PROFIL ALERGICZNY - badania na alergię pokarmową i nie tylko

Profil alergiczny to badania krwi wykrywające alergię pokarmową i nie tylko. Profil alergiczny pozwala określić, jaki konkretnie alergen jest przyczyną uczulenia (np. orzechy, pyłki traw, roztocza, sierść psa), a także kontrolować proces leczenia alergika. Sprawdź, na czym polega profil alergiczny i jak interpretować wyniki badań.

Spis treści

1. Profil alergiczny - wskazania
2. Profil alergiczny - badanie IgE całkowitego (cIgE)
3. Profil alergiczny - panel pokarmowy
4. Profil alergiczny - panel oddechowy (wziewny)
5. Profil alergiczny - panel pediatryczny (mieszany)
6. Profil alergiczny - panel jady owadów
7. Profil alergiczny - panel atopowy

Profil alergiczny to badana krwi, dzięki którym można stwierdzić, czy osoba z objawami alergii na pewno jest uczuleniowcem (czy zmaga się z jakąś chorobą), jaki konkretnie alergen jest przyczyną nadwrażliwości, a także kontrolować proces leczenia alergika.

Na profil alergiczny składa się ocena stężenia przeciwciał całkowitych - cIgE - która pozwala na ogólne stwierdzenie alergii. Jednak oznaczenie stężenia IgE całkowitego ma obecnie niewielkie znaczenie w diagnostyce chorób alergicznych.

Podstawą do postawienia wstępnej diagnozy jest oznaczenie przeciwciał swoistych - sIgE. IgE swoiste to białka, które są produkowane podczas pierwszego kontaktu z danym alergenem, np. pyłkiem. Wówczas doprowadzają do jego zniszczenia. Jednak po jego unicestwieniu pewna ilość przeciwciał pozostaje we krwi na stałe. Gdy dochodzi do ponownego kontaktu z danym alergenem, łączy się on z pozostałymi we krwi przeciwciałami IgE, w wyniku czego zostaje uruchomiona silna reakcja uczuleniowa.

Alergeny do oznaczania swoistych IgE zgrupowano w kilku panelach - pokarmowym, oddechowym (wziewnym), pediatrycznym (mieszanym), atopowym.

Profil alergiczny - wskazania

Profil alergiczny powinno się wykonać u pacjentów z objawami sugerującymi alergię, takimi jak katar, łzawienie oczu, biegunka lub ból brzucha po zjedzeniu jakiegoś pokarmu, rozległe zmiany skórne (silny świąd skóry, suchość skóry, wyprysk) lub skłonność do nadreaktywności skóry. W tych dwóch ostatnich przypadkach badania na alergię z krwi są dobrą alternatywą dla testów skórnych, które mogą być fałszywie dodatnie lub wywołać niepożądane reakcje (w tym zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny). Profil alergiczny jest wskazany także u osób z podejrzeniem uczulenia na jady owadów, sierść kota czy leki (antybiotyki beta-laktamowe).

Profil alergiczny pozwala wcześnie wykryć alergię, monitorować jej rozwój i ocenić efektywność leczenia.

Profil alergiczny - badanie IgE całkowitego (cIgE)

Podwyższony poziom IgE całkowitego może świadczyć o występowaniu u chorego któregoś z typowych schorzeń alergicznych. Należy jednak wiedzieć, że występuje również w nieatopowych postaciach astmy, robaczycach, w niektórych niedoborach immunologicznych i aspergilozie płucnej.

Profil alergiczny - panel pokarmowy

• orzechy - orzech laskowy, orzech ziemny, migdał (a także orzech włoski - zależy od laboratorium)
• jaja, mleko, drożdże -  białko jaja kurzego, żółtko jaja kurzego, mleko, drożdże
• zboża - soja, mąka pszenna, mąka żytnia, ryż (lub sezam - zależy od laboratorium)
• owoce - jabłko, kiwi, morela (a także brzoskwinia, grejpfrut, cytryna, pomarańcza, mandarynka, truskawka - zależy od laboratorium)
• warzywa - ziemniak, seler, marchew, pomidor,
• ryby - dorsz, krewetka (lub krab - zależy od laboratorium)
• mięso (baranina, indyk, kurczak, wieprzowina, wołowina - zależy od laboratorium)

SPRAWDŹ >> Uczulenie na truskawki. Jakie są objawy alergii na truskawki?

Profil alergiczny - panel oddechowy (wziewny)

Panele alergiczne pozwalają na wykrycie swoistych IgE skierowanych przeciwko wielu alergenom podczas jednego badania

• pyłki traw - tomka wonna, kupkówka pospolita, tymotka łąkowa, żyto
• drzewa - olcha, brzoza, leszczyna, dąb
• zioła -  ambrozja, bylica, babka lancetowata
• kurz, roztocza - Dermatophagoides farinae, Dermatophagoides pteronyssinus,
• alergeny zwierzęce - psa, kota, konia, chomika
• pleśń - Aspergillus fumigatus (kropidlak popielaty), Cladosporium herbarum, Penicillium notatum, Alternaria tenuis

WARTO WIEDZIEĆ >> Alergia na psa, kota, rybki, papugę... Jak żyć ze zwierzakiem, który uczula?

Profil alergiczny - panel pediatryczny (mieszany)

• trawa (tymotka łąkowa, żyto)
• drzewa (olcha, brzoza, leszczyna)
• zioła - bylica, mniszek lekarski, babka lancetowata
• roztocza - Dermatophagoides pteronyssinus, Dermatophagoides farinae
• alergeny zwierzęce - kot, pies, koń, świnka morska, królik, chomik
• pleśń - Penicillium notatum, Cladosporium herbarum, Aspergillus fumigatus, Alternaria alternata

Profil alergiczny - panel jady owadów

Pozwala stwierdzić, czy pacjent jest uczulony na jad osy lub pszczoły.

SPRAWDŹ >> Uczulenie na JAD MESZEK. Jak się objawia alergia na jad meszek?

Profil alergiczny - panel atopowy

• alergeny wziewne (tymotka łąkowa, żyto, brzoza, bylica, kot, pies, koń, Dermatophagoides pteronyssinus, Cladosporium herbarum, Alternaria alternata
• żywność - białko jaja, mleko, dorsz, mąka pszenna, ryż, soja, orzech laskowy, marchew, ziemniak, jabłko

SPRAWDŹ >> Marsz atopowy (alergiczny) - co to jest? Objawy marszu atopowego

Dla każdego z alergenów panelu, ilościowy wynik sIgE podawany jest oddzielnie, na wspólnym raporcie testu, a jego interpretacja należy do lekarza.

Monika Majewska