Onycholiza czyli odstający paznokieć
Onycholiza to inaczej odstający paznokieć. Przyczyny odwarstwiania się płytki paznokciowej od łożyska mogą być różne: od banalnych urazów, przez infekcje po poważne choroby skóry i całego organizmu lub wadę genetyczną. Onycholiza może też zdarzyć się w ciąży. Co robić, gdy schodzi paznokieć?
Spis treści
Onycholiza czyli odstający paznokieć przytrafia się choć raz w życiu większości osób, zazwyczaj stłuczeniu czy uderzeniu paznokcia. Po pewnym czasie od urazu zauważamy, że paznokieć zmienia kolor i zaczyna odstawać. Potocznie mówi się, że "paznokieć schodzi". Uszkodzona płytka paznokciowa odwarstwia się od łożyska czyli bogato ukrwionej tkanki znajdującej się pod nią. Paznokieć staje się biały albo żółtawy. Między płytkę a łożysko wchodzi powietrze, złuszczona keratyna i zanieczyszczenia. Różowe tło prześwitujące przez zdrowe paznokcie przestaje być widoczne.
Onycholiza spowodowana urazami
Do onycholizy czyli odwarstwienia płytki paznokciowej dochodzi nie tylko z powodu uderzenia. Bardzo często przyczyną jest źle wykonany manicure: zbyt krótko obcięty lub opiłowany paznokieć, płytka podważona pilniczkiem lub dłutkiem, kiedy chcemy zbyt energicznie usunąć zanieczyszczenia spod paznokcia. Zdarza się również, że przy przedłużaniu paznokcia metodą akrylową, manicurzystka nałoży zbyt ciepłą masę i to doprowadza do odwarstwienia płytki.
Onycholizą czasem kończą się próby używania paznokci do odkręcania śrubek, podważania czy rozłupywania. Takie czynności nadrywają płytkę. Także kobiety o bardzo długich paznokciach u rąk, którymi uderzają w twarde powierzchnie wykonując codzienne czynności, mogą cierpieć na onycholizę.
Odwarstwianie płytki z powodu urazu dotyka też paznokci u stóp. Przede wszystkim, gdy są za długie i przez to narażone na stały ucisk w bucie albo kiedy nosimy za małe, niewygodne obuwie nawet przy prawidłowo obciętych paznokciach. Urazy paznokci powodują także buty na wysokim obcasie, w których na palcach spoczywa cały ciężar ciała.
Do urazów paznokci powodujących odwarstwianie dochodzi także przy uprawianiu niektórych sportów: biegów długodystansowych, które narażają paznokcie na długotrwałe drażnienie oraz gier zespołowych i tenisa, w których z kolei mogą je uszkadzać gwałtowne zmiany kierunku ruchu.
Onycholiza polekowa
Przyczyną odwarstwienia płytki paznokciowej bywa również zażywanie niektórych leków. Mogą ją powodować przede wszystkim antybiotyki, np. z grupy tetracyklin, które prowadzą do onycholizy w wyniku reakcji fototoksycznej. Sprzyjają jej także psoraleny - fotouczulacze stosowane w leczeniu łuszczycy. Powodem onycholizy są także retinoidy doustne stosowane często przez dermatologów w terapii trądziku. Podobne działanie wykazują też niektóre chemioterapeutyki stosowane w chorobie nowotworowej (działają toksycznie na macierz paznokcia) oraz niektóre leki moczopędne.
Polecany artykuł:
Onycholiza z powodu infekcji i chorób
Bardzo często odwarstwienie płytki paznokciowej następuje w wyniku infekcji grzybiczej, zakażenia bakteryjnego lub wirusowego. Odpowiedzialnymi za to są drożdżaki, pleśnie i dermatofity, pałeczki ropy błękitnej, paciorkowce, oraz wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) i wirus opryszczki.
Onycholiza jest też czasem jednym z objawów chorób skóry: łuszczycy, atopowego zapalenia skóry, wyprysku kontaktowego, liszaja płaskiego, towarzyszy czasem łysieniu plackowatemu.
Może być również jednym z objawów chorób układowych: cukrzycy, nadczynności tarczycy i niedoczynności tarczycy, niedoboru żelaza i anemii oraz zaburzeń krążenia, pelagry (choroby wywołanej niedoborem witaminy PP) i porfirii (rodzaj zaburzeń przemiany materii prowadzących do braku hemu potrzebnego do produkcji hemoglobiny).
Jak poradzić sobie z onycholizą?
Leczenie zależy od przyczyny onycholizy. Jeśli powodem jest uraz należy obcinać paznokieć krótko, chronić go przed zanieczyszczeniem i moczeniem oraz cierpliwie czekać aż nowa płytka paznokciowa zastąpi starą, uszkodzoną.
Jeżeli przyczyną jest infekcja paznokci trzeba ją zdiagnozować u dermatologa. O grzybicy może świadczyć pojawienie się na początku przebarwień na paznokciach: białych, żółtawych potem brązowych. Paznokieć staje się gruby i zaczyna się rozwarstwiać. O zakażeniu bakteryjnym mogą świadczyć zmiany zapalne wokół paznokcia, a zakażenia wirusowe powodują często grudki i brodawki wokół paznokcia. Dermatolog przede wszystkim zaordynuje leczenie choroby. Natomiast chore paznokcie można oddać pod opiekę doświadczonej manikiurzystki lub pedikiurzystki. Można je zrekonstruować nakładając terapeutyczna masę żelową, która po wyschnięciu i utwardzeniu poleruje się w kształt paznokcia.
Jeżeli onycholiza spowodowana jest jedną z chorób całego organizmu - trzeba leczyć się u stosownego specjalisty i po konsultacji z nim, jeśli nie ma przeciwwskazań, można również rekonstruować paznokcie.
Polecany artykuł:
Porady eksperta