Nabyte wady serca - przyczyny. Jakie choroby powodują kłopoty z sercem?

Nabyte wady serca zazwyczaj są wynikiem powikłań po przebytych chorobach infekcyjnych, np. niewyleczonej anginie. Czynniki bakteryjne bezpośrednio uszkadzają zastawki serca, które przestają się domykać. Gdy zastawki źle funkcjonują, niektóre jamy serca są bardziej obciążone niż zwykle i przerastają albo rozszerzają się. W ten sposób powstają nabyte wady serca. Sprawdź, jakie choroby mogą się przyczynić do ich powstania i późniejszych kłopotów z krążeniem.

Spis treści

1. Nabyte wady serca - zapalenia wsierdzia
2. Nabyte wady serca - idiopatyczne wapnienie pierścienia zastawki dwudzielnej
3. Nabyte wady serca - dysfunkcja mięśni brodawkowatych lewej komory serca

Nabyte wady serca to wady, do powstania których dochodzi po urodzeniu się dziecka. Z wieloletnich doświadczeń wynika, że wady nabyte są wadami zastawkowymi i rzadko dotyczą innych struktur serca. Najczęściej występujące nabyte wady serca to niedomykalności lub zwężenia zastawek: mitralnej, trójdzielnej, aortalnej i płucnej.

Nabyte wady serca - zapalenia wsierdzia

Zapalenie wsierdzia to stan zapalny błony wyścielającej jamę serca lub na zastawkach serca. Zapalenie może być wynikiem infekcji bakteryjnej lub choroby reumatycznej.

Do zakażenia na tle bakteryjnym bardzo często dochodzi w czasie drobnych zabiegów chirurgicznych, ginekologicznych lub stomatologicznych. Bakterie, które podczas tych zabiegów przedostaną się do krwi, umiejscawiają się na zastawkach, powodując tworzenie się nacieków zapalnych, które doprowadzają do owrzodzeń, przedziurawień, a co za tym idzie - do zniekształceń zastawek. W ten sposób powstają nabyte wady serca, których pierwszym objawem są nieprawidłowe szmery. W przypadku bakteryjnego zapalenia wsierdzia obecne są również gorączka i przyśpieszona akcja serca.

Reumatyczne zapalenie wsierdzia jest skutkiem wciągnięcia w proces zapalny wsierdzia lub całego mięśnia sercowego w przebiegu gorączki reumatycznej. Choroba reumatyczna pojawia się najczęściej u dzieci 5–15 letnich jako następstwo niewłaściwie leczonej anginy ropnej wywołanej przez paciorkowce. W wyniku pojawiającej się nieprawidłowej reakcji immunologicznej w przebiegu choroby reumatycznej może dojść do uszkodzenia zastawek i pojawienia się wady polegającej na zwężeniu zastawki bądź jej niedomykalności. Tego typu wada rozpoznawana jest najczęściej po wielu latach.

Zapalenie reumatyczne wsierdzia przeważnie dotyczy lewej komory serca, dlatego wady serca nabyte zazwyczaj dotykają zastawkę dwudzielną albo półksiężycowatą aorty. Odczyn zapalny obejmuje całą tkankę łączną. Umiejscawia się jednak zazwyczaj w sercu, a szczególnie we wsierdziu i mięśniu sercowym.

Nabyte wady serca - idiopatyczne wapnienie pierścienia zastawki dwudzielnej

Częstą przyczyną niezapalną niedomykalności, a później zwężenia zastawki mitralnej, jest idiopatyczne wapnienie pierścienia zastawki dwudzielnej (u chorych z nadciśnieniem tętniczym). Idiopatyczne zwapnienie, czyli odkładanie się soli wapnia w tkankach, którego przyczyny nie są znane, powstaje w pierścieniu włóknistym, który wspiera zastawkę mitralną, kontrolującą przepływ krwi z lewego przedsionka do lewej komory serca. W wyniku tego procesu dochodzi do utraty elastyczności tkanek serca.

Nabyte wady serca - dysfunkcja mięśni brodawkowatych lewej komory serca

W lewej komorze serca znajdują się 2 mięśnie brodawkowate, które stanowią miejsce przyczepu strun ścięgnistych łączących mięsień brodawkowaty z płatkami zastawki. W przebiegu chorób serca, głównie choroby niedokrwiennej serca, dochodzi do dysfunkcji tych mięśni. Konsekwencją tego procesu jest przemieszczanie się w czasie skurczu serca płatka lub płatków zastawki mitralnej (dwudzielnej), znajdującej się pomiędzy lewym przedsionkiem i komorą serca, co objawia się zespołem wypadania płatka zastawki mitralnej.

Monika Majewska