Egzema na dłoniach - przyczyny, objawy, leczenie

Egzema na dłoniach miewa różne przyczyny. Doprowadzać do niej może kontakt z jakimiś drażniącymi substancjami. Jej skutkiem mogą być także reakcje alergiczne. W przebiegu egzemy dochodzić może do pojawiania się bardzo uciążliwych objawów, takich jak np. nasilony świąd czy silne dolegliwości bólowe. Leczenie egzemy na dłoniach opiera się na wykorzystaniu różnorakich metod. Jednak przed jego włączeniem konieczna jest wnikliwa diagnostyka.

Egzema to termin powszechnie stosowany odnośnie zmian skórnych. W fachowej terminologii medycznej określa się je jako wyprysk. Egzema pojawiać się może w różnych miejscach ciała i u osób z dowolnej grupy wiekowej. Dość częstym, a do tego utrudniającym zwyczajne funkcjonowanie problemem, jest egzema na dłoniach.

Spis treści

1. Egzema na dłoniach: przyczyny
2. Egzema na dłoniach: objawy
3. Egzema na dłoniach: diagnostyka
4. Egzema na dłoniach: leczenie
5. Egzema na dłoniach: zapobieganie

Egzema na dłoniach: przyczyny

Ogólnie wyróżniane są dwa rodzaje egzemy: endogenna oraz egzogenna.

Egzema endogenna

O egzemie endogennej można mówić wtedy, gdy zmiany skórne u pacjenta pojawiają się w związku z zaburzeniami czynności układu odpornościowego. Ta postać problemu związana jest z uwarunkowaniami genetycznymi i jej objawy mogą występować np. po dostaniu się do organizmu pacjenta jakiejś wywołującej reakcję alergiczną substancji.

Egzema egzogenna

Zupełnie inne są natomiast przyczyny egzemy egzogennej. Dochodzi do niej wskutek kontaktu skóry z jakimiś substancjami o działaniu drażniącym, np. detergenty, ale i różne stosowane na co dzień kosmetyki czy… biżuteria (szczególnie ta, która wykonana jest z niklu).

Egzema na dłoniach może pojawiać się również po kontakcie z pestycydami, materiałami budowlanymi, różnymi olejami czy niektórymi roślinami.

Egzema na dłoniach: objawy

Początkowo skóra staje się zaczerwieniona, możliwy jest również jej obrzęk. Później dochodzi do pojawiania się coraz to kolejnych zmian, którymi mogą być:

• pęcherzyki,
• grudki
• czy nadżerki. 

Nadżerki rozwijają się zazwyczaj wtedy, gdy dochodzi do pękania pęcherzyków. Mogą pojawiać się również z powodu rozdrapywania zmian skórnych przez pacjentów.

Nadżerki są nie tylko nieestetyczne, ale ich obecność może być związana z silnymi nawet dolegliwościami bólowymi.

Z biegiem czasu skóra pacjentów może stawać się przesuszona. Czasami obserwuje się jej łuszczenie czy nadmierne ściągnięcie.

Dłonie pacjenta, który ma egzemę, wyglądać mogą naprawdę niepokojąco. Warto jednak podkreślić, że nie ma żadnej konieczności unikania kontaktów z taką osobą, gdyż egzema na dłoniach nie jest zaraźliwa.

Egzema na dłoniach: diagnostyka

Egzema na dłoniach to schorzenie, które da się leczyć. Przed przystąpieniem do leczenia konieczne jest przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki. W zależności od tego, jaka jest przyczyna problemu, różne mogą być przekazywane pacjentom zalecenia.

Początkowo najlepiej udać się do dermatologa, który – w dalszej kolejności – może pokierować pacjenta m.in. do alergologa.

Wstępnie w diagnostyce egzemy na dłoniach istotne jest zebranie z pacjentem wywiadu lekarskiego oraz dokonanie oceny istniejących u niego zmian skórnych.

Czasami już wtedy możliwe jest stwierdzenie przyczyny występowania egzemy na dłoniach. Może mieć to miejsce, gdy pacjent ma egzemę egzogenną wynikającą z narażenia na środki czystości podczas wykonywania zawodowych obowiązków.

W przeciwnym wypadku zlecane są dodatkowe badania, takie jak:

• testy alergiczne
• czy badania histopatologiczne.

Wyprysk rąk musi być różnicowany z innymi jednostkami, w których przebiegu pojawiać się mogą podobne objawy. W diagnostyce różnicowej pod uwagę należy wziąć m.in.: 

• łuszczycę,
• zakażenia grzybicze
• oraz świerzb.

Egzema na dłoniach: leczenie

Postępowanie w przypadku wyprysku rąk uzależnione jest od przyczyny wystąpienia problemu. Wtedy, gdy u pacjenta stwierdza się egzemę egzogenną, najistotniejsze jest unikanie kontaktu z substancją drażniącą.

Przerwanie stykania się z alergenem ogranicza możliwość ponownego wystąpienia zmian skórnych. Nie wpływa jednak na te zmiany, które już wcześniej pojawiły się u chorego. Te można zredukować z wykorzystaniem odpowiednich farmaceutyków.

Preparaty o działaniu miejscowym

Leczenie egzemy na dłoniach opiera się przede wszystkim na stosowaniu preparatów o działaniu miejscowym. Bardzo ważne jest korzystanie z emolientów, czyli preparatów o działaniu natłuszczającym i zwiększającym nawilżenie skóry.

Powszechnie stosowane są również rozmaite maści, w których składzie znajdują się glikokortykosteroidy.

Leki o działaniu przeciwhistaminowym

Pacjentom, u których występuje wyjątkowo nasilony świąd skóry, zalecane bywa przyjmowanie środków o działaniu przeciwhistaminowym.

Wśród innych leków, które również znajdują zastosowanie w leczeniu egzemy na dłoniach, wymienić można m.in.:

• azatioprynę,
• cyklosporynę
• oraz metotreksat.

Egzema na dłoniach: zapobieganie

Pacjent, u którego wystąpiła egzema na dłoniach, powinien wdrożyć pewne działania, które zapobiegną jej ponownemu pojawieniu się.

Przede wszystkim powinien on unikać narażenia na kontakt z tymi substancjami, które ewidentnie działają negatywnie na stan jego skóry.

Wskazana jest jednak również ogólna dbałość o stan skóry: 

• noszenie ubrań wykonanych z naturalnych, przewiewnych materiałów,
• korzystanie z preparatów kosmetycznych pozbawionych sztucznych barwników oraz aromatów, które są jednocześnie przeznaczone do pielęgnacji skóry wrażliwej,
• regularne nawilżanie skóry.

Czytaj też:

• Egzema czyli wyprysk - rodzaje, przyczyny, leczenie
• Egzema u dzieci - przyczyny, objawy, leczenie
• Egzema na twarzy - przyczyny, objawy, leczenie