KAŁ BADANIE diagnozuje choroby układu pokarmowego
Badanie kału wykonuje się, aby móc zdiagnozować choroby układu pokarmowego. Podczas badania określa się parametry stolca - jego wygląd, kolor i konsystencję, a także ewentualną obecność krwi.
Zaleca się, aby trzy dni przed badaniem kału nie jeść mięsa, zwłaszcza surowego, nie zażywać leków przeciwpasożytniczych ani przyjmować witaminy C, żelaza oraz aspiryny. Próbkę kału (około 2 mm) należy włożyć do specjalnego pojemniczka.
Kiedy wykonujemy badanie kału
Badanie kału wykonuje się przy podejrzeniu:
- choroby trzustki
- chorób zakaźnych układu pokarmowego
- zapalenia jelit
- raka jelita
- wrzodów żołądka
O czym świadczy kolor kału
Prawidłowy stolec ma konsystencję półmiękką, bez niestrawionych resztek pokarmu. Nie powinien też brudzić muszli klozetowej po spuszczeniu wody. Ma on najczęściej kolor brązowy. Za barwę tę jest odpowiedzialny brunatny barwnik zwany sterkobiliną, a głównym jej źródłem jest nasza krew.
- Stolec jasny, żółtawy. Kolor taki świadczy o utrudnieniu wydalania do światła przewodu pokarmowego żółci wytwarzanej w wątrobie. To zjawisko określa się mianem cholestazy. Często towarzyszy jej żółtaczka, ściemnienie barwy moczu do brunatnej włącznie oraz uogólniony świąd skóry. Przyczyną blokady przewodu może być kamień żółciowy, nowotwór pęcherzyka, dróg żółciowych lub trzustki. Ciężkie uszkodzenia wątroby również mogą powodować rozjaśnienie barwy kału.
- Stolec ciemny, smolisty. Zmiana barwy stolca może być też wynikiem krwotoku do przewodu pokarmowego. Gdy jego źródło znajduje się w przełyku, żołądku lub dwunastnicy, krew ulega hemolizie i barwistolec na kolor smolistoczarny. Jeśli źródło krwawienia jest w dalszej części jelita, krew pozostaje ciemnoczerwona. Jeśli jest jej niewiele, to najczęściej pochodzi z żylaków odbytu (hemoroidów). W takiej sytuacji lekarz zleca oznaczenie morfologii krwi i stężenia żelaza oraz rutynowe badania endoskopowe przewodu pokarmowego. Najczęściej dają one rozstrzygnięcie co do źródła krwawienia.
- Kolor zielonkawy - luźny zielonkawy stolec na ogół oznacza infekcję jelitową
O kolorze stolca decyduje również dieta. Gdy zjemy buraki kał przybiera kolor czerwony, gdy jagody – czarny. Gdy stosujemy preparaty glinu zobojętniające kwas żołądkowy nasz kał może mieć kolor białawy, a po preparatach zawierająych żelazo lub bizmut – szary lub czarny. Niektóre leki ziołowe barwią stolecna zielono, a przeciwgruźlicza rifampicyna na pomarańczowo. Ważne jest, aby pamiętać, iż każda niepokojąca barwa stolca powinna być natychmiast skonsultowana z lekarzem.
Porady eksperta