Otoskopia czyli wziernikowanie ucha

Otoskopia to nic innego jak wziernikowanie ucha, które wykonuje lekarz - najczęściej laryngolog, jeśli podejrzewa schorzenie ucha środkowego. Za pomocą otoskopu może ocenić, jak wygląda struktura kanału słuchowego oraz zbadać błonę bębenkową. Kiedy i w jaki sposób wykonuje się wziernikowanie ucha?

Spis treści

1. Otoskopia - wskazania do badania
2. Otoskopia - na czym polega badanie?
3. Otoskopia - jakie choroby pozwala zdiagnozować?
4. Otoskopia - przeciwwskazania

Otoskopia (wziernikowanie ucha) to jedno z podstawowych badań w przypadku pacjentów, zgłaszających się do lekarza z bólem ucha. Do wziernikowania używa się otoskopu, który składa się rękojeści, głowicy emitującej światło oraz stożkowatego wziernika (jednorazowego lub wielokrotnego użytku), który może mieć różne rozmiary, najczęściej standardowo od 2,2 mm do 4 mm, ale występują też takie do 10 mm.

Dobierany jest zawsze indywidualnie, w zależności od szerokości kanału usznego pacjenta, bo trzeba pamiętać, że wziernik o zbyt małej średnicy może zostać wprowadzony za głęboko i wywołać dyskomfort, natomiast zbyt duży może spowodować, że błona bębenkowa nie będzie wystarczająco widoczna.

Jednym z najistotniejszych elementów otoskopu jest światło, które emituje, dzięki czemu lekarz może dokładnie obejrzeć stan ucha środkowego i zaobserwować wszystkie niepokojące zmiany. Równie ważne jest zamontowane w główce otoskopu szkło powiększające, które umożliwia dwu-, a nawet trzykrotne powiększenie oglądanego obrazu.

Otoskopia - wskazania do badania

Badanie otoskopowe zalicza się do podstawowej diagnostyki, której celem jest rozpoznanie chorób ucha środkowego, a wskazania do otoskopii to przede wszystkim ból ucha. Może być on spowodowany bardzo różnymi chorobami, najczęściej mamy do czynienia z ostrym zapaleniem ucha środkowego, powikłaniami po infekcji wirusowej, ciałem obcym w uchu lub czopami woskowymi.

Lekarz zwróci uwagę na wszelkie zmiany wyglądu błony bębenkowej. Jej pogrubienie, przekrwienie, obrzęk, zaczerwienienie, nierówności lub różnego rodzaju wysięki (np. woskowina, krew, ropa) to sygnał dla lekarza, że ma do czynienia ze stanem zapalnym i zleci dalszą diagnostykę albo wdroży odpowiednie leczenie.

Natomiast u małych pacjentów zaleca się, by wziernikowanie ucha było rutynowym badaniem, zwłaszcza u dzieci, które przechodzą infekcję górnych dróg oddechowych, nawet jeśli nie skarżą się na ból czy dyskomfort w obrębie ucha.

Co więcej, niektórzy pediatrzy są zdania, że otoskopię powinno się wykonywać standardowo podczas każdego badania, nawet dzieci zdrowych, jako element profilaktyki chorób związanych z aparatem słuchu.

Otoskopia - na czym polega badanie?

Badanie nie jest bolesne i nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań. Lekarz dobiera odpowiedniej wielkości wziernik i lekko naciągając małżowinę uszną, żeby wyprostować kanał słuchowy, wkłada go do ucha pacjenta.

Dzięki temu, że otoskop emituje światło, a lekarz dodatkowo delikatnie nim porusza, może dokładnie obejrzeć i ocenić stan błony bębenkowej. Dodatkowo niektóre otoskopy posiadają specjalny balon i wzierniki z miękkimi końcówkami, które uszczelniają kanał słuchowy, dzięki czemu jest możliwa ocena ruchomości błony bębenkowej.

To ważny element diagnostyki, umożliwiający rozpoznanie wielu schorzeń. Podczas badania otoskopem małe dzieci powinny być w odpowiedni sposób przytrzymane przez swojego opiekuna, by badanie przebiegło sprawnie i bezboleśnie.

W tym celu należy posadzić dziecko na kolanach, odwrócić je bokiem i jedną ręką przytrzymać je za ramiona, a drugą lekko odchylić głowę malucha, przytrzymując ją na wysokości powyżej ucha. Czasem lekarz może też poprosić, by położyć dziecko na leżance, bo w ten sposób łatwiej wykonać mu badanie.

Otoskopia - jakie choroby pozwala zdiagnozować?

Dzięki otoskopii można zdiagnozować wiele mniej lub bardziej groźnych chorób, m.in.:

• ostre zapalenie ucha środkowego
• powikłania po infekcji wirusowej
• ciało obce w uchu zewnętrznym
• czopy woskowe
• uraz ucha, w tym uraz ciśnieniowy
• perforacje błony bębenkowej
• krwotoczne zapalenie ucha
• perlak wrodzony
• choroby nowotworowe

Otoskopia - przeciwwskazania

Otoskopia to badanie nieinwazyjne, dlatego nie ma jakichkolwiek wyraźnych przeciwwskazań do jego wykonania. Na pewno wszystko zależy od stanu pacjenta, bo jeśli mamy do czynienia z silnym zapaleniem ucha środkowego badanie trzeba przeprowadzić niezwykle delikatnie, by nie narażać chorego na dodatkowy ból.