Kaszak - kaszaki na twarzy

Weryfikacja

Autor: Klaudia Kierzkowska

Kaszaki, choć najczęściej stanowią problem natury kosmetycznej, mogą niekiedy przerodzić się w stan zapalny. Mają postać niewielkich guzków wypełnionych masą łojową i rogową. Czym dokładnie są kaszaki, dlaczego powstają, i jak przebiega leczenie?

Spis treści

1. Jak wygląda kaszak?
2. Rodzaje kaszaków
3. Gdzie pojawiają się kaszaki?
4. Dlaczego powstają kaszaki?
5. Leczenie kaszaków
6. Jak zapobiec powstaniu kaszaków?

Kaszak to niewielka torbiel, narośl na skórze, zlokalizowana najczęściej w okolicy mieszków i gruczołów włosowych. W warstwie właściwej skóry znajdują się gruczoły łojowe, natłuszczające skórę i włoski, które tym samym zapewniają barierę ochronną przed szkodliwymi czynnikami. Jeżeli jednak kanalik wyprowadzający gruczołu łojowego zostanie zablokowany, pod skórą powstaje kaszak.

Sebum nie ma możliwości wydostania się na powierzchnię skóry i razem z komórkami zrogowaciałego naskórka tworzy materię wypełniającą torbiel, dlatego też kaszaki nazywane są torbielą łojową lub zastoinową.

Jak wygląda kaszak?

Kaszak przyjmuje postać okrągłych podskórnych guzków o średnicy od kilku milimetrów do czasami kilku centymetrów. Wyglądem przypomina cielistą krostę. Często zmienia barwę na żółtą lub białą, a niekiedy na jego powierzchni widać czarną kropkę, czyli czop zatykający ujście sebum.

To zmiany pojedyncze lub mnogie, we wnętrzu których znajduje się mieszanina łoju, cholesterolu, keratyny, zrogowaciałego naskórka. Kaszaki w dotyku mogą być miękkie lub twarde. Przesuwają się pod naciskiem palca. Najczęściej są zmianami o charakterze łagodnym, które usuwa się jedynie z przyczyn estetycznych.

Kaszaki u mężczyzn pojawiają się dwa razy częściej niż u kobiet, a u dzieci obserwowane są sporadycznie.

Rodzaje kaszaków

Wyróżnia się dwa rodzaje kaszaków:

• kaszak prawdziwy – to genetyczny defekt skóry. Komórki, które docelowo powinny znajdować się na powierzchni skóry, wnikają w jej głąb.
• kaszak rzekomy – powstaje w wyniku zaczopowania ujścia gruczołu łojowego, co najczęściej spowodowane jest nieprawidłową higieną osobistą lub zranieniem skóry. Po naciśnięciu kaszaka z jego wnętrza wydostaje się tłusta substancja o nieprzyjemnym zapachu.

Gdzie pojawiają się kaszaki?

Kaszaki najczęściej pojawiają się w miejscach o dużym zagęszczeniu mieszków włosowych i gruczołów łojowych. Zazwyczaj zlokalizowane są na:

• głowie,
• twarzy,
• powiece,
• plecach,
• szyi,
• karku,
• wargach sromowych,
• mosznie,
• penisie.

Najbardziej niekomfortowe, ze względu na swoją lokalizację, są kaszaki na wargach sromowych, mosznie i penisie. Powodują dyspareunię, czyli bolesność podczas współżycia, a także dyskomfort i ból podczas oddawania moczu czy zakładania bielizny. Niekiedy przeszkadzają w chodzeniu.

Dlaczego powstają kaszaki?

Przyczyny powstawania kaszaków są różne. Najczęściej pojawiają się pomiędzy 30. a 40. rokiem życia. Jak zostało wspomniane, obserwowane są dwa razy częściej u mężczyzn niż u kobiet. Występują u nastolatków podczas okresu dojrzewania, na skutek zmian hormonalnych. U dzieci obserwowane są bardzo rzadko.

Do najczęstszych przyczyn powstawania kaszaków zaliczymy:

• brak odpowiedniej higieny osobistej,
• nieprawidłową pracę gruczołu łojowego,
• zakażenie wirusem HPV,
• stany zapalne skóry,
• otarcia, zadrapania i urazy skóry,
• wady rozwojowe – niekiedy kaszaki rozwijają się już w życiu płodowym,
• uwarunkowania genetyczne,
• zmiany zapalne skóry.

Ponadto do powstania kaszaków może przyczynić się nadmierna ekspozycja skóry na działanie promieni słonecznych, która w szczególności dotyczy osoby po 65. roku życia. Do zablokowania ujścia gruczołów łojowych często dochodzi na skutek stosowania zbyt dużej ilości kosmetyków na bazie oleju i silikonów np. pudru, tłustego kremu.

Leczenie kaszaków

Małe kaszaki na twarzy często wchłaniają się samoistnie. Z kolei duże mogą pęknąć na skutek nagromadzenia się zbyt dużej ilości sebum. Część osób decyduje się na samodzielne usunięcie zmiany, czyli na przebicie i wyciśnięcie torbieli. Jednak lekarze nie zalecają usuwania kaszaka w domu, ze względu na ryzyko powstania zakażenia, jak i powstania szpecących blizn.

Jeśli jednak zdecydujemy się na samodzielne wyciśnięcie kaszaka, które doprowadzi do rozwoju infekcji, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Szpecące torbiele można usunąć w gabinetach kosmetycznych. Warto także skorzystać z domowego, bezpiecznego sposobu. W tym celu należy przygotować napar ze skrzypu, którym nasączamy wacik i przemywamy zmienione miejsce. Regularne stosowanie sprawi, że skrzyp udrożni kanaliki gruczołów łojowych i usunie kaszaka.

Najlepiej jednak udać się do specjalisty – dermatologa lub chirurga, który przy użyciu skalpela natnie torbiel. Po zabiegu niestety powstanie blizna. Coraz częściej w leczeniu kaszaków wykorzystywane jest wypalanie laserowe, po którym pozostaje jedynie minimalny ślad. Niestety zabieg z użyciem lasera wiąże się z większymi kosztami.

Jak zapobiec powstaniu kaszaków?

Dotychczas nie opracowano skutecznej metody zapobiegania kaszakom. Jednak profilaktyka sprowadza się do przestrzegania wszelkich zasad higieny. Niektórzy zalecają systematyczne wykonywanie peelingu twarzy i ciała, który złuszcza naskórek i zapobiega zapchaniu ujścia mieszków włosowych i gruczołów łojowych.

W aptece dostępne są również maści na kaszaki, które mają na celu zmniejszenie produkcji sebum i oczyszczenie kanalików gruczołów łojowych.

Czytaj też:

• Jak pozbyć się prosaków domowym sposobem? Skąd się biorą prosaki na twarzy?
• Jak pozbyć się zaskórników, wągrów i rozszerzonych porów?
• 8 sposobów, by wygrać z trądzikiem

Klaudia Kierzkowska