Grzybica: jak się przed nią bronić

2007-05-21 12:55

Grzybica najczęściej atakuje stopy, paznokcie, skórę. Nie ma powodu do paniki, jeśli się zarazisz grzybicą, ale też nie wolno niczego lekceważyć. Wcześnie wykryta grzybica daje się łatwo wyleczyć.

Grzybica: jak się przed nią bronić
Autor: thinkstockphotos.com

Najbardziej powszechna jest grzybica stóp.W niektórych środowiskach, np. wśród żołnierzy, hutników, sportowców infekcja sięga aż 70 proc. 
Choroba, wywołana przez grzyby z rodzaju dermofitów, zaczyna się od zmian miedzy palcami. Naskórek w tych miejscach staje się wilgotny, pomarszczony, tworzą się pęcherzyki i podłużne nadżerki, pot nabiera bardzo nieprzyjemnego zapachu. Jeśli nie zareagujemy w porę, zmiany się rozszerzają i obejmują coraz większe obszary stóp. Chore miejsca na początku dotkliwie swędzą, ale potem pojawia się ból utrudniający chodzenie. Lekceważenie tych objawów sprawia, że choroba atakuje paznokieć. Zmienia się wówczas wygląd powierzchni płytki. Traci ona swój naturalny różowy kolor, staje mętno biała, żółta lub nawet czarna, ponadto grubieje, a gładka dotąd powierzchnia robi się brzydka i porowata. W poważnym stadium choroby paznokieć sprawia ból przy każdym ucisku. Dochodzi do sytuacji, że trudno jest znaleźć wygodny but. 
Mniej dolegliwa jest grzybica skóry o nazwie łupież pstry, spowodowana przez drożdżaki i objawiająca się brązowymi lub białymi plamami na ciele. Najczęściej umiejscawia się w pachwinach u mężczyzn lub fałdach pod piersiami  u kobiet i stwarza duży dyskomfort psychiczny, zwłaszcza gdy dotknięta schorzeniem osoba musi się rozebrać, na przykład na basenie, w solarium, w saunie.

Grzybica rozwija się w cieple i wilgoci

Choroba nie jest wynikiem braku higieny, wręcz przeciwnie – częste stosowanie mydła o nieodpowiednim pH, nadmierne wyjałowienie skóry, długotrwałe moczenie stóp w wodzie osłabiają ochronny płaszcz lipidowy skóry i sprawiają, że staje się ona podatna na atak grzybów. Istnieje także wiele miejsc, które sprzyjają jej rozprzestrzenianiu się. Baseny, siłownie, sauny, kluby fitness  - to tylko niektóre przykłady.  Czasem by się zarazić wystarczy wytarcie się cudzym ręcznikiem, skorzystanie z pożyczonego obuwia lub szczotki do włosów, a nawet wspólnego natrysku.Przechodni sprzęt sportowy w wypożyczalniach, mało przewiewne buty to także sprzymierzeńcy grzybów, które lubią  ciepło i wilgoć i w tych warunkach doskonale się rozmnażają.

Grzybica - leczenie

W przypadku zauważenia niepokojących zmian skórnych - złuszczania, pękania naskórka, zaczerwienienia oraz świądu, lub też zgrubienia lub zmiany koloru płytek paznokciowych warto natychmiast wybrać się do dermatologa. To samo dotyczy pojawienia się białych lub brązowych plam na ciele. Grzybica nie ustąpi sama. W aptekach dostępnych jest wiele leków, za pomocą których można ją skutecznie wyleczyć. Ważny element terapii stanowi odkażenie obuwia, ponieważ może ono przenosić zarodniki. Zabieg polega na włożeniu do butów watki nasączonej 5-10 procentowym roztworem formaliny, owiniecie ich w worek foliowy i pozostawienie na dwie doby. Zamiast formaliny można użyć także 1 proc. roztworu chinoksyzolu. Dezynfekcja obuwia zapobiega nawrotom i przewlekłemu charakterowi schorzenia.

Zdaniem eksperta
prof. Roman Nowicki, kierownik Pracowni Mikologicznej Kliniki Dermatologicznej AM w Gdańsku

Zdrowa skóra poradzi sobie z atakiem grzybów. Najbardziej zagrożone są osoby cierpiące na cukrzycę, astmę, alergicy, ludzie starsi, pacjenci po długich terapiach antybiotykami, lekami hormonalnymi i cytostatykami czyli wszyscy ci, którzy mają osłabiony układ odpornościowy. A ilość czynników ryzyka stale wzrasta. Ponadto nosimy ubrania z tkanin syntetycznych, korzystamy z pływalni, siłowni itp. Nic wiec dziwnego, że liczba zakażeń grzybami nabiera rangi problemu epidemiologicznego, o czym świadczy statystyka. Co drugi Polak jest zainfekowany grzybicą stóp, a co czwarty grzybicą paznokci. Wśród krajów europejskich zajmujemy mało zaszczytne 4 miejsce, po Rosjanach, Czechach i Węgrach.

Grzybica - profilaktyka

Najlepszą barierę stwarza profilaktyka. Zasadą naczelną jest utrzymywanie skóry w takich warunkach, w których ma ona sucho i przewiewnie. Poceniu się ciała oraz stóp sprzyjają ubrania, a więc bielizna, buty, skarpety z tworzyw sztucznych. Dlatego nie są one wskazane, szczególnie dla osób, które mają skłonność do pocenia. Polecane są materiały naturalne, w których skóra może oddychać. Nie należy przy tym przesadzać, ale zachować umiar i rozsądek. Warto pamiętać, że zalecenie zmiany obuwia nie jest wyłącznie nakazem elegancji, ale higieny. Bo nawet skórzane buty powinny odpocząć i wyschnąć przez 1-2 doby, aby można je bezpiecznie ponownie założyć. Ochronne działanie rozciąga się także na inne obszary. Na przykład wskazane jest, by panie, które lubią nosić tipsy, sięgały po ochronne lakiery przeciw grzybicze, ponieważ klej mocujący tipsy niszczy warstwę ochronną płytki paznokcia, co sprzyja zarażeniu.
Szczególna ostrożność zalecana jest osobom, które już miały kontakt z chorobą. Powinny unikać chodzenia na bosaka po mokrych wykładzinach drewnianych, dywanowych, często zmieniać skarpety oraz bieliznę. Jeśli korzystają z pływalni i wspólnych urządzeń kąpielowych, muszą zakładać odpowiednie obuwie ochronne, szczególnie starannie wycierać fałdy skórne, a wiec pachwiny, pachy, przestrzenie miedzy palcami i potem profilaktycznie stosować pudry oraz kremy przeciwgrzybicze. Bo z chorobą da się żyć, ale mało przyjemnie.

Zdaniem eksperta
Dr Jadwiga Górnicka, specjalista medycyny naturalnej

W przypadku grzybicy stóp zalecam  następujący sposób: 5 dag kitu pszczelego zalej 1 l spirytusu i odstaw na 14 dni. Dwa razy dziennie kilkakrotnie potrząsaj butelką. Następnie płyn odcedź przez gazę. Czysty propolis jest doskonałym środkiem bakteriobójczym, odkażającym, maź, która pozostaje na gazie stanowi skuteczny środek do smarowania chorych miejsc. Trudniejsza do wyleczenia jest grzybica paznokci, ponieważ grzyby lokują się w macierzy paznokcia. Lekarze najczęściej go usuwają, co jest bolesne dla pacjenta. Tymczasem wystarczy przykładać na noc do paznokcia rozgotowaną cebulę, owinąć bandażem i nałożyć skarpetę. Kuracja trwa 8-9 dni, a każdego dnia należy ugotować świeżą cebulę. Z kolei łupież pstry, czyli grzybicę ciała leczę, polecając smarowanie środkiem odkażającym, na przykład spirytusem bursztynowym oraz maścią bogatą w witaminy. Ale podstawową sprawą jest wyleczenie śluzówki jelita grubego. Zalecam wtedy picie rano na czczo łyżki 20 proc. Natrium Tiosulfuricum rozpuszczonego w szklance gorącej wody oraz dietę ryżową. Przez dziesięć dni trzeba pić rano preparat i 3-4 razy dziennie jeść wyłącznie ugotowany ryż, do którego możemy dodać zmielone siemię lniane, utarte jabłko lub zioła smakowe.