Czyrak - nieestetyczny wrzód czy choroba zagrażająca zdrowiu?

Czyrak to bolesny, brzydki wrzód. Najpierw pojawia się krostka, w której zaczyna zbierać się ropa albo ropa z krwią. Tego typu krostki świadczą o chorobie bakteryjnej, wywołanej przez gronkowca. Jakie są przyczyny pojawienia się czyraka i jak się go pozbyć?

Spis treści

1. Objawy czyraka
2. Jak wygląda czyrak? Zobacz galerię
3. Czyrak to częsty współtowarzysz innych chorób
4. Czyrak a cukrzyca
5. Czyrak a choroby nerek
6. Czyrak a wirus HIV
7. Czyrak a nowotwory
8. Czyrak a choroby skóry

Czyrak to bolesne ropnie, wywoływane najczęściej przez gronkowca złocistego. Większość z nas jest nosicielami tej bakterii. Do wystąpienia objawów dochodzi zwykle, gdy spada odporność organizmu – gronkowiec przenika do mieszków włosowych, gruczołu łojowego lub ranek czy zadrapań na skórze, gdzie namnaża się i wywołuje stan zapalny.

Przyczyną może być spadek odporności spowodowany wychłodzeniem, przemęczeniem, przebytą infekcją, niedożywieniem. Gdy problem nawraca lub przechodzi w postać przewlekłą (czyraczność), przyczyną może być choroba skóry lub ogólnoustrojowa.

Czyrakowi towarzyszy obrzęk, zaczerwienienie i czop ropny, które są efektem zapalenia torebki włosowej i otaczającej ją tkanki. Przeważnie przebieg choroby skóry jest łagodny, zgorzel sama przebija się na zewnątrz, ale bywa, że pojawiają się poważne zdrowotne komplikacje.

Objawy czyraka

Typowy czyrak to bardzo bolesny wrzód o podstawie zapalnej, który powstaje najczęściej na twarzy, szyi, klatce piersiowej, pośladkach. Najpierw pojawia się czerwone, napięte stwardnienie, które przekształca się w krostę  - na nacieczonej, czerwonej, obrzękłej podstawie wykształca się czop ropny (albo ropno-krwisty).

Chory czuje się źle, ma podwyższoną temperaturę i bolesne, położone najbliżej zmiany węzły chłonne. W pewnym momencie zgorzel pęka i oczyszcza się, dzięki czemu chory czuje ulgę - rana goi się kilkanaście dni.

Zdarza się, że po oczyszczeniu i w trakcie gojenia pozostałości po czyraku na ciele chorego pojawiają się następne krostki - choroba przybiera wtedy charakter przewlekły i może ciągnąć się nawet latami, co jak można się domyślić jest bardzo męczące i uciążliwe, a także krępujące, zwłaszcza jeśli mało estetyczne czyraki pojawiają się na twarzy.

Czytaj: Który gronkowiec odpowiada za zmiany na skórze: gronkowiec skórny czy gronkowiec złocisty?

Jak wygląda czyrak? Zobacz galerię

Zobacz galerię 6 zdjęć

Czyrak to częsty współtowarzysz innych chorób

Na pojawienie się czyraków narażone są szczególnie osoby o obniżonej odporności, które cierpią na choroby przewlekłe typu cukrzyca, choroby nerek i wątroby, otyłość, alkoholizm, rak, HIV i AIDS.

Wiele osób jest nosicielami gronkowca, który występuje w gardle, nosie, na owłosionej skórze głowy czy w fałdach skórnych. W przypadku osłabienia lub spadku odporności gronkowiec bytujący na skórze staje się dla człowieka zagrożeniem. Czyrak może też pojawić się przy chorobach skóry ze świądem (świerzb, AZS, egzema) jako powikłanie choroby.

Czyrak a cukrzyca

Zmiany skórne są jednym z pierwszych objawów cukrzycy. Nadmiar cukru we krwi prowadzi do zmian miażdżycowych w naczyniach włosowatych, czego skutkiem jest niedożywienie skóry. Staje się ona sucha, podatna na zranienia i otarcia. Chory może się drapać, ranki trudno się goją i mogą łatwo zostać zainfekowane przez gronkowce. Cukrzycę diagnozuje badanie glikemii na czczo i doustny test obciążenia glukozą.

Czyrak a choroby nerek

Niewydolność nerek przyczynia się do zaburzeń odporności, spowodowanych spadkiem liczby bezwzględnej limfocytów we krwi i upośledzenia czynności leukocytów. Jednym z objawów choroby jest także świąd; prowokuje on drapanie, dodatkowo przyczyniając się do powstawania mikrouszkodzeń zwiększających prawdopodobieństwo infekcji skórnych.

Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu i badań z krwi (morfologia, badanie ogólne moczu, poziom wapnia, kreatynina, glikemia na czczo) i USG układu moczowego.

Czyrak a wirus HIV

Zakażenie wirusem HIV upośledza działanie układu odpornościowego. Jednym z pierwszych objawów są nawracające, przewlekłe infekcje, także skórne (grzybica, ropne zakażenia). Diagnozę stawia się na podstawie testu na obecność przeciwciał przeciw wirusowi HIV.

Czyrak a nowotwory

Nowotwory także przyczyniają się do wtórnego osłabienia odporności zwiększającego skłonność do infekcji skórnych, gdyż komórki nowotworowe wydzielają czynniki immunosupresyjne, zaburzające działanie układu odpornościowego. Do zdiagnozowania służą specjalistyczne badania, jednak wyjściowym badaniem jest morfologia krwi.

Czyrak a choroby skóry

Czyraki mogą być powikłaniem chorób powodujących pogorszenie się kondycji skóry, np. AZS, łuszczycy, świerzbu. Skóra pacjentów chorych na AZS jest wysuszona, wrażliwa na podrażnienia, a przez to podatna na infekcje. Także w łuszczycy na skórze pojawiają się mikrouszkodzenia ułatwiające wnikanie bakterii.

W przypadku świerzbu uszkodzenia powoduje nie tylko wywołujący chorobę pasożyt, lecz także sam chory ulegający przymusowi drapania. Diagnozę ułatwiają typowe dla tych chorób zmiany skórne.