Pielęgnacja skóry z ATOPOWYM ZAPALENIEM SKÓRY (AZS) jesienią i zimą

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba przewlekła, dziedziczna. Na jej przebieg wpływ mają zanieczyszczenie środowiska, alergeny pokarmowe i stres. Dowiedz się, co robić, by twoja atopowa skóra była w dobrej kondycji - również jesienią i zimą, gdy choroba zwykle się nasila.

Spis treści

1. Atopowe zapalenie skóry u dzieci - diagnostyka i leczenie

Po kilku miesiącach spokoju twoja skóra zaczyna sprawiać kłopoty? Staje się zaczerwieniona, wysuszona, swędzi? Na twarzy, płatkach uszu, szyi, w zgięciach łokci, pod kolanami dostrzegasz charakterystyczne zmiany? To znów daje o sobie znać atopowe zapalenie skóry – choroba, która powraca jak bumerang właśnie jesienią.

Dlaczego jesienią i zimą atopowe zapalenie skóry się zaostrza?

Chłodne pory roku nie służą osobom z AZS z wielu powodów. Jesienią zaczyna się szkoła, studia, wpada się w wir pracy i związany z tym stres. Jak stwierdzono na podstawie wieloletnich badań – sytuacje stresowe pogarszają stan chorych. Ponadto o tej porze roku więcej czasu spędzamy w zamkniętych, ogrzewanych pomieszczeniach – powietrze jest więc suche, co wpływa na znaczne przesuszenie skóry, które wywołuje uporczywy świąd. Dodatkowo w zakamarkach mieszkania, dywanach, ciężkich zasłonach czy tapicerowanych meblach gromadzą się alergeny roztoczy kurzu domowego, które zaostrzają zmiany skórne. Gdy nie wietrzysz mieszkania, unoszą się w powietrzu wraz z alergenami grzybów pleśniowych. Te ostatnie znajdują się np. w suszonych w mieszkaniu ubraniach, a także w roślinach doniczkowych. W okresie jesienno- zimowym ubieramy się coraz cieplej, niekiedy przegrzewając ciało, zaś pocenie się u alergików nasila świąd skóry. Nie służą im też „gryzące” wełniane ubrania. Ponadto już w lutym rozpoczyna się okres pylenia drzew (leszczyna, olcha), co może zaostrzać objawy AZS.

Skąd się bierze atopowe zapalenie skóry?

AZS to choroba alergiczna uwarunkowana genetycznie – wynika ze złożonych zaburzeń funkcjonowania układu immunologicznego (m.in. nadprodukcji immunoglobuliny E odpowiedzialnej za reakcje alergiczne) i nerwowego, a przede wszystkim ze szczególnych cech skóry atopowej (m.in. suchości, skłonności do rogowacenia mieszkowego, swędzenia). Jeżeli oboje rodzice są alergikami, wówczas zagrożenie AZS u ich dziecka wynosi 70 proc.

Zadbaj o skórę z AZS

Tylko staranna pielęgnacja i unikanie czynników drażniących poprawia stan skóry. Warto wiec zapamiętać kilka ważnych zasad.

• Preparaty dla osób z atopią kupuj w aptekach. Zawsze wybieraj tylko te, które są przeznaczone do skóry atopowej (nie zaś np. hipoalergiczne) – były one badane na grupie osób chorych na alergię i nie wywołały u nich podrażnienia. Dostępnych jest wiele serii dermokosmetyków, m.in. Atopra (Blau Farma), Atopin (Polfarmex), Emolium (Nepentes), Oilatum (Stiefel), Avène (Pierre Fabre), Lipikar (La Roche-Posay), Topialyse Sensitive (SVR). Produkty te nawilżają i natłuszczają skórę, łagodzą świąd, zmniejszają szorstkość i zaczerwienienie. Stosuj je co najmniej 2 razy dziennie.
• Gdy wracasz przemarznięta do domu, marzysz o gorącej kąpieli. Ale nie rób tego, bo długie moczenie w wannie bardzo przesusza skórę i zaostrza zmiany chorobowe. Weź krótki prysznic (ale tylko raz dziennie) i pamiętaj, by woda nie była zbyt ciepła. Po wyjściu spod prysznica delikatnie osusz skórę (nie pocieraj ręcznikiem) i użyj preparatu natłuszczającego. Gdy się wchłonie, możesz się ubrać.
• Kiedy czujesz silne swędzenie, posmaruj się natłuszczającym kremem przeznaczonym do skóry atopowej (możesz czuć kłucie i szczypanie, bo podrażniona skóra pod wpływem kosmetyku nieco pęcznieje) albo przyłóż zimny kompres, wtedy świąd złagodnieje. Możesz też zażyć środek przeciwalergiczny dostępny bez recepty.
• By nie przegrzewać ciała, ubieraj się „na cebulkę”. Noś ubrania bawełniane, gładkie, niekumulujące ciepła. Zapomnij natomiast o wełnianych czapkach, szalikach, swetrach czy skarpetach, bo ranią wrażliwą skórę i nasilają świąd.
• Postaraj się, by w mieszkaniu było jak najmniej roztoczy kurzu – co tydzień zmieniaj pościel, sprzątaj tylko na mokro. Wietrz mieszkanie – najlepiej 2 razy dziennie po ok. 20 minut. Dobrze by było, gdybyś w tym czasie wyszła z domu. Wietrzenie jest ważne dlatego, że roztocza w temperaturze poniżej 15°C przestają się rozmnażać. Te maleńkie pajęczaki lubią wilgoć i ciepło, zadbaj wiec o dobrą wentylację w domu i temperaturę (zwłaszcza w sypialni) w granicach 20°C. Nie używaj nawilżacza powietrza (gromadzą się w nim pleśnie i glony), natomiast zaopatrz się w oczyszczacz powietrza lub jonizator  – oba urządzenia oczyszczają powietrze m.in. z kurzu i zarodników grzybów.
• Na chłodne noce przyda ci się specjalna kołdra oraz pościel i poszewki dla alergików. Przepuszczają one powietrze i pot, zatrzymując roztocza i ich odchody.
• Jedz ryby morskie (np. śledź, halibut), nasiona dyni i słonecznika, olej z wiesiołka i oliwę, bo zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, które wspomagają nawilżanie skóry od wewnątrz.
• Naucz się odreagowywać stres – możesz np. uprawiać dynamiczny sport (m.in. jogging, aerobik), poznać techniki relaksacji, zająć się swoim hobby czy pójść do kina. Wszystko zależy od twojego temperamentu.
• Jeżeli zmiany skórne się zaostrzają, szukaj ratunku u dermatologa. Do stosowanych przez ciebie dermokosmetyków lekarz dobierze miejscowe preparaty lecznicze, np. maści przeciwzapalne steroidowe i niesteroidowe albo z dodatkiem antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. W zależności od stopnia nasilenia dolegliwości zleci leczenie ogólne, np. przeciwhistaminowe, antybiotyk czy leki przeciwgrzybicze. W ciężkiej postaci AZS konieczne może stać się zastosowanie cyklosporyny A lub preparatów sterydowych. W postaci średnio nasilonej możliwa jest także fotochemioterapia (metoda PUVA) lub naświetlania promieniowaniem UVB 311 nm.

Atopowe zapalenie skóry u dzieci - diagnostyka i leczenie

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba na całe życie. Najczęściej pojawia się u noworodków lub między 6. a 7. rokiem życia.. Diagnostyka jest dosyć złożona, szczególnie jesli chodzi o najmniejsze dzieci. W jaki sposób diagnozuje się atopowe zapalenie skóry ? Czy istnieje skuteczne lekarstwo na atopowe zapalenie skóry? Posłuchaj naszego eksperta - pediatry Andrzeja Mierzeckiego z kliniki ENEL MED.

miesięcznik "Zdrowie"