Syndrom ASIA - autoimmunologiczny (autozapalny) zespół indukowany przez adiuwanty

Syndrom ASIA to autoimmunizacyjny/autozapalny zespół indukowany adiuwantami, czyli wystąpienie choroby autoimmunizacyjnej lub autozapalnej pod wpływem adiuwantu – składnika szczepionki. Tak twierdzą twórcy teorii ASIA syndrom, którą wykorzystują antyszczepionkowcy, aby zniechęcić rodziców do poddawania dzieci szczepieniom ochronnym. Tymczasem teoria ta nie ma żadnych podstaw naukowych.

Spis treści

1. Co to są adiuwanty?
2. Syndrom ASIA - Autoimmunizacyjny/Autozapalny Zespół Indukowany Adiuwantami - przyczyny i objawy
3. Syndrom ASIA - czy aluminium w szczepionkach jest szkodliwe dla zdrowia?
4. Syndrom ASIA - Autoimmunizacyjny/Autozapalny Zespół Indukowany Adiuwantami to nieistniejąca teoria ruchu antyszczepionkowego

Syndrom ASIA to autoimmunizacyjny/autozapalny zespół indukowany adiuwantami, czyli wystąpienie choroby autoimmunizacyjnej lub autozapalnej pod wpływem adiuwantu – składnika szczepionki. Adiuwantem jest np. wdorotlenek glinu (aluminium). Autorzy teorii syndromu ASIA łączą szczepienie z wystąpieniem choroby autoimmunizacyjnej lub autozapalnej. Niestety, w większości przypadków tych chorób nie da się określić przyczyny ich wystąpienia i dlatego wysuwane są różne teorie. Tymczasem warto wiedzieć, że szczepionki przed wprowadzeniem do obrotu i wpisaniem do Kalendarza Szczepień Ochronnych są poddawane wieloletnim badaniom, określającym ich bezpieczeństwo i skuteczność. Ponadto prowadzone są także badania porejestracyjne szczepionek, które badają potencjalne odległe skutki szczepień.

Co to są adiuwanty?

Adiuwanty to substancje, które powodują wzmocnienie odpowiedzi układu odpornościowego na podany w szczepionce antygen, ale same nie wykazują właściwości antygenowych (nie wywołują odpowiedzi układu odpornościowego względem siebie). Właśnie dlatego, że nasilają odpowiedź układu odpornościowego, znalazły zastosowanie jako składniki szczepionek. Rolą adiuwantów wykorzystywanych w szczepionkach jest zwiększenie ich skuteczności. Dodanie adiuwantu pozwala na zmniejszenie dawki antygenu w szczepionce oraz na zredukowanie częstości szczepień.

Syndrom ASIA - Autoimmunizacyjny/Autozapalny Zespół Indukowany Adiuwantami - przyczyny i objawy

Twórcą teorii syndromu ASIA jest izraelski lekarz zajmujący się chorobami autoimmunologicznymi i neurologicznymi - Yehuda Shoenfeld. Pracuje w Sheba Medical Center w Tel HaShomer i na Wydziale Medycyny Sackler na Uniwersytecie Tel-Aviv. Ukazujące się od 2011 roku w czasopismach naukowych artykuły jego autorstwa dowodzą jakoby występowało powiązanie pomiędzy nieswoistymi lekkimi objawami (np. bóle mięśni, dreszcze) i poważnymi chorobami autoimmunizacyjnymi a szczepieniami. Przyczyną rzekomego syndromu ASIA mają być nie tylko adiuwanty w szczepionkach (choć głównie kojarzony jest z nimi). Podobno może on wystąpić także po:

• operacji wszczepienia silikonowych implantów piersi
• zastrzykach z różnymi substancjami chemicznymi (np. oleje mineralne, gwajakol, kolagen), wykonywanych w celach kosmetycznych
• narażeniu na silne związki toksyczne (np. gazy bojowe, pestycydy)

Za proponowane objawy zespołu ASIA uważa się:

• ból mięśni, zapalenie mięśni lub osłabienie
• ból lub zapalenie stawów
• przewlekłe zmęczenie
• zaburzenia snu
• objawy neurologiczne (szczególnie związane z demielinizacją)
• zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia/utrata pamięci
• gorączka
• suchość w jamie ustnej

Wśród głównych kryteriów rozpoznania rzekomego zespołu ASIA najistotniejsza jest ekspozycja na zewnętrzną stymulację (infekcja, szczepienie, silikon lub inne adiuwanty) przed pojawieniem się klinicznych objawów choroby. Drugim kryterium jest pojawienie się objawów. Trzecim głównym kryterium jest poprawa po usunięciu czynnika powiązanego z objawami.

Jako kliniczne zespoły ASIA izraelski doktor podaje: zespół chorobowy Zatoki Perskiej, zespół chorego budynku, chorobę związaną z implantami silikonowymi piersi i zespół makrofagowego zapalenia mięśniowo-powięziowego.

Syndrom ASIA - czy aluminium w szczepionkach jest szkodliwe dla zdrowia?

Choroby autoimmunizacyjne i autozapalne należą do chorób, w których trudno określić czynnik etiologiczny, czyli przyczynę występowania tej choroby. Jak dotąd nie ma żadnych badań potwierdzających teorię, że adiuwanty mogą wywoływać choroby autoimmunizacyjne. Badania natomiast pokazują, że częstość chorób autoimmunizacyjnych w populacji szczepionej jest taka sama, jak w populacji nieszczepionej. Możemy więc sądzić, że szczepionki nie są czynnikiem wywołującym te choroby – powiedziała prof. dr hab. n. med. Ewa Bernatowska, Kierownik Kliniki Immunologii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Twórcy teorii zespołu objawów ASIA nie przedstawiają żadnych badań naukowych, które wskazywałyby na powiązanie chorób autoimmunizacyjnych i szczepień, stawiają jedynie niczym niepoparte tezy. Często opisywane są pojedyncze przypadki wystąpienia choroby i to po kilkunastu miesiącach od podania szczepionki, co czasowo trudno połączyć, jako dowód na szkodliwość szczepień, gdyż te choroby również występują u osób nieszczepionych.

Twórcy teorii zespołu objawów ASIA nie przedstawiają żadnych badań naukowych, które wskazywałyby na powiązanie chorób autoimmunizacyjnych i szczepień, stawiają jedynie niczym niepoparte tezy.

Adiuwantem, który budzi najwięcej wątpliwości jest wodorotlenek glinu (aluminium), który jest bardzo skuteczną substancją wzmacniającą odpowiedz na szczepienie stosowaną na świecie od lat w wielu szczepionkach.  Jego negatywnego działania nie potwierdziły żadne badania, w tym również te zlecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Od 1990 roku Światowy Komitet Doradczy ds. Bezpieczeństwa Szczepienia wielokrotnie określał profil bezpieczeństwa tego adiuwantu. Maksymalna dopuszczalna dawka glinu dla dorosłego człowieka to 60 mg na dobę. Średnio w ciągu doby z pożywieniem przyjmujemy 45 mg glinu. Maksymalna dawka dopuszczalna w szczepionkach to 1mg/kg masy ciała na dobę.

W ulotkach rejestracyjnych szczepionek dopuszczonych w Polsce do obrotu można sprawdzić, że zawartość aluminiom w tych preparatach nie przekracza 0,5 mg wodorotlenku glinu. Trudno więc mówić o szkodliwym działaniu tak niewielkich dawek podawanych ze szczepionką – powiedziała doc. dr hab. n. med. Bożena Mikołuć z Kliniki Pediatrii, Reumatologii, Immunologii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Syndrom ASIA - Autoimmunizacyjny/Autozapalny Zespół Indukowany Adiuwantami to nieistniejąca teoria ruchu antyszczepionkowego

Publikacje dotyczące zespołu ASIA i innych działań niepożądanych, które mogą występować po szczepieniu, potęgują brak zaufania do szczepień.

ASIA syndrom to nieistniejąca teoria ruchu antyszczepionkowego.

To sprawia, że coraz więcej rodziców nie decyduje się na takie zabezpieczenie swoich dzieci przed groźnymi chorobami. W 2016 roku w Polsce ponad 23.000 rodziców odmówiło szczepienia swoich dzieci. Wpływ ruchów antyszczepionkowych jest ostatnio bardzo widoczny w przypadku szczepień przeciwko HPV. Bezpieczeństwo tych szczepionek jest poddawane w wątpliwość właśnie ze względu na obecność w nich wodorotlenku glinu. Tymczasem efekty szczepień przeciwko HPV są już widoczne. W Australii odnotowano spadek nieprawidłowości cytologicznych wysokiego stopnia w grupie kobiet zaszczepionych. Bezpieczeństwo tej szczepionki jest śledzone od 2006 roku, także u kobiet ciężarnych, czy chorych z innymi ciężkimi obciążeniami. W Polsce coraz więcej samorządów lokalnych decyduje się na sfinansowanie szczepień przeciwko HPV. Niestety z roku na rok zainteresowanie nimi spada, a coraz więcej rodziców, nie decyduje się zaszczepić swoich córek, pomimo tego, że na raka szyjki macicy umiera w Polsce każdego roku ponad 1700 kobiet. A przecież wirus HPV wywołuje nie tylko raka szyjki macicy, ale także kłykciny kończyste, czy złośliwe zmiany w obrębie jamy ustnej – powiedziała prof. Bernatowska.

W artykule wykorzystano materiały  XVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej, który odbył się w dniach 8-10 czerwca 2017 roku w Warszawie.

Monika Majewska