Hormony

Hormony to związki chemiczne wydzielane przez struktury układu hormonalnego – gruczoły lub tkanki. Ich główną funkcją jest regulacja poszczególnych procesów fizjologicznych. Hormony mogą oddziaływać zarówno na tkanki położone w miejscu uwolnienia substancji (tzw. hormony lokalne), jak i aktywować procesy w tkankach oddalonych od miejsca sekrecji. Są wtedy transportowane przez krew lub limfę. Prawidłowe działanie układu hormonalnego jest niezbędne do funkcjonowania praktycznie wszystkich mechanizmów obecnych w ciele człowieka od trawienia, przez …

Wzrost poziomu przeciwciał różyczki w ciąży [Porada eksperta]

Rok temu przed planowaną ciążą zrobiłam sobie wyniki na obecność wirusa różyczki, ponieważ nie byłam pewna, czy przechodziłam tą chorobę. Wtedy moje wyniki były następujące: IgG - 219,60, a IgM - 0,52 (ujemny do 1,20; wątpliwy 1,20-1,59; dodatni powyżej 1,60). Obecnie jestem w ciąży. W jej 9. tygodniu robiłam ponownie badania na przeciwciała: IGg - 500, a IgM - 1,76 (do 0,8 niereaktywny; 0,8 -1,0 niejednoznaczny; od 1,0 reaktywny). Czy możliwe, żebym przeszła zakażenie w trakcie ciąży?

Kisspeptyna

Kisspeptyna jest peptydem, który produkowany jest głównie przez neurony w podwzgórzu. Związek ten interesuje naukowców ze względu na liczne wywierane przez siebie działania. Kisspeptyna może bowiem wpływać zarówno na zapoczątkowanie procesu dojrzewania płciowego, jak i mieć związek z przebiegiem cyklu miesiączkowego u dorosłych kobiet. Istnieją również przesłanki co do tego, że kisspeptyna może hamować rozwój nowotworów.

Podwyższone stężenie prolaktyny a aktywność fizyczna [Porada eksperta]

Od jakiegoś czasu borykam się z problemem podwyższonej prolaktyny. W oczekiwaniu na wizytę u endokrynologa odwiedziłem lekarza rodzinnego, który przepisał mi Bromergon. Brałem go ok. miesiąca i po ostatniej wizycie u endokrynologa lekarz kazał odstawić mi Bromergon na co najmniej miesiąc. Następnie wykonać test z MTC. Brałem Bromergon 2 razy dziennie po pół tabletki. Chodzę na siłownię i spożywam odżywkę białkowa, aminokwasy i kreatynę. Lecz moje problemy z prolaktyną zaczęły się dużo wcześniej niż spożywanie tych suplementów. Czy na czas oczekiwania na test z MTC oprócz Bromergonu powinienem odstawić również suplementy diety? Przed stosowaniem Bromergonu mój wynik prolaktyny to 402, a po miesiącu stosowania spadł do 371 przy normie 84-324 według laboratorium, gdzie robiłem badania?

Skąd przyrost masy ciała? [Porada eksperta]

Od kilku lat zmagam się ze wzrostem wagi. Co roku tyję kilka kilogramów. Zaczęłam chodzić na siłownię, jem częściej, ale mniej, więcej owoców, warzyw, piję 2 l wody dziennie, i dalej waga rośnie. Do tego zauważyłam owłosienie na piersiach, na brzuchu. Kilka miesięcy temu ginekolog przepisał mi tabletki antykoncepcyjne Diane, ale przestałam je brać, bo ciężko było je kupić, bo podobno są wycofane. Drugi lekarz przepisał mi inne i kiedy wróciłam do UK, mój lekarz rodzinny nie mógł znaleźć takiego samego składu, więc przepisał mi inne. Przestałam je brać. Jakie badania powinnam zrobić, żeby sprawdzić, co jest przyczyną tycia.

Przedwczesne dojrzewanie płciowe u chłopca [Porada eksperta]

Mój syn w maju ukończy 10 lat. Od ukończenia 9. roku życia można u niego było obserwować cechy dojrzewania płciowego. Dziś ma już owłosienie intymne, prącie jądra wydają się być dojrzałe. Zrobiliśmy we wrześniu RM głowy - nie wykazał zmian. Dziś odebrałam wyniki badań hormonalnych: testosteron - 1,82 ng/ml, LH - 3,6 mlU/ml (gdzie normę oznaczono do 2,9), FSH - 1,9 mlU/m, AFP - < 1,1 mlU/m Beta - HCG 2.0 mlU/m. Czy wyniki mogą świadczyć o gruczolakach przysadki? Czy innych zaburzeniach? Obawiam się tego, a w szczególności operacji.

Nadczynność tarczycy a Desmoxan [Porada eksperta]

Niedawno została wykryta u mnie nadczynność tarczycy i zażywam leki: Carbinozol i Propranolol 20 mg każdy dwa razy dziennie. Chciałabym wiedzieć, czy przy tych lekach mogę zażywać Desmoxan?

Podwyższony poziom SHBG [Porada eksperta]

Mam 35 lat, jestem mężczyzną. Robiłem badania pod kątem ogólnego osłabienia i braku energii życiowej. Czy dwukrotne przekroczenie normy SHBG nie powinno niepokoić? Wartość SHBG to 106,00 Jednostka nmol/l Norma 18,3 - 54,1.

Jak szybko zadziała hormon wzrostu? [Porada eksperta]

Mam 14 lat i jestem niski, mam 158 wzrostu. Czy kiedy lekarz da mi hormony wzrostu, to jest możliwe, żebym w miesiąc urósł chociaż 5 cm? I ile mogę urosnąć i w jakim czasie, kiedy hormon zostanie podany?

Jak leczyć nadczynność tarczycy? [Porada eksperta]

Jakie leki powinnam stosować przy nawracającej nadczynności tarczycy? Obecnie TSH = 0,008, ft3 - 6,43, a ft4 - 2,54.

Wtórny brak miesiączki [Porada eksperta]

Mam 18 lat i od 2 lat cierpię na wtórny brak miesiączki (wtórna niewydolność podwórzowo-przysadkowa w zakresie wydzielania LH i FSH ). Obecnie jest drugi raz na tabletkach antykoncepcyjnych, które miałam brać przez 6 miesięcy, a teraz po tym czasie mam je odstawić i czekać na pojawienie się miesiączki. Jednak ostatnim razem po 4 miesiącach po odstawieniu miesiączka nie wróciła, za to pojawił się silny trądzik i łysienie. Obawiam się, że może to wrócić po kolejnym odstawieniu. Czy są leki lub suplementy które pomogą pobudzić podwzgórze do niewydzielania hormonów? Czy w moim przypadku pomogłoby: Duphaston czy cytrynian klomifenu (Clostilbegyt)

Jaka jest przyczyna wysokiego poziomu wapnia? [Porada eksperta]

Jestem mężczyzną, mam 29 lat. Z wyników krwi na przestrzeni ostatnich 5 lat wynika, że miałem zawsze górną granicę wapnia we krwi. Od 2-3 tyg. odczuwam fascykulacje w różnych częściach ciała. Rok temu miałem 2 x przekroczoną normę prolaktyny. Teraz jest ona w normie. Fosfataza zasadowa w dolnej granicy, osteokalcyna poniżej normy, a parathromon w normie. Czym może być spowodowany wysoki poziom wapnia?

Torbiel taczycy z gęstym płynem [Porada eksperta]

Mam torbiel krwotoczną przy cieśni, na tarczycy, byłam na biopsji i endokrynolog przy okazji chciał ją oczyścić z płynu, udało mu się tylko trochę odciągnąć, bo pozostała zawartość była zbyt zagęszczona i nie było możliwości ściągnąć tej mazi. Czy ta gęsta pozostałość oznacza, że może być to zmiana nowotworowa?

Mam 17 lat. Czy jeszcze urosnę? [Porada eksperta]

W czerwcu tego roku skończę 17 lat i mam 175 cm wzrostu. Czy jeszcze urosnę? Bo bardzo bym chciał, nawet z 10 cm, poradzi mi pani coś, abym urósł lub jakie badania zrobić, które wykażą, ile jeszcze urosnę?

Gastryna: rola i wskazania do badania

Gastryna należy do enterohormonów czyli hormonów żołądkowo-jelitowych. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Badanie stężenia gastryny zleca się rzadko i nigdy bez badań podstawowych i oznaczenia kwaśności treści żołądkowej, bo bez nich jest całkowicie niemiarodajne i niecelowe.

Czy podwyższać dawkę Letroxu przy spadającym TSH? [Porada eksperta]

Moja 16-letnia córka miała w X 2016 badanie TSH tarczycy - 6,547, FT3 - 32,57 i FT4 - 0,80. ATPO-p/ciała kom. tarczycy 213,6 oraz P-ciała ATG > 800,0. Lekarz stwierdził autoimmunologiczne zapalenie tarczyc i przepisał Letrox 1 x 25 ug. Po 3 miesiącach kontrolne TSH - 4,34. Lekarz zwiększył dawkę Letrox do 1 x 50 ug. Nie rozumiem, przecież poziom hormonu spadł. Co Pani sądzi o decyzji lekarza?

Czy soja powoduje ból piersi i mlekotok? [Porada eksperta]

Od 7 roku życia leczę się na AZT, obecnie jestem pod opieką endokrynologa i przyjmuję Euthyrox N50. Przez ostatni miesiąc dręczy mnie ból kolan - po wizycie u reumatologa stwierdzono mało tkanki chrzęstnej i zalecono zażywać olej z awokado i olej sojowy. Po 2 dniach po przyjmowaniu oleju (nie wiem, czy może to być powiązane) moje piersi zrobiły się obrzęknięte i czasem mam coś w rodzaju skurczu i wtedy wypływa z nich bezbarwny płyn. Od dwóch tygodni przestałam też stosować plastry antykoncepcyjne (Evra). Dodam jeszcze, że nie jestem w ciąży. Czy przyjmowanie oleju sojowego mogło przyczynić się do wystąpienia wydzieliny z moich piersi, ponieważ czytałam, że nie powinnam jeść soji ani produktów pochodnych?

Samoistne siniaki na piersiach [Porada eksperta]

Wczoraj zauważyłam na swoich piersiach żółte siniaki, którym towarzyszą czerwone plamki, wyglądające jak pozostałość po krostkach, jednak żadnych krostek nigdy w tym miejscu nie było. Wczoraj na lewej piersi pojawił się jeden siniak w dolnych okolicach - dziś wraz z wczorajszym są już trzy. Dziś siniaki są znacznie widoczniejsze i pojawia się ich coraz więcej. Czym może być to spowodowane?

Niejednorodna echogeniczność tarczycy [Porada eksperta]

Co oznacza, że tarczyca jest echogenicznie niejednorodna?

Dostinex a planowanie ciąży [Porada eksperta]

Mam podwyższoną prolaktynę. Mój lekarz przepisał mi Dostinex. Czy przy stosowaniu tego leku można się strać o dziecko? Na ulotce jest napisane, że trzeba odczekać aż miesiąc po zakończeniu leczenia przed rozpoczęciem starań. Mój lekarz stwierdził, że ten lek jest bezpieczny.

Faza lutealna

Faza lutealna rozpoczyna się bezpośrednio po owulacji, czyli uwolnieniu pęcherzyka jajnikowego i trwa do kolejnego krwawienia miesiączkowego, będącego pierwszym dniem następnego cyklu. Faza lutealna często określana fazą ciałka żółtego swoją nazwę zawdzięcza luteinie – barwnikowi gromadzonemu w komórkach warstwy ziarnistej jajnika. U regularnie miesiączkujących kobiet, przy 28-dniowych cyklach trwa 14 dni.

Stała dawka Euthyroxu a wzrost TSH [Porada eksperta]

Od ok. 4 lat mam niedoczynność tarczycy. Biorę Euthyrox 150. Czy można mieć chorobę Hashimoto w przypadku, kiedy niedoczynność jest spowodowana jodem radioaktywnym? Co może przyczyniać się do nagłego wzrostu TSH pomimo stosowania odpowiedniej dawki leku przez ok. 4 lata?

Mechanizm działania układu hormonalnego opiera się o tzw. ujemne sprzężenie zwrotne. Oznacza to, że wydzielanie jednych związków jest hamowane przez inne. Jednocześnie spadek stężenia poniżej określonego punktu granicznego wyłącza działanie inhibitora, a poziom hamowanego hormonu zaczyna wzrastać. Ta pętla jet nieodłącznym elementem homeostazy i warunkuje prawidłowy przebieg procesów metabolicznych.

W ciele człowieka funkcjonuje kilkanaście gruczołów dokrewnych wśród których można wymienić m.in. szyszynkę, tarczycę, wątrobę i trzustkę. Na cały układ hormonalny składa się kilkadziesiąt różnych hormonów, które pozostają ze sobą w stałej równowadze.

Układ hormonalny może jednak ulec zachwianiu wskutek działania wewnętrznych i zewnętrznych czynników. Powodami zaburzeń w wydzielaniu poszczególnych hormonów może być wiek, choroby współistniejące, stosowanie używek i brak aktywności lub nadwaga. O wielu chorobach decydują również czynniki genetyczne oraz przyjmowane lekarstwa. Objawy niedoboru lub nadmiaru poszczególnych związków są silnie osobnicze, dlatego diagnoza zaburzeń hormonalnych jest trudna i często wymaga pogłębionej, wielomiesięcznej diagnostyki. Funkcjonowaniem i zaburzeniami układu hormonalnego zajmuje się endokrynologia.

Do typowych zaburzeń hormonalnych można zaliczyć m.in. chorobę Cushinga, PCOS, choroba Hashimoto oraz niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Każdą z tych jednostek leczy się inaczej, w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Więcej z działu Zdrowie