Najczęściej spotykany rak skóry. Mało znany, a znacznie częstszy niż czerniak

Raka skóry można w teorii łatwo uniknąć. W praktyce – zarówno w Polsce, jak i w Europie stale obserwuje się wzrost zachorowań. W Europie, jak podaje Europejska Akademia Dermatologii i Wenerologii, to już ok. 7,3 mln osób. W Polsce na raka skóry każdego roku zapada 50 tys. ludzi. Najczęstszym problemem wcale nie jest najbardziej znany czerniak.

Przybywa zachorowań na raka skóry w Polsce i Europie

Krajowy Rejestr Nowotworów wskazuje jednoznacznie: w Polsce każdego przybywa pacjentów z rakiem skóry. Obecnie rocznie diagnozuje się ok. 50 tys. nowych przypadków. Co 10. przypadek raka skóry, to nowotwór złośliwy. Również co 10. przypadek nowotworu w ogóle, dotyczy właśnie zmian rakowych na skórze.

Czerniak to najbardziej znany nowotwór skóry. A jednak nie on jest najczęstszym problemem. Statystycznie na różne typy raka skóry może zapaść nawet co 3. osoba. Szczególnie narażone są osoby po 65 r.ż. i te, które nie zabezpieczają skóry przed czynnikami szkodliwymi.

Zmiany na skórze, w przeciwieństwie do innych zmian nowotworowych, są widoczne gołym okiem. Jako takie, w teorii, są łatwe do wykrycia. W praktyce wielu pacjentów wciąż jest zbyt późno u lekarza, chociaż wielu tragedii można byłoby uniknąć, po prostu praktykując doroczny przegląd zmian skórnych. Bo nowotwór powstaje relatywnie powoli, choć oczywiście zdarzają się przypadki o piorunującym przebiegu.

Czytaj też: Połowa Polaków z tą diagnozą umiera. Zaczyna się od maleńkiej zmiany

Rak podstawnokomórkowy - najczęstszy nowotwór skóry w Polsce

Przyczyny nowotworów skóry to ekspozycja na szkodliwe promieniowanie UV. Oprócz tego u podłoża mogą w pewnym stopniu leżeć inne zmiany skórne (np. blizny, owrzodzenia) oraz czynniki genetyczne.

Rocznie co najmniej 50 tys. osób w Polsce ma rozpoznawane nowotwory skóry. Zdaniem specjalistów dane są jednak niedoszacowane, szczególnie jeśli chodzi o łagodniejsze przypadki, które można wyciąć w gabinecie lekarskim, bez specjalistycznego dalszego leczenia czy hospitalizacji.

Nawet 80 proc. przypadków to bardzo „niedoceniany” nowotwór – rak podstawnokomórkowy, który jest śmiertelny w ok. 3 proc. przypadków. Mimo że rak podstawnokomórkowy jest to złośliwy nowotwór, to rzadko daje przerzuty.

Ok. 15 proc. przypadków raka skóry  to z kolei raki kolczystokomórkowe. Reszta nowotworów skóry to czerniaki i inne zmiany. Czerniak powoduje statystycznie najwięcej zgonów, jeśli chodzi o stosunek zachorowań do śmierci pacjentów - umiera połowa pacjentów z czerniakiem. Rocznie to ok. 1500 osób.  

Rak podstawnokomórkowy, najczęściej diagnozowany w Polsce nowotwór skóry, zdarza się zwykle na odsłoniętych częściach ciała, jak twarz czy szyja, rzadziej na kończynach lub tułowiu. Niekiedy może być nawet na narządach intymnych. Najczęściej to problem seniorów, ale nie tylko.

Hugh Jackman, gwiazda takich filmów z uniwersum Marvela jak m.in. „Wolverine” czy „Logan”, już kilka razy musiał usuwać nowotworowe zmiany powodowane przez raka podstawnokomórkowego. To choroba, która ma tendencję do nawracania, dlatego tak ważna jest obserwacja swojego ciała.

Z kolei nowotwór kolczystokomórkowy zwykle ma postać strupka, ale może też mieć zabarwienie białe, czerwone, a nawet niebieskawe i postać robiąca wrażenie owrzodzonej krostki. Każda niegojąca się, wrzodziejąca zmiana, nietypowa pigmentacja czy guzek, powinna być skonsultowana z lekarzem.

Katarzyna Głuszak