Ile wapnia jest w wapniu?

Przychodzi taki moment w życiu każdego z nas, że suplementacja wapnia jest konieczna. Jaki preparat wapnia wybrać i jak go przyjmować, aby efekt był najlepszy?

Spis treści

1. Wapń i sole wapnia
2. Wspomaganie przyswajalności wapnia

Wapń stanowi 90 procent kości. Niedobór tego pierwiastka jest przyczyną choroby, która kości niszczy – osteoporozy. W rezultacie jednym z podstawowych sposobów profilaktyki i leczenia tego schorzenia jest suplementacja wapnia – szczególnie u osób, które znajdują się w grupie zagrożonych wystąpieniem osteoporozy (w praktyce dotyczy to wszystkich kobiet po menopauzie). W ofercie aptek znajduje się obecnie co najmniej kilkadziesiąt produktów pozwalających uzupełniać niedobory wapnia. Chcąc wybrać najlepszy dla siebie, w ulotce dołączonej do preparatu należy poszukać kilku ważnych informacji.

Po pierwsze: jaki związek wapnia znajduje się w danym produkcie oraz ile go jest, ponieważ od tego m.in. zależeć będzie, jak często w ciągu dnia powinniśmy go zażywać.

Druga ważna informacja dotyczy tego, czy preparat zawiera składniki wspomagające wchłanianie wapnia, czyli m.in. witaminę D3 oraz witaminę K, i w jakich ilościach.

Wapń i sole wapnia

Jaką ilość wapnia należy zażywać codziennie w formie suplementu diety, aby pokryć dobowe zapotrzebowanie na ten pierwiastek? Zdecydowana większość wytycznych wskazuje, że typowa dawka gwarantująca skuteczną suplementację to ok. 800 mg jonów wapnia dziennie. I tutaj czai się pułapka na nieświadomego kupującego...

Analizując skład preparatu wapnia, warto zwrócić uwagę, czy producent podaje zawartość samego pierwiastka (Ca), czy soli wapnia. Bardzo często wartości dotyczą soli wapnia. To może wprowadzać w błąd i być przyczyną złego dawkowania preparatu. W zależności od rodzaju soli zawartość w niej jonów wapniowych różni się znacząco. Zdecydowanie najwięcej wapnia mają sole nieorganiczne. Np. w węglanie wapnia znajduje się go ok. 40%, w fosforanie – 39%, ale w chlorku – tylko 18%. To sprawia, że preparaty zawierające np. węglan wapnia często wystarczy zażywać tylko raz dziennie – cała dawka dobowa wapnia mieści się bowiem w jednej tabletce. Sole organiczne natomiast są stosunkowo najuboższe w ten pierwiastek. I tak np. w 500 mg glukonianu znajduje się zaledwie 9% jonów wapniowych. Trochę więcej mają go cytrynian i jabłczan wapnia – 24%.

Wspomaganie przyswajalności wapnia

Od rodzaju soli wapnia zależy nie tylko ilość jonów wapnia, ale też przyswajalność tego minerału w jelitach. Nieorganiczne sole wapnia (siarczany, fosforany, węglany), które zawierają go najwięcej, cechuje niski stopień przyswajalności. Do najskuteczniej wchłanianych należą sole organiczne i chelaty (aminokwasowe, cytryniany i glukoniany). Zdecydowanie najpowszechniej stosowaną solą wapnia jest węglan (CaCO₃). Otrzymuje się go ze źródeł kopalnych, a także na drodze syntezy chemicznej. Jest też węglan pochodzenia zwierzęcego. Do jego źródeł należą m.in. muszle skorupiaków i skorupki jaj kurzych. Niestety, dane dotyczące przyswajalności węglanu pokazują, że nie należy on do najbardziej efektywnych źródeł wapnia dla organizmu (w końcu to sól nieorganiczna). Szacuje się, że jego biodostępność (np. z muszli ostryg) wynosi 20-25%, a u kobiet w wieku okołomenopauzalnym wartość ta spada do 4%. Nieco lepiej na tym tle wypada glukonian oraz mleczan wapnia, których wchłanianie z przewodu pokarmowego następuje na poziomie 20-30%. Cytrynian wapnia może zaś pochwalić się biodostępnością 30-45%. Najlepiej pod tym względem wypada chelat aminokwasowy wapnia, który wchłania się w 60-80%. Tak duże różnice w przyswajalności różnych form wapnia przekładają się na ilość zażywanych tabletek.