Granulocytopenia: objawy, przyczyny i leczenie

Granulocytopenia, czyli obniżony poziom liczby granulocytów we krwi, to alarm organizmu, że dzieje się coś poważnego. Niestety, objawy granulocytopenii łatwo przeoczyć. Dowiedz się, co robić, by granulocytopenia cię nie zaskoczyła, a jeśli już do tego dojdzie – jak z nią walczyć.

Spis treści

1. Objawy granulocytopenii
2. Przyczyny granulocytopenii
3. Leczenie granulocytopenii

Granulocytopenia to obniżony poziom liczby granulocytów we krwi. Prawidłowa zawartość tych leukocytów (granulocyty to rodzaj białych krwinek, czyli leukocytów) powinna wynosić od 2,5 tys. do 6,5 tys. w 1 mm³ krwi. Przyjęło się, że 1,5 tys. to taka wartość, poniżej której występuje już zagrożenie dla zdrowia. Choć sama w sobie granulocytopenia nie jest jeszcze niebezpieczna, jej zaniedbanie może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji – do agranulocytozy, a ta nawet do sepsy.

Granulocytopenia może mieć zasadniczo trzy wersje, ponieważ są trzy rodzaje granulocytów – obojętnochłonne (neutrofile), zasadochłonne (bazofile) i kwasochłonne (eozynofile). Ich niedobory odpowiednio nazywamy neutropenią, bazopenią i eozynopenią. Ponieważ jednak większość granulocytów stanowią neutrofile, z reguły granulocytopenia jest jednoznaczna z neutropenią.

Objawy granulocytopenii

Granulocytopenia może nie dawać żadnych objawów lub tak niespecyficzne, że nawet trudne do zauważenia. Powinno jednak dać nam do myślenia częste łapanie infekcji, bowiem granulocyty zawierają enzymy, które niszczą patogeny, takie jak: wirusy, bakterie, grzyby czy pasożyty. Zatem, jeśli spada nam odporność, tu może właśnie leżeć przyczyna. Poza tym, w granulocytopenii wystąpić mogą:

• bóle głowy
• podwyższona temperatura ciała
• wrzodziejące zmiany w jamie ustnej
• powiększone węzły chłonne
• ogólne obniżone samopoczucie oraz zmęczenie

Przyczyny granulocytopenii

Niedobór granulocytów może mieć wiele różnych przyczyn. Zwykle jest skutkiem zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, np. skóry, płuc, bardzo często gardła, albo białaczki. Drugim ważnym czynnikiem prowadzącym do granulocytopenii jest stosowanie jakiegoś leku. Trzeba zaznaczyć, że niedobór tych leukocytów stanowi 40% wszystkich polekowych powikłań hematologicznych. Winowajcą mogą być takie leki, jak:

• przeciwbólowe i przeciwzapalne (np. kwas acetylocalicylowy, diklofenak, metamizol, ibuprofen, paracetamol)
• chemioterapeutyczne (np. lewamizol, sulfonamidy, metronidazol)
• przeciwpadaczkowe (np. fenytoina, barbiturany)
• przeciwhistaminowe (np. cymetydyna, metiamid)
• przeciwtarczycowe (np. tiamazol)
• przeciwcukrzycowe (np. chlorpropamid)
• psychotropowe (np. diazepam, chloropromazyna)
• a także np. etanol, dekstran, histamina, podtlenek azotu, żelazo koloidalne

Więcej leków potencjalnie wywołujących granulocytopenię znajdziesz na www.czytelniamedyczna.plBywa, że granulocytopenia jest dziedziczona genetycznie, może być np. wynikiem zespołu Kotzot-Richtera, który objawia się m.in. brakiem pigmentacji skóry i oczu oraz zaburzeniami układu immunologicznego. Obniżenie poziomu granulocytów może się także pojawić po radioterapii lub w wyniku kontaktu z substancjami toksycznymi, takimi jak np. benzen, ksylen, toluen i inne rozpuszczalniki organiczne, ropa naftowa, benzyna i inne jej pochodne, farby i lakiery, pestycydy owadobójcze, chwastobójcze i grzybobójcze, asfalt. Oczywiście nie u każdego człowieka kontakt np. z asfaltem wywoła granulocytopenię, reakcja zależy od indywidualnej wrażliwości i podatności organizmu.

Leczenie granulocytopenii

W terapii granulocytopenii chodzi głównie o wyeliminowanie kontaktu z czynnikiem, który do niej prowadzi. Przykładowo, jeśli spadek poziomu granulocytów wywołują u danego pacjenta pestycydy, powinien on unikać spożywania warzyw i owoców niewiadomego pochodzenia, wybierać te z upraw organicznych, nie pryskane, nie nawożone. Jeśli granulocytopenię powoduje lek, specjalista powinien zalecić odstawienie go lub zastąpienie innym. W cięższych przypadkach stosuje się antybiotyki, hormony kory nadnerczy, środki pobudzające szpik kostny (to on odpowiada za produkcje granulocytów), a także witaminy z grupy B.

Marta Uler