Leki

Lekiem zwanym również lekarstwem i produktem leczniczym jest każda substancja, która nadaje się do bezpośredniego wprowadzenia do organizmu w odpowiedniej postaci farmaceutycznej. Podanie leków ma na celu osiągnięcie pożądanego efektu terapeutycznego. Niektóre produkty lecznicze, podawane w odpowiedniej, ściśle określonej dawce, stosowane są by zapobiec chorobie. Dawkowanie leków należy skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.

Witamina B6, inaczej pirydoksyna, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina B6 odpowiada za prawidłowe działanie układu nerwowego, ma wpływ na ciśnienie krwi, skurcze mięśni i pracę serca, a także podnosi odporność organizmu. Jakie jeszcze funkcje pełni witamina B6? Jak rozpoznać jej niedobór i nadmiar? W jakich produktach występuje?
Witamina B1 (tiamina) współuczestniczy w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, mięśni i serca. Witamina B1 jest więc niezbędna w codziennej diecie, a jej niedobór może mieć poważne skutki. W skrajnych przypadkach może dojść do rozwoju choroby beri beri, czyli zaburzenia pracy mięśni, niewydolności układu krążenia, co może doprowadzić nawet do śmierci. Jakie działanie ma witamina B1? Jakie są objawy niedoboru? Jakie produkty są jej źródłem?
Pseudoefedryna to lek sympatykomimetyczny. Jest pochodną efedryny, ale znacznie słabiej wpływa na układ nerwowy. Pseudoefedryna obkurcza naczynia krwionośne błony śluzowej nosa, rozszerza oskrzela, pobudza eceptory α-adrenergiczne, zmniejszając stany zapalne błony śluzowej. Stosowana jest w dolegliwościach układu oddechowego i infekcjach.
Ciepłe okłady stosowane są w leczeniu od dawna. Nasze prababki rozgrzewały zmarznięte stopy gorącymi kamieniami owiniętymi w lniane płótno, mamy wkładały do łóżka termofor z gorącą wodą lub poduszkę elektryczną. Wszystko po to, aby poprawić samopoczucie oraz przepędzić choroby czy dolegliwości bólowe. Jakie ciepłe okłady stosować na nerki, na zatoki, na kręgosłup, a jakie na ból brzucha? Poznaj rodzaje ciepłych okładów.
Arcydzięgiel to roślina, która ma liczne właściwości lecznicze. Współczesna fitoterapia poleca stosowanie naparów z tego zioła m.in. w dolegliwościach żołądkowych i w stanach wyczerpania nerwowego. Z kolei olejek arcydzięgielowy służy do nacierania w celu złagodzenia m.in. bólów reumatycznych. Sprawdź, jakie jeszcze działanie ma arcydzięgiel.
Witamina D to jedna z niewielu witamin, której źródła można szukać nie tylko w pożywieniu. Witamina D jest wytwarzana w skórze pod wpływem słońca. Jednak taka możliwość jest tylko latem, w związku z tym zimą dieta powinna być bogatsza w witaminę D, która pełni w organizmie wiele ważnych funkcji. Sprawdź, gdzie występuje witamina D i które produkty zawierają jej najwięcej.
Lukrecja to zioło, które znalazło zastosowanie w lecznictwie i kosmetyce dzięki swoim wyjątkowym właściwościom. Szczególną leczniczą moc ma korzeń lukrecji. Odwar z tej części zioła jest stosowany pomocniczo w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Z kolei cukierki z lukrecją warto podawać dzieciom, gdyż hamują rozwój próchnicy. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma lukrecja.
Inhibitory receptora alfa-adrenergicznego (alfa-blokery) są wykorzystywane w terapii nadciśnienia tętniczego. Działają zwiotczająco na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, co prowadzi do spadku ciśnienia skurczowego oraz rozkurczowego. Jakie jeszcze zalety mają alfa-blokery? Dowiedz się, czy są przeciwwskazania do stosowania alfa-blokerów oraz jakie mogą powodować działania niepożądane.
Podbiał pospolity (Tussilago farfara L.) wspomaga leczenie chorób górnych dróg oddechowych, takich jak mokry kaszel z zalegająca wydzieliną, przewlekły suchy kaszel, ból gardła, czy zapalenie krtani. Ta powszechnie występująca w naszym kraju roślina stosowana jest od wieków w medycynie ludowej. Jakie jeszcze właściwości prozdrowotne ma podbiał pospolity?
Komórki macierzyste, ze swoją zdolnością do przekształcania się, wydają się cudownym remedium na wiele chorób. Dowiedz się, czym są komórki macierzyste, w leczeniu jakich schorzeń stosuje się obecnie komórki macierzyste oraz jakie są perspektywy rozwoju terapii komórkami macierzystymi? Skąd sceptycyzm specjalistów?
Fentanyl zaliczany jest do grupy opioidowych leków przeciwbólowych i jest on dostępny w wielu różnych formach – na rynku są bowiem zarówno dożylne preparaty fentanylu, jak i środki zawierające tę substancję w postaci sprayu czy przyklejanych na skórę plastrów. W medycynie lek ten jest wykorzystywany przede wszystkim do łagodzenia silnego bólu, fentanyl używany jest jednak również i poza medycyną - to narkotyk, który zabija Amerykę.
Fibraty są lekami stosowanymi w celu obniżenia ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjentów z wysokim poziomem cholesterolu we krwi. Zaburzenia lipidowe są jednymi z najczęściej wykrywanych nieprawidłowości w trakcie rutynowych wizyt u lekarzy pierwszego kontaktu. W takich wypadkach możemy usłyszeć, że nasz poziom "złego cholesterolu" jest zbyt wysoki. Nigdy nie wolno lekceważyć takiej diagnozy. Przeczytaj, na czym polega działanie fibratów i jakie są wskazania do ich zażywania.
Chinina to alkaloid o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Chinina zasłynęła jako pierwszy lek, który skutecznie zwalczał malarię. Dziś w tym celu chinina rzadziej jest stosowana, za to wykorzystuje się ją w kosmetykach oraz, ze względu na swój gorzki smak, w napojach typu tonik. Jakie właściwości ma chinina? Jakie znalazła zastosowanie w medycynie? Jakie są skutki uboczne stosowania chininy?
Spirytus salicylowy służy do odkażania skóry i dezynfekcji ran – ale nie tylko. Właściwości spirytusu salicylowego są na tyle bogate, że znalazł on zastosowanie między innymi w lecznictwie i kosmetyce. Do czego przydaje się spirytus salicylowy i dlaczego warto mieć go w domu?
Leki immunospresyjne to leki, które prowadzą do obniżenia odporności organizmu (immunosupresja). Farmakologiczne leczenie immunosupresyjne stosuje się po przeszczepie, aby zapobiec jego odrzuceniu, a także w leczeniu chorób alergicznych i autoagresyjnych. Jakie dokładnie działanie mają leki immunosupresyjne? Jakie są skutki uboczne ich stosowania?
Ministerstwo Zdrowia opublikowało na początku marca nową listę leków i wyrobów medycznych, których nie można wywieźć za granicę. Mogą być one pomocne w walce z koronawirusem. Co zawiera lista?
Jodyna to środek dezynfekujący do stosowania zewnętrznego dostępny bez recepty. Z jej pomocą można pielęgnować drobne zranienia, leczyć trądzik, grzybicę, a nawet odkazić wodę z niepewnego źródła. Dowiedz się, jakie jeszcze właściwości posiada jodyna i czy warto mieć ją w domowej apteczce.
Nagietek lekarski to jedno z najpopularniejszych ziół, które znajdują zastosowanie przy chorobach i stanach zapalnych skóry. Działanie nagietka możemy wykorzystać w różnych dolegliwościach, gdyż ma on właściwości przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, rozkurczowe, jak i żółciopędnie. Można stosować go w postaci naparu, herbaty lub maści. Oprócz tego swoje zastosowanie znalazł również w kosmetyce.
Kozłek lekarski (waleriana) to najczęściej stosowane zioło na sen i uspokojenie. Jednak kozłek lekarki znalazł zastosowanie także jako środek m.in. na bolesny okres i dolegliwości żołądkowe, gdyż ma działanie rozkurczowe. Sprawdź, jakie właściwości ma kozłek lekarski, jak go stosować i jakie mogą być skutki uboczne niewłaściwego przyjmowania.
Drosera to jedna z roślin, których właściwości lecznicze doceniono już przed wiekami i ceni się obecnie: wyciąg z drosery to znakomite remedium na suchy, męczący kaszel i inne dolegliwości dróg oddechowych. Jakie właściwości lecznicze ma drosera i jak się ją stosuje?
Na niebezpieczne składniki w syropach na kaszel powinni uważać nie tylko pediatrzy, ale i rodzice, którzy chcą pomóc dziecku lekami z apteki dostępnymi bez recepty. Jakie składniki w syropach na kaszel mogą być dla dziecka niebezpieczne?

Działanie produktów leczniczych polega na oddziaływaniu ze składnikami organizmu, co ma na celu zapobieganie dalszemu rozwojowi choroby, zahamowanie jej przyczyn i nieprzyjemnych objawów. Działanie produktu leczniczego uzależnione jest od jego budowy chemicznej, właściwości fizykochemicznych, wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta. Wyróżniamy dwa typy leków: lek innowacyjny, czyli produkt leczniczy, który został dopuszczony do obrotu w Polsce na podstawie pełnej dokumentacji oraz lek generyczny, czyli produkt leczniczy zawierający tą samą substancję czynną co lek innowacyjny, który został wyprodukowany na podstawie formuły zawartej w zgłoszeniu patentowym leku innowacyjnego, jednak dopiero po zakończeniu ochrony patentowej. Ceny leków generycznych są zazwyczaj zdecydowanie niższe.

Leki mogą być podawane doustnie (tabletki, kapsułki, syrop, zawiesina doustna), iniekcyjnie (ampułka, fiolka, ampułkostrzykawka), doodbytniczo (czopki), przezskórnie (maści, kremy, żele), wziewnie (aerozole do wdychania – najczęściej w lekach przeciwastmatycznych).

Każdy produkt leczniczy zanim zostanie wprowadzony na rynek farmaceutyczny zostaje poddany eksperymentalnym badaniom klinicznym. By lek został dopuszczony do obrotu niezbędne jest pozwolenie wydane przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Kontrolę nad całym procesem wytwarzania i obrotem leków sprawuje Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna.