Pessaroterapia: wskazania i zalety. Rodzaje pessarów

Pessaroterapia polega na umieszczeniu różnokształtnych form głęboko w pochwie, co zapewnia wsparcie dla aparatu wieszadłowego miednicy, który podtrzymuje narządy  rodne w odpowiednim ułożeniu. Na rynku dostępne są różne kształty i wielkość pessarów, co ułatwia indywidualny dobór, gwarantuje lepszy komfort i skuteczność tej formy terapii nietrzymania moczu.

Spis treści

1. Czym jest pessar?
2. Pessary: rodzaje
3. W jaki sposób wybrać idealny pessar
4. Wskazania do pessaroterapii
5. Zalety pessaroterapii
6. Czy pessar nosi się całą dobę?
7. Działania niepożądane pessoterapii

Pessaroterapia jest jedną ze skutecznych form terapii patologii uroginekologicznych, a więc obejmujących jednocześnie narząd rodny i układ moczowy, czyli wszelkiego rodzaju nieprawidłowości z zakresu zaburzeń statyki narządów miednicy mniejszej, w skład której wchodzą m.in. macica, pęcherz moczowy oraz jelita. Najczęstszym problemem jest sytuacja, kiedy pojawia się wysiłkowe nietrzymanie moczu albo wypadanie narządów miednicy. Ta ostatnia nieprawidłowość wiąże się z osłabieniem aparatu wieszadłowego – mięśnie, ścięgna, więzadła. Wiele dolegliwości z racji dużego dyskomfortu kwalifikuje się do leczenia operacyjnego, ale lekarze wybierają jako leczenie I rzutu mniej inwazyjną formę postępowania - właśnie pessary.

Czym jest pessar?

Pessary to silikonowe wkładki różnej wielkości i kształtu, dopasowywane indywidualnie. Materiał wykorzystywany do produkcji pessarów jest antyseptyczny, aby wyeliminować jakiekolwiek ryzyko zakażenia podczas użytkowania. Różnorodna oferta na rynku pozwala na jak najlepszy dobór krążków, co zapewnia ich wysoką skuteczność.

Pessary: rodzaje

• Pessar cewkowy - dedykowany przede wszystkim kobietom z obniżeniem narządu rodnego, a jego działanie polega na podtrzymaniu struktur narządu rodnego. Jeżeli pessar cewkowy ma okazać się pomocny dla kobiet z nietrzymaniem moczu powinien być wyposażony w specjalny kołnierz/ zgrubienie, określane w mianownictwie branżowym jako kalota. Ma ona za zadanie podpierać cewkę moczową, co skutecznie zapobiega niekontrolowanemu przesuwaniu kropli moczu z pęcherza moczowego do cewki moczowej. Pessar cewkowy można stosować nie tylko w wysiłkowym nietrzymaniu moczu, kiedy mimowolne popuszczanie kropli moczu ma miejsce w sytuacji nadmiernej aktywności fizycznej, ale także w nietrzymaniu mieszanym. Mechanizm nietrzymania wysiłkowego moczu opiera się na działaniu tłoczni brzusznej. Zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej będące konsekwencją nadmiernego wysiłku powoduje otwieranie górnej części cewki moczowej.
• Pessar pierścieniowy – wykonany z aluminiowego plastycznego rdzenia, który można swobodnie odkształcać, co umożliwia idealne dopasowanie. Wskazaniem do zastosowania jest przede wszystkim wysiłkowe nietrzymanie moczu, ale po leczeniu operacyjnym w wywiadzie.
• Pessar kołnierzowy – dodatkowo wyposażony w wypustkę/zgrubienie w okolicy cewki moczowej Zastosowanie takiej formy silikonowego pierścienia nie ogranicza się tylko do obniżenia narządów rodnych (ścian pochwy), ale także do całkowitego ich wypadania ze współistniejącym nietrzymaniem moczu.

W jaki sposób wybrać idealny pessar

Aby pessar spełniał swoją funkcję powinien być dobrze dobrany. Dlatego niezwykle istotne jest indywidualne podejście do każdej pacjentki, aby zrozumieć jej potrzeby. Wymagana jest wizyta u specjalisty, najlepiej z zakresu uroginekologii. Aby pomoc w doborze odpowiedniego krążka lekarz wykonuje USG miednicy. Byt mały pessar może nie spełniać swojej funkcji i być powodem niezadowolenia klientki, z kolei zbyt duży prawdopodobnie szybko wysunie się z pochwy, a także może powodować uczucie dyskomfortu - ciała obcego. Nieproporcjonalnie duży krążek może być kłopotliwy podczas wkładania i wyjmowania, co dodatkowo zwiększa poziom frustracji.

Wskazania do pessaroterapii

Główne wskazania do rozpoczęcia pessaroterapii to przede wszystkim:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu, czyli popuszczanie kropli moczu w sytuacji zwiększonego wysiłku fizycznego, np. podczas uprawiania sportu, kichania, śmiechu
• pęcherz nadreaktywny
• zaburzenia procesu mikcji, czyli oddawania moczu – zaleganie moczu

Zalety pessaroterapii

Niewątpliwie pessaroterapia ma wiele zalet. Są to m.in:

• mała inwazyjność w leczeniu chorób z zakresu uroginekologii, co sprawia że powszechne kiedyś leczenie operacyjne staje się leczeniem drugiego rzutu
• łatwa dostępność i duży wybór pessarów, dzięki temu dobór krążka odbywa się indywidualnie i jest zsynchronizowany z anatomią miednicy pacjentki
• brak zarejestrowanych skutków ubocznych (pomijany jest fakt zakażeń bakteryjnych, będących konsekwencją niewłaściwej higieny podczas użytkowania pessarów)
• zakładanie pessarów nie jest problematycznie, ale oczywiście każdy lekarz rozpoczynając pessaroterapię powinien szczegółowo wyjaśnić mechanizm działania pessarów, ale także sposób ich wkładania

Czy pessar nosi się całą dobę?

W większości przypadków nie ma konieczności całodobowego noszenia pessarów, są one zdejmowane na odpoczynek nocny. Jeżeli nietrzymanie moczu pojawia się tylko i wyłącznie podczas zwiększonej aktywności fizycznej można ograniczyć noszenie wkładki tylko na czas uprawiania sportu. Wiele kobiet pyta o współżycie – otóż zaleca się, aby przed każdym stosunkiem płciowym usunąć pessar.

Działania niepożądane pessoterapii

Mimo niemalże całkowitego braku działań niepożądanych pessaroterapii należy wspomnieć, że niestety długotrwałe użytkowanie krążków może zwiększać predyspozycje do występowania upławów, dlatego niezwykle konieczne jest odpowiednie dbanie o higienę intymną, a także o czystość krążka. Każdy niepokojący symptom powinien być zgłaszany przez pacjentki lekarzowi prowadzącemu. Długotrwale leczenie przy użyciu pessarów bez wyraźnej poprawy jest wskazaniem do rozważenia operacyjnego leczenia problemu zaburzeń statyki narządów miednicy mniejszej.