metalowy pierścień podatny na zginanie. Specyficzna forma ma ułatwić wprowadzenie błony do pochwy oraz zapobiegać jej wypadaniu. Zbiorniczek w postaci wklęsłości błony służy też do wypełnienia go środkiem plemnikobójczym, np. żelem, by podnieść skuteczność antykoncepcyjną tej metody.

Błona występuje w kilku rozmiarach różniących się średnicą pierścienia. W przeciwieństwie do kapturków naszyjkowych, diafragmy to tanie środki – ich ceny zaczynają się już od kilkunastu złotych.

Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – działanie

Sposób działania obydwu środków antykoncepcyjnych jest podobny. Celem ich stosowania jest uniemożliwienie przedostania się nasienia do szyjki macicy, a tym samym przeciwdziałanie zapłodnieniu. Dzięki szczelnej barierze, jaką tworzą kapturki i błony, nasienie nie ma kontaktu z szyjką macicy, która stanowi jedyną drogę do komórki jajowej.

Zarówno kapturek, jak i błona dopochwowa, po założeniu nie powinny powodować dyskomfortu. Jeśli są wyczuwalne oznacza to, że zostały źle umiejscowione.

Czytaj też: Antykoncepcja bez recepty - lista preparatów, ceny, skuteczność

Kapturek naszyjkowy – jak stosować?

Kapturek antykoncepcyjny i diafragma to środki dopochwowe. Różnią się jednak umiejscowieniem ich w pochwie.

Kapturek naszyjkowy nakłada się na szyjkę macicy i powinien on do niej ściśle przylegać. Z tego względu tę formę antykoncepcji musi dobrać lekarz ginekolog. Istnieje bowiem kilka rozmiarów takich kapturków, których wielkość powinna odpowiadać szczegółom anatomicznym pochwy. Od wyboru odpowiedniego rozmiaru kapturka zależy jego skuteczność.

Po dobraniu rozmiaru, kobieta powinna nauczyć się zakładać kapturek na szyjkę i ściągać go. Nie jest to prosta czynność i wymaga wprawy. Zakładanie kapturka polega na wsunięciu go do pochwy dnem do dołu. Używa się do tego palca wskazującego. Kapturek należy wepchnąć tak głęboko, by dotarł do szyjki macicy, a następnie manewrując palcem, nakłada się go na szyjkę, by ściśle do niej przylegał.

Charakterystyczną cechą tej formy antykoncepcji jest to, że kapturek można założyć nawet kilka godzin przez stosunkiem płciowym (maksymalnie do 6 godzin), ale nie można również go szybko zdjąć. Zaleca się, by kapturek pozostał na szyjce nawet 8 godzin po stosunku lub dłużej, by przy jego wyjmowaniu nie było ryzyka opóźnionego zapłodnienia. Jeśli kobieta odbywa kilka stosunków pod rząd, przed każdym stosunkiem powinna dodatkowo użyć środka plemnikobójczego, nie wyjmując kapturka z pochwy.

Błona dopochwowa (diafragma) - jak stosować?

Wybór rozmiaru błony dopochwowej należy pozostawić lekarzowi, który oceni, jaka średnica będzie najbardziej odpowiednia. Przed zastosowaniem diafragmy warto poćwiczyć najpierw jej zakładanie, bo nie należy ono do najłatwiejszych. Błonę należy założyć przed stosunkiem, maksymalnie 6 godzin wcześniej i pozostawić ją w pochwie po odbytym stosunku jeszcze przez kolejne 6 godzin. Jeśli stosunków jest kilka pod rząd, błony się nie wyjmuje, ale przed każdym zbliżeniem należy zaaplikować do pochwy środek plemnikobójczy. Błona dopochwowa powinna być stosowana jednocześnie ze środkiem plemnikobójczym, bo istnieje ryzyko, że nie będzie szczelnie przylegać do ścianek pochwy i nie zablokuje plemnikom drogi do szyjki macicy.

Założenie błony dopochwowej wygląda nieco inaczej niż w przypadku kapturka szyjkowego. Po nałożeniu środka plemnikobójczego na błonę, wsuwa się ją do pochwy, ściskając palcami pierścień i kierując jego krawędź w głąb pochwy. Pierścień należy dosunąć za szyjkę macicy – tam powinna znaleźć się jego tylna krawędź. Przednia krawędź pierścienia musi zostać umiejscowiona za spojeniem łonowym. Po założeniu błony dopochwowej, powinno się czuć przez błonę twarde ujście szyjki macicy, co jest dowodem na to, że została ona całkowicie zakryta.

Diafragma to środek antykoncepcyjny wielokrotnego użytku. Może służyć nawet dwa lata. Trzeba jednak kontrolować, czy w tym czasie nie zmienia się wielkość pochwy, bo wówczas potrzebne jest dopasowanie nowego rozmiaru błony. O tym jednak powinien zadecydować ginekolog.

Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – skuteczność

Skuteczność opisywanych metod antykoncepcji oparta jest w dużej mierze na prawidłowym ich stosowaniu. Właściwe założenie kapturka czy błony dopochwowej, a także stosowanie się do innych wytycznych podanych przez producenta, to gwarancja ochrony przed ciążą.

Najczęstszą przyczyną zmniejszonej skuteczności antykoncepcyjnej kapturka jest zsunięcie się go z szyjki po jego założeniu. W przypadku kapturka naszyjkowego wskaźnik Pearla określający poziom skuteczności antykoncepcji wynosi od 4 do 20. Poza ochroną przed nieplanowaną ciążą, kapturki naszyjkowe minimalizują ryzyko wielu chorób takich jak: śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy, zapalenie narządów miednicy mniejszej, rzeżączka, rzęsistek, chlamydia.

Przed tymi chorobami chroni także błona dopochwowa. Skuteczność diafragmy waha się między 6 a 16 według skali Pearla. Nieco wyższa skuteczność antykoncepcyjna diafragmy wynika z obowiązkowego stosowania podczas współżycia dodatkowego zabezpieczenia w postaci środka plemnikobójczego.

Skuteczność błony dopochwowej czy kapturka może być obniżona na skutek równoległego stosowania środków dopochwowych, które mogą uszkadzać błonę. Są to m. in. niektóre środki nawilżające czy też preparaty stosowane na stany zapalne pochwy.

Co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji?

Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa – dla kogo polecane?

Kapturek naszyjkowy i diafragma to antykoncepcja zalecana kobietom, które z różnych względów nie mogą stosować środków hormonalnych. Kapturki są dobrym rozwiązaniem dla kobiet o słabych mięśniach pochwy, cierpiących na nawracające zapalenie pęcherza moczowego, charakteryzujących się złym ukształtowaniem tylnego brzegu spojenia łonowego czyli też tych, które nie mogą stosować diafragmy. Przeciwwskazaniem do stosowania tej metody antykoncepcji jest m. in. przebyty zespół wstrząsu toksycznego czy nadwrażliwość na materiał, z którego produkuje się kapturki. Nie jest to również dobra metoda dla kobiet, które nie są w stanie nauczyć się prawidłowego zakładania kapturków.

Kapturek naszyjkowy i błona dopochwowa - przeciwwskazania do stosowania

Diafragmy nie mogą być stosowane przez wszystkie kobiety. Przeciwwskazaniem są m. in. wady wrodzone w obrębie budowy pochwy, osłabione napięcie mięśni pochwy i krocza, nawracające stany zapalne układu moczowego, stany zapalne pochwy oraz - tak jak w przypadku kapturków - uczulenie na materiał, z którego wykonano błonę lub przebycie przez kobietę wstrząsu toksycznego w przeszłości.