Żele i pianki plemnikobójcze - działanie i skuteczność

Żele i pianki plemnikobójcze to środki antykoncepcyjne należące do spermicydów. Ich działanie polega na unieruchamianiu plemników jeszcze zanim dotrą do dróg rodnych kobiety. Zarówno żele, jak i pianki plemnikobójcze charakteryzują się dość niską skutecznością, dlatego poleca się łączyć je prezerwatywą albo innymi mechanicznymi metodami antykoncepcji.

Spis treści

1. Żele i pianki plemnikobójcze – zasada działania
2. Żele plemnikobójcze – wygląd i zastosowanie
3. Pianki plemnikobójcze – wygląd i zastosowanie
4. Jak długo żyją plemniki? [WIDEO]
5. Żele i pianki plemnikobójcze – gdzie kupić i jaka jest cena?
6. Żele i pianki plemnikobójcze – skuteczność
7. Żele i pianki plemnikobójcze – skutki uboczne
8. Żele i pianki plemnikobójcze – wady i zalety

Żele i pianki plemnikobójcze to doraźna metoda antykoncepcji przeznaczona dla kobiet. Oba rodzaje środków działają na podobnej zasadzie i tak samo się je stosuje. Różni je konsystencja oraz długość działania (żele zwykle dłużej zachowują swoje antykoncepcyjne właściwości).

Przeczytaj, na czym polega stosowanie żeli i pianek plemnikobójczych oraz jaką wykazują skuteczność w zapobieganiu ciąży.

Żele i pianki plemnikobójcze – zasada działania

Żele i pianki antykoncepcyjne zawierają ten sam rodzaj spermicydu, czyli środka o właściwościach plemnikobójczych – nonoksynol-9. Ta substancja chemiczna tworzy w pochwie zaporę przed nasieniem. W zetknięciu ze spermą nonoksynol unieruchamia, a następnie neutralizuje zawarte w niej plemniki. W ten sposób nie są ode w stanie przedostać się do dróg rodnych kobiety i spowodować zapłodnienia.

Warto zaznaczyć, że spermicyd nie uszkadza materiału genetycznego plemnika. Dlatego nawet jeśli nasienie przejdzie przez barierę ochronną i dojdzie do zapłodnienia, płód będzie rozwijać się prawidłowo. Ze stosowaniem żeli i pianek antykoncepcyjnych nie wiąże się więc żadne ryzyko wad rozwojowych płodu ani poronienia.

Czytaj też: Kalendarzyk małżeński - jak prowadzić i jaką ma skuteczność?

Żele plemnikobójcze – wygląd i zastosowanie

Żele plemnikobójcze mają postać przezroczystej, zawiesistej substancji, zwykle bez zapachu. Nie są tłuste ani brudzące. Należy zaaplikować je tuż przed stosunkiem. Umieszcza się je głęboko wewnątrz pochwy za pomocą dołączonego do opakowania aplikatora – jest to rodzaj długiej rurki z tłokiem, która umożliwia higieniczną aplikację środka. Żel wyciska się do rurki, umieszcza ją w pochwie i naciska tłok, aby substancja wniknęła jak najgłębiej do dróg rodnych. Po użyciu aplikator należy umyć wodą z mydłem.

Żel plemnikobójczy można stosować także w połączeniu z diafragmą lub kapturkiem antykoncepcyjnym. Większość producentów wręcz zaleca takie połączenie, ponieważ zwiększa skuteczność obu metod antykoncepcji. Wówczas diafragmę lub kapturek smaruje się żelem i umieszcza głęboko w pochwie.

Pianki plemnikobójcze – wygląd i zastosowanie

Pianki antykoncepcyjne sprzedawane są w pojemniku pod ciśnieniem, do którego dołączony jest aplikator. Mają postać białej, początkowo zwartej, pieniącej się substancji. Mogą mieć lekki zapach, nie są tłuste. Sposób aplikacji jest podobny jak w przypadku żeli plemnikobójczych – piankę wyciska się do rurki, którą wkłada się głęboko do pochwy i naciska tłok powodując wniknięcie środka do dróg rodnych.

Pewnym utrudnieniem związanym ze stosowaniem pianek plemnikobójczych jest ich bardzo szybkie rozpływanie się do rzadkiej konsystencji, przez co łatwo się ubrudzić. Plusem tej metody antykoncepcyjnej jest natychmiastowe działanie – nie trzeba czekać, aż pianka nabierze swoich antykoncepcyjnych właściwości. Substancja działa do 1 godziny po aplikacji.

Jak długo żyją plemniki? [WIDEO]

Żele i pianki plemnikobójcze – gdzie kupić i jaka jest cena?

W Polsce żele i pianki plemnikobójcze można kupić w aptekach internetowych oraz przez portale aukcyjne. Ponieważ są to jeszcze mało popularne metody antykoncepcji, ich cena jest dość spora – wynosi ok. 80 zł (jedno opakowanie starcza na ok. 13 aplikacji).

Czytaj też: Antykoncepcja bez recepty - lista preparatów, ceny, skuteczność

Żele i pianki plemnikobójcze – skuteczność

Żele i pianki antykoncepcyjne maja podobną skuteczność – według wskaźnika Pearla wynosi ona między 6 a 26, przy czym pierwsza wartość odnosi się do stosowania wzorcowego, a druga przeciętnego. Oznacza to, że w czasie roku stosowania spermicydów nawet 26 na 100 kobiet zachodzi w ciążę.

Sposobem na zwiększenie skuteczności pianek i żeli plemnikobójczych jest łączenie ich z antykoncepcją mechaniczną. Najpopularniejsza opcja to prezerwatywa męska lub damska, ale spermicydem można też posmarować diafragmę lub kapturek antykoncepcyjny i w ten sposób wzmocnić barierę ochronną przed plemnikami.

Żele i pianki plemnikobójcze – skutki uboczne

Dość istotną wadą żeli i pianek antykoncepcyjnych jest ryzyko podrażnień związanych z ich stosowaniem. Po aplikacji zarówno u kobiety, jak i mężczyzny może wystąpić reakcja alergiczna w postaci pieczenia, swędzenia, zaczerwienienia okolic genitaliów. W takim przypadku trzeba jak najszybciej umyć miejsca objęte podrażnieniem. Jeśli objawy nie ustąpią w przeciągu 48 godzin, należy zgłosić się do lekarza.

Kolejny minus stosowania środków plemnikobójczych pod postacią żeli i pianek to brak ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym HIV i AIDS. Co więcej, chemiczne składniki preparatów mogą drażnić delikatne ścianki pochwy, wywoływać mikrourazy i tym samym ułatwiać wnikanie drobnoustrojów chorobotwórczych. Z tego względu nie poleca się spermicydów osobom, które prowadzą intensywne życie seksualne i często zmieniają partnerów (chyba że używają żeli i pianek w połączeniu z prezerwatywą).

Żele i pianki plemnikobójcze – wady i zalety

Zalety:

• nie zawierają hormonów, przez co nie zmieniają naturalnego funkcjonowania organizmu;
• są dostępne bez recepty;
• działają natychmiast po aplikacji (dotyczy to większości pianek i żeli na rynku, ale niektórzy producenci mogą mieć inne zalecenia, dlatego przed użyciem zawsze należy przeczytać ulotkę);
• ich aplikacja może być elementem urozmaicającym grę wstępną;
• żel ma dodatkowo właściwości nawilżające i ułatwiające stosunek;
• mogą być używane w czasie karmienia piersią (jednak nie w ciąży!).

Wady:

• są mało skuteczne;
• mogą uczulać;
• nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową;
• pianka może być trudna w aplikacji i brudzić otoczenie;
• niektóre kobiety skarżą się na wyciekanie substancji z pochwy;
• są dość drogie;
• mogą powodować nieprzyjemny posmak w ustach w czasie seksu oralnego;
• jeśli są używane częściej niż raz dziennie mogą podrażniać genitalia i zwiększać ryzyko zarażenia HIV lub inną chorobą przenoszoną drogą płciową.