Bielactwo nabyte – czy jest zaraźliwe?

Bielactwo nabyte (inaczej albinizm) zazwyczaj pojawia się po 10. roku życia. Jest to oznaka, że produkcja melaniny - grupy pigmentów wytwarzanych przez melanocyty (komórki pigmentowe), które nadają kolor skórze, tęczówkom oczu i włosom - została zaburzona. Jakie są przyczyny i objawy bielactwa nabytego? Z jakimi problemami zmagają się osoby chore na ten typ albinizmu? Sprawdź, jak przebiega leczenie bielactwa nabytego.

Spis treści

1. Bielactwo nabyte - przyczyny
2. Objawy bielactwa nabytego
3. Bielactwo nabyte - diagnostyka i leczenie

Bielactwo nabyte, czyli vitiligo, to choroba skóry, która polega na depigmentacji, czyli na wymieraniu melanocytów - komórek odpowiedzialnych za kolor skóry - i powstawaniu odbarwionych, jasnych plam na skórze ciała. Obecnie z bielactwem zmaga się 1-2 procent populacji.

Bielactwo nabyte - przyczyny

Przyczyny choroby nie są dokładnie znane, jednak przypuszcza się, że może być ona efektem:

• niesprawnie działających mechanizmów oksydacyjnych: produkty metabolizmu syntezy melaniny wywołują uszkodzenia barwnika skóry;
• reakcji autoimmunologicznej: problemy w układzie immunologicznym wywołują uszkodzenie melanocytów. Są to np. niedokrwistość złośliwa czy łysienie plackowate;
• zaburzeń funkcji układu nerwowego: zmiany mogą pojawić się po przeżyciu dużego stresu czy wstrząsu psychicznego;
• (bardzo rzadko) urazów mechanicznych skóry: np. zadrapaniu

Warto wiedzieć, że osoby z chorą tarczycą, cukrzycą, niedokrwistością złośliwą, chorobą Addisona lub zaburzeniami układu odpornościowego są bardziej narażone na bielactwo nabyte.

Objawy bielactwa nabytego

Objawy bielactwa nabytego pojawiają się zwykle między 10. a 20. rokiem życia. Ten typ bielactwa występuje znacznie częściej niż bielactwo wrodzone. Cechą charakterystyczną tej choroby jest nieumiejscowienie jasnych plam o brzegach ciemniejszych od otaczającej go skóry, różnej wielkości i kształtu po jednej stronie ciała (bielactwo nabyte w formie segmentowej), w symetrycznym ułożeniu w rożnych obszarach ciała (bielactwo nabyte zwykłe) lub na obszarze całego ciała (bielactwo całkowite).

Obszary ciała dotknięte bielactwem nabytym:

• głowa (włosy w obrębie odbarwień skóry są także pozbawione barwnika - pojawia się odbarwione pasmo włosów)
• twarz
• grzbietowa powierzchnia rąk (w symetrycznym ułożeniu w okolicy stawów)
• skóra narządów płciowych
• stopy
• łokcie
• kolana

Plamy bielacze mogą pojawić się nagle lub stopniowo. Nie są bolesne ani szkodliwe, jednak szpecą i mogą stanowić problemem estetyczny dla chorych, szczególnie latem, kiedy pod wpływem słońca uwidaczniają się białe plamy (promienie słoneczne mogą też powodować rumień w obrębie zmiany).

Bielactwo nabyte - diagnostyka i leczenie

W celu postawienia diagnozy bielactwa nabytego przeprowadza się dokładny wywiad lekarski (dermatolog musi upewnić się, że białym plamom nie towarzyszą inne objawy), test lampą Wooda, która emituje światło ultrafioletowe (skóra dotknięta bielactwem powinna „świecić” na biało). Lekarz może także zlecić biopsję skóry i badanie krwi (aby stwierdzić, jaka jest przyczyna zmian).

Bielactwo nabyte jest bardzo trudne do leczenia, jednak w pewnych przypadkach udaje się uzyskać poprawę, stosując "leczenie" pędzlowaniem preparatami roślinnymi, których celem jest, w skojarzeniu z naświetlaniem światłem słonecznym lub lampy kwarcowej, pobudzenie do tworzenia się na nowo barwnika skóry, czyli melanocytów (fototerapia). Można także korzystać z naświetlania lampami PUVA, jest to jednak długa terapia (od kilku miesięcy do ok. roku).

Poprawa może wystąpić również pod wpływem samych promieni słońca. Jednak skóra pozbawiona pigmentu nie może bronić się przed promieniowaniem UV, dlatego w celu uniknięcia oparzeń skóry, to leczenie wymaga dużej ostrożności (przede wszystkim należy aplikować na białe plamy na skórze kremy z mocnymi filtrami min. 30 SPF).

We wczesnej fazie choroby lekarz może zalecić stosowanie kortykosterydów miejscowych lub kremów i maści immunosupresyjnych.

W niektórych sytuacjach pomocny może się okazać makijaż permanentny, który pomoże zamaskować zmiany. Zaleca się także stosowanie samoopalaczy czy balsamów brązujących.

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Przeczytaj więcej artykułów tej autorki

Monika Majewska