CHOROBY SKÓRY wywołane przez słońce

Choroby skóry wywołane przez słońce to zwykle niegroźne schorzenia, takie jak świerzbiączka letnia, wielopostaciowe osutki świetlne czy trądzik wiosenny. Jednak niektóre choroby skóry wywołane promieniowaniem słonecznym mogą zagrażać nie tylko zdrowiu, lecz także życiu. Należą do nich nowotwory skóry, z których za najgroźniejszy uznaje się czerniaka. Sprawdź, jakie choroby mogą być wynikiem działania słońca i jak rozpoznać ich objawy.

Spis treści

1. Choroby skóry wywołane przez słońce - świerzbiączka letnia
2. Choroby skóry wywołane przez słońce - osutki świetlne
3. Choroby skóry wywołane przez słońce - trądzik wiosenny
4. Choroby skóry wywołane przez słońce - reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne
5. Choroby skóry wywołane przez słońce - nowotwory

Choroby skóry wywołane przez słońce zwykle nie zagrażają zdrowiu, lecz stanowią jedynie problem estetyczny. Należą do nich świerzbiączka letnia, wielopostaciowe osutki świetlne czy trądzik wiosenny. Słońce może być także przyczyną reakcji fototoksycznych i fotoalergicznych.

Choroby skóry wywołane promieniowaniem słonecznym, które są niebezpieczne dla zdrowia, to nowotwory skóry, takie jak rogowacenie słoneczne (keratoza), rak podstawnokomórkowy skóry, rak kolczystokomórkowy skóry i czerniak.

Choroby skóry wywołane przez słońce - świerzbiączka letnia

Świerzbiączka letnia ma formę małych czerwonych pęcherzyków, którym towarzyszy świąd. Zmiany zwykle występują na dekolcie, ramionach, rękach i nogach, a nawet na podbiciu stopy, rzadziej na twarzy.

Nieestetyczne pęcherzyki pojawiają się zwykle w ciągu 12 godzin po wystawieniu skóry na działanie słońca. W miarę jak łapiemy opaleniznę, zmniejszają się. Jednak w następnym roku wszystko się powtarza, gdyż świerzbiączka ma tendencję do nawrotów.

SPRAWDŹ: Jak chronić dziecko przed słońcem?

Choroby skóry wywołane przez słońce - osutki świetlne

Wielopostaciowe osutki świetlne (PLE) to najpowszechniejsza postać alergii na słońce. Zmaga się z nimi większość (około 90 proc.) osób z uczuleniem na słońce.

Osutki świetlne mają postać różowych lub czerwonych plamek o wielkości 2-5 mm, pęcherzyków czy rumienia. Objawy te  pojawiają się dzień lub dwa dni po ekspozycji na słońce na dekolcie, ramionach, plecach rękach, udach oraz na twarzy.

Zmiany skórne zwykle znikają samoistnie w ciągu kilku dni po zaprzestaniu ekspozycji na słońce.

Choroby skóry wywołane przez słońce - trądzik wiosenny

Trądzik wiosenny (łac. Mallorca acne), znany również jako trądzik majorka (to właśnie na Majorce po raz pierwszy zdiagnozowano ten typ trądziku), jest wynikiem połączenia działania promieniowania słonecznego i niektórych składników kosmetyków.

Takie połączenie powoduje podrażnienie i stan zapalny gruczołów łojowych, co objawia się podobnie jak PLE. Trądzik wiosenny występuje u około 1-2 proc. populacji. Najczęściej diagnozuje się u kobiet młodych i w średnim wieku (25-40 lat).

Warto wiedzieć, że pod wpływem promieni UV dochodzi do zaostrzenia objawów trądziku i trądziku różowanego.

Choroby skóry wywołane przez słońce - reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne

Reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne mogą się pojawić po połączeniu działania słońca i niektórych składników kosmetyków oraz leków.

Jak dochodzi do takich reakcji? Lek lub składnik kosmetyku, który normalnie nie wywołuje wrażliwości, przechodzi fotoaktywację pod wpływem światła słonecznego przenikającego przez skórę, co daje nieprzyjemne objawy skórne. Powszechnie stosowane leki fotoaktywne to:

• antybiotyki
• niesteroidowe leki przeciwzapalne
• leki moczopędne
• statyny
• retinoidy
• leki przeciwgrzybicze

WARTO WIEDZIEĆ:  LEKI i SŁOŃCE mogą wywołać ALERGIĘ i POPARZENIE

Reakcje fototoksyczne różnią się tym od fotoalergicznych tym, że w przebiegu tych pierwszych nie bierze udział układ odpornościowy organizmu. Różnica ta jest widoczna także w wyglądzie zmian.

Reakcje fototoksyczne przeważnie wyglądają jak poważne poparzenia, które ograniczają się do występowania na skórze poddanej ekspozycji na słońce.

Natomiast reakcje fotoalergiczne przypominają z wyglądu atopowe zapalenie skóry i mogą występować także na obszarach skóry, które nie miały kontaktu ze słońcem.

Choroby skóry wywołane przez słońce - nowotwory

• rogowacenie słoneczne (keratoza) to zmiana przednowotworowa, tzn. taka, która może przekształcić się w raka. U osób z rogowaceniem słonecznym pojawiają się suche, łuszczące się miejsca na skórze, które mają kolor różowy, czerwony lub brązowy, a ich szerokość wynosi od 0,5  do 3 cm. Najczęstsze lokalizacje zmian to twarz (zwłaszcza usta, nos i czoło), szyja i  przedramiona. Zmiany często obserwuje się także na grzbietach dłoni, na krawędziach uszu, skórze głowy pozbawionej owłosienia i na nogach poniżej kolan.
• rak podstawnokomórkowy skóry ma postać małych, wolno rosnących, błyszczących, różowych lub czerwonych guzków. W późniejszej fazie choroby mogą krwawić lub ulec owrzodzeniu. Zmiany zwykle obserwuje się na twarzy, skórze głowy, uszach, dłoniach, ramionach i plecach
• rak kolczystokomórkowy skóry to zwykle różowy guzek, który może być pokryty twardą lub łuszczącą się skórą. Poza tym ma tendencję do krwawienia i owrzodzenia. Zmiany najczęściej występują na twarzy, szyi, ustach, uszach, dłoniach, ramionach i nogach
• czerniak to najgroźniejszy ze wszystkich nowotworów skóry. Jeśli więc obecne znamiona zmieniają swój wygląd lub pojawiają się nowe, które mają nieregularny kształt, więcej niż jeden kolor i niestandardową wielkość (więcej niż niż 6 mm), należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Warto wiedzieć, że czerniak może wystąpić w każdym miejscu na ciele, ale najczęściej obserwuje się go na plecach, nogach, rękach i na twarzy

Monika Majewska