Psychiatria

Psychiatria to specjalizacja medyczna poświęcona diagnozie i leczeniu zaburzeń oraz chorób psychicznych. Psychiatra zajmuje się nie tylko analizą medycznego aspektu dysfunkcji, ale bada również ich uwarunkowania społeczne, rodzinne i pychologiczne. Często tylko tak holistyczne podejście do pacjenta pozwala na znalezienie rozwiązania problemu. W odróżnieniu od psychologii, psychiatria jest dyscypliną medyczną.

Atak paniki: co robić i jak ich uniknąć?

Atak paniki następuje, gdy odczuwany lęk osiąga rozmiar psychicznego kataklizmu. Na szczęście odkryto proste i bardzo skuteczne sposoby radzenia sobie z atakiem paniki - sprawdź, co robić w takich przypadkach i jak ich uniknąć.

"Wszystko mi jedno" - o anhedonii w depresji

Czy anhedonia rzeczywiście objawia się tym, że pacjent nie czuje już nic? Choć w psychiatrii zjawisko to jest znane od dawna, to wiedza społeczeństwa na jego temat wciąż jest znikoma. O trudach pacjentów z anhedonią i depresją rozmawiamy z psychiatrą dr Małgorzatą Urban-Kowalczyk.

Choroba przewlekła - jak sobie z nią radzić?

Przewlekła choroba zawsze zaskakuje, wiąże się z szokiem i silnym stresem. Niektórzy potrafią odnaleźć się w nowej sytuacji, a inni się załamują. Jak zareagujesz na informację o tym, że jesteś przewlekle chora, zależy od twojej osobowości i od tego, jak dotychczas radziłaś sobie z trudnościami. Jak pogodzić się ze świadomością nieuleczalnej, przewlekłej choroby?

Schizofrenia paranoidalna - przyczyny, objawy i leczenie

Schizofrenia paranoidalna to najczęściej rozpoznawany rodzaj schizofrenii. Diagnozuje się ją aż u 65 proc. ogółu chorych na schizofrenię. Jakie są przyczyny schizofrenii paranoidalnej? Jak rozpoznać objawy tego zaburzenia? Czy całkowite wyleczenie chorego zawsze jest możliwe?

Terapia elektrowstrząsami - skuteczność. Jakie są wskazania do jej stosowania?

Terapia elektrowstrząsami to wciąż wykorzystywana w psychiatrii metoda leczenia. Skorzystanie z niej może być wskazane m.in. u pacjentów ze schizofrenią, chorobą afektywną dwubiegunową czy depresją. Kiedy jeszcze konieczne może być użycie elektrowstrząsów?

Psychodeliki w leczeniu depresji - co o nich wiemy?

O psychodelikach i możliwości ich zastosowania w leczeniu depresji od pewnego czasu mówi się stosunkowo dużo. Obiecujące wydają się zapewnienia niektórych badaczy, sugerujące, że z ich wykorzystaniem możliwe jest osiągnięcie nie tylko zadowalających, ale i długo utrzymujących się efektów leczenia u osób z zaburzeniami depresyjnymi. Z drugiej strony stosowanie substancji zaliczanych do tej grupy w wielu krajach, w tym w Polsce, jest zakazane. Czy sytuacja może niedługo ulec zmianie i psychiatrzy zaczną zalecać pacjentom przyjmowanie pewnych psychodelików?

EEG (elektroencefalografia) - na czym polega? Wskazania i przebieg badania

EEG to badanie oceniające czynność bioelektryczną mózgu, wykorzystywane m.in. w diagnostyce padaczek. Najczęściej przeprowadzane jest EEG w spoczynku, istnieje również jednak inne badanie, którym jest EEG po deprywacji snu. Na czym polega, kiedy wskazane może być jego wykonanie i dlaczego wstrzymywanie się od spania może umożliwić rozpoznanie pewnych schorzeń?

Urojenia i zespoły urojeniowe – rodzaje, diagnoza, leczenie

Urojenia to błędne, niezgodne z rzeczywistością lub przekonania. Urojenia, należące do zaburzeń treści myślenia, mogą występować w przebiegu różnych chorób psychicznych. Dowiedz się, jak rozpoznać urojenia, jakie są rodzaje urojeń, w których chorobach psychicznych występują urojenia oraz na czym polega leczenie zaburzeń urojeniowych.

Autyzm atypowy daje późne objawy [wywiad]

Autyzm atypowy to zaburzenie rozwojowe należące do spektrum autyzmu, którego objawy można zaobserwować po ukończeniu przez dziecko 3. roku życia. Rozwojowi tego rodzaju autyzmu często towarzyszą poważne wady genetyczne i upośledzenie umysłowe. O tym, jak rozpoznać autyzm atypowy oraz gdzie szukać pomocy w jego diagnostyce i terapii rozmawiamy z dr Joanną Ławicką, prezesem fundacji Prodeste.

Co dalej z polską psychiatrią? Czy czeka nas czarny scenariusz?

Zachorowalność na zaburzenia związane ze zdrowiem psychicznym jest coraz większa, a jak twierdzi Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) – będzie ich przybywać. Czy za chwilę wizyta u specjalisty w ramach NFZ nie będzie możliwa? Między innymi o to spytaliśmy prof. dr hab. n. med. Agatę Szulc, psychiatrę w Centrum Terapii Myśliborska.

Żyję ze schizofrenią: "Usłyszałem: takich to powinni zamykać”

Schizofrenia, mimo badań nad chorobą i różnymi metodami leczenia, nadal wzbudza strach w społeczeństwie. Okazuje się, że osoby po kryzysie psychicznym żyją wśród nas i radzą sobie dobrze nie tylko z codziennymi obowiązkami, ale także chorobą. Taką osobą jest Maciej Olbrysz, który pierwszy raz zachorował w wieku 16 lat. Był wtedy w liceum. Od ponad 20 lat wie, że żyje ze schizofrenią.

Poważna depresja z cechami melancholii - dlaczego jest tak niebezpieczna?

Zasadniczo każdy rodzaj depresji można uznać za poważny problem. Za jeden z najgroźniejszych rodzajów zaburzeń depresyjnych uznaje się depresję z cechami melancholicznymi. Dzieje się tak z kilku powodów – jakie one są i co zrobić, aby pomóc osobie z depresją melancholiczną?

Dziecko w zakładzie psychiatrycznym - kiedy konieczne jest przyjęcie do placówki?

O tym, że coraz więcej dzieci potrzebuje pomocy psychiatry, nie trzeba nikogo przekonywać. Niejednokrotnie w różnych mediach wspomina się o tym, jak wiele młodych pacjentów zmaga się obecnie z zaburzeniami psychicznymi. Część z nich może korzystać z opieki w poradniach zdrowia psychicznego, część jednak bywa w takim stanie, że konieczne jest leczenie stacjonarne. Kiedy dziecko wymaga pobytu w szpitalu psychiatrycznym?

Jak rozpoznać objawy schizofrenii?

Objawy schizofrenii są bardzo różne. Pomimo tego, że mogą pojawiać się niemal w każdym momencie życia, najczęściej po raz pierwszy występują pod koniec okresu dojrzewania lub w pierwszej fazie dorosłego życia. Sprawdź, jakie mogą być objawy schizofrenii.

Osobowość wieloraka (rozdwojenie jaźni): przyczyny, objawy i leczenie

Osobowość mnoga to potocznie rozdwojenie jaźni. Zaburzenie to charakteryzuje obecność u jednego człowieka co najmniej dwóch niezależnych i różniących się od siebie osobowości, które naprzemiennie wpływają na zachowanie chorego. Jakie są przyczyny osobowości mnogiej? Jak rozpoznać objawy tego zaburzenia? Na czym polega jego leczenie?

Co to jest pedofilia?

Pedofilia to zaburzenie seksualne. Rodzaje kontaktów seksualnych, do jakich pedofil dąży z dzieckiem mogą być bardzo różne, począwszy od obnażania się i masturbowania w obecności nieletnich, dotykania ich narządów płciowych, a na pełnych stosunkach seksualnych kończąc.

Zespół Cotarda, czyli syndrom chodzącego trupa. Przyczyny, objawy, leczenie

Zespół Cotarda, inaczej syndrom chodzącego trupa, to niezwykle rzadkie zaburzenie psychiczne, które charakteryzuje się obecnością specyficznych urojeń. Chory uważa się za osobę zmarłą - "chodzącego trupa", którego ciało gnije i stopniowo się rozpada. Jakie są przyczyny i pozostałe objawy zespołu Cotarda? Na czym polega leczenia tego zaburzenia?

Cyklofrenia czyli choroba afektywna jedno- lub dwubiegunowa

Cyklofrenia to stara, rzadziej używana dziś nazwa określająca chorobę psychiczną, w której cyklicznie pojawiają się fazy depresyjne lub na przemian fazy depresji i manii. Określenie cyklofrenia zastąpione zostało przez nazwę choroba afektywna jedno- lub dwubiegunowa.

Fobia społeczna: objawy, przyczyny i leczenie

Fobia społeczna sprawia, że życie cierpiących na nią pacjentów jest utrudnione. U osób z fobią społeczną strach budzą pozornie zwyczajne, codzienne sytuacje. Problem ten można jednak zwalczać – poznaj objawy, przyczyny i sposób leczenia fobii społecznej.

Histeria - groźne zaburzenie emocjonalne

Histeria kiedyś przypisywana była tylko kobietom, w starożytności nazywana dusznością maciczną. Później jej przyczyny tłumaczono dziwacznymi teoriami humorów oraz waporów. Dziś wiadomo, że to rodzaj nerwicy, a także groźna choroba, która może dotknąć każdego, niezależnie od płci. W ostrzejszych przypadkach może objawiać się drgawkami, a nawet utratą wzroku.

Depresja maskowana - jak ją rozpoznać? Objawy i leczenie depresji maskowanej

Depresja maskowana to specyficzny rodzaj zaburzeń depresyjnych, które dają mało charakterystyczne objawy, różniące się od klasycznych symptomów tej choroby. Mogą to być różnego rodzaju bóle, lęki, fobie, natręctwa, problemy z układem krążenia, zaburzenia odżywiania, skłonność do używek. Z powodu nieswoistych objawów depresja maskowana często jest mylona ze schorzeniami somatycznymi i błędnie leczona.

Diagnozowanie zaburzeń psychiatrycznych nie jest proste. Wiele schorzeń nie okazuje wyraźnych objawów lub daje o osobie znać jedynie w określonych warunkach środowiskowych. Co więcej, osoby chore często niechętnie podejmują leczenie, ponieważ są przekonane o braku problemu. W odróżnieniu od typowych chorób i urazów choroby psychiczne nierzadko modyfikują świadomość i postrzeganie otoczenia. Dlatego chory może być przekonany o tym, że nic mu nie dolega, a jego zachowania i reakcje mieszczą się w kanonie ogólnie przyjętych norm społecznych i etycznych.

Leczenie psychiatryczne może odbywać się zarówno podczas pobytu w szpitalu, w specjalistycznej klinice, np. Poradni Leczenia Uzależnień albo prywatnym gabinecie.

Do typowych chorób i zaburzeń psychicznych można zaliczyć schizofrenię, zaburzenia nastroju, parafilie, zaburzenia odżywiania (np. bulimia, anoreksja, ortoreksja), alkoholizm i zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, czyli uporczywe powtarzanie określonych zachowań lub myśli. Objawy poszczególnych chorób mogą występować ze zmienną częstotliwością – od jednorazowych epizodów, przez remisję (ustępowanie w czasie), aż po zaburzenia utrwalone.

W psychiatrii diagnostykę chorób i zaburzeń przeprowadza się w oparciu o dwa zestawienia – DSM-5 oraz ICD-10. Leczenie zdiagnozowanych chorób może odbywać się na kilka sposobów. Najczęściej stosuje się psychoterapię, niekiedy w połączeniu z farmakoterapią. Dopiero kiedy podstawowe metody leczenia okazują się niewystarczające zaleca się sięgnięcie po bardziej inwazyjne zabiegi jak terapię elektrowstrząsową, a w ostateczności psychochirurgię. Ten ostatni zabieg polega na przerwaniu połączeń między ośrodkami ośrodkowego układu nerwowego i wymaga niezwykłej precyzji możliwej dzięki metodom stereotaktycznym.

Więcej z działu Zdrowie