Anatomia

Anatomia to dział nauki zajmujący się budową organizmu. To właśnie dzięki niej wiemy jakiego kształtu i struktury są poszczególne narządy w ciele człowieka i czym charakteryzują się ich tkanki. Znajomość anatomii pozwala dokonać wstępnej oceny wielu chorób i urazów, a także zaplanować dalsze etapy postępowania.

Istota biała (substancja biała)

Istota biała (substancja biała) jest jedną z dwóch podstawowych składowych ludzkiego układu nerwowego. Tworzy ją sieć włókien nerwowych, których zadaniem jest przesyłanie impulsów pomiędzy ciałami rozmaitych komórek nerwowych. W przeszłości sądzono, że istota biała nie odgrywa jakiejś większej roli w funkcjonowaniu mózgu, obecnie wiadomo już jednak to, że rozmaite procesy patologiczne, które mogą jej dotyczyć, znacząco nawet negatywnie mogą odbijać się na jakości życia pacjentów.

Kora mózgowa: budowa, funkcje, choroby

Kora mózgowa znajduje się na powierzchni mózgowia i choć jej grubość sięga zaledwie do czterech milimetrów, to kora stanowi nawet aż 40% masy całego mózgu. W korze mózgu znajdują się liczne komórki nerwowe, które odpowiadają za doznania czuciowe i za kontrolę ruchów. To właśnie ze względu na złożone funkcje kory mózgowej jej uszkodzenia prowadzą zwykle do bardzo poważnych trudności. Co zaburza czynności kory mózgowej i jakie objawy świadczą o jej uszkodzeniu?

Komórki glejowe - definicja, funkcje

Komórki glejowe są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego układu nerwowego. Wyróżnia się różne rodzaje komórek glejowych, a każdy z nich ma inne funkcje – jedne komórki glejowe odpowiadają za likwidację niepotrzebnych, zużytych komórek, inne wytwarzają osłonkę mielinową, a jeszcze inne zajmują się odżywianiem neuronów.

Pępek - rodzaje, budowa, choroby. Co warto wiedzieć o pępku?

Pępek - ten mały znak na brzuchu od zawsze fascynował ludzi. Jak powstaje pępek? Czy pępek może zachorować? Kto mieszka w pępku? Czy on w ogóle do czegoś służy? Sprawdź, jakie ciekawostki na temat pępka wciąż odkrywają naukowcy.

Staw skokowy - budowa i najczęstsze urazy stawu skokowego

Staw skokowy to jeden z bardziej skomplikowanych fragmentów układu kostno-stawowego człowieka. Nic więc dziwnego, że często dochodzi do urazów w jego obrębie. Są one zdecydowanie jedną z częstszych przyczyną wizyt u ortopedy. Jaka jest budowa stawu skokowego i na jakie urazy jest najbardziej narażony?

Przepona: budowa i funkcje

Przepona to jeden z najważniejszych mięśni w ludzkich organizmie – odgrywa ona bowiem niebagatelną rolę w procesie oddychania. Typowo powiązuje się ją właśnie z oddychaniem, w praktyce jednak przepona ma również i inne funkcje, zaangażowana ona jest bowiem m.in. w takie procesy, jak oddawanie moczu czy defekacja. Jak jednak zbudowana jest przepona? Jakie objawy mogą świadczyć o tym, że u pacjenta wystąpiły jakieś zaburzenia czynności przepony?

Błędnik: budowa i funkcje

Błędnik to część ucha wewnętrznego, która odpowiada za utrzymanie równowagi, czyli prawidłowe położenie ciała w przestrzeni. Gdzie dokładnie znajduje się błędnik? Jak jest zbudowany? Które części błędnika są odpowiedzialne za orientację w terenie i reagują na zmianę pozycji ciała?

Móżdżek: budowa i funkcje. Choroby i uszkodzenia móżdżku

Móżdżek to część układu nerwowego, której głównym zadaniem jest regulowanie napięcia mięśniowego oraz umożliwianie nam podejmowania ruchów dowolnych. Pełnienie tychże funkcji umożliwia mu przede wszystkim jego skomplikowana budowa – uwagę zwraca chociażby to, jakie komórki znajdują się w móżdżku, to właśnie w nim bowiem obecne są największe, jak i najmniejsze komórki nerwowe. Uszkodzenie móżdżku przejawiać się może zaburzeniami równowagi, ale nie tylko - jakie jeszcze inne mogą być objawy chorób móżdżku?

Jądra: budowa i funkcje. Choroby jąder

Jądra, czyli gruczoły jądrowe, decydują o męskim być albo nie być. Panowie mówią czasem o nich: moje klejnoty. I jak o klejnoty powinni o nie dbać. Każdy mężczyzna powinien jak zbudowane są jądra i jakie pełnią funkcje. Powinien też regularnie wykonywać samobadanie jąder i znać objawy chorób jąder, takich jak rak, żylaki powrózka nasiennego, zapalenie jądra czy skręt jądra.

Przysadka mózgowa: działanie, hormony, choroby

Przysadka mózgowa to gruczoł dokrewny, którego właściwa funkcja jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Hormony wydzielane przez ten narząd kontrolują m.in. przebieg procesów wzrostowych, ale i związane one są ze zjawiskami związanymi z rozrodem czy też wpływają na czynność tarczycy i nadnerczy.

Situs inversus (odwrócenie trzewi): przyczyny, objawy, leczenie

Situs inversus, czyli odwrócenie trzewi - jakie są jego przyczyny, objawy i leczenie? Terminem tym określa się inne od typowego położenie narządów we wnętrzu organizmu - w przypadku tej jednostki dochodzi m.in. do tego, że wątroba znajduje się po lewej, a nie prawej stronie, zmianom podlegać może również położenie serca czy płuc. Najczęściej situs inversus (odwrócenie trzewi) nie prowadzi do żadnych problemów zdrowotnych, dobrze jest jednak mieć świadomość tego, że ma się nieco inaczej niż typowo położone narządy wewnętrzne. Dlaczego jednak – skoro nie wywołuje to żadnych objawów – jest to istotne?

Krezka - nowy narząd w ciele człowieka. Budowa i funkcje

Krezka to "nowy" narząd w ciele człowieka, który niedawno odkryli naukowcy. Okazuje się, że dotychczasowy anatomiczny opis człowieka był błędny i nie uwzględniał jako osobnego narządu krezki. W ten sposób w ludzkim ciele znajduje się już nie 78, lecz 79 organów. Odkrycie to może mieć przełomowe znaczenie w diagnozowaniu i leczeniu chorób układu pokarmowego. Sprawdź, co to jest krezka i jakie pełni funkcje.

Jajniki – budowa, funkcje i choroby

Jajniki to niepozorne, maleńkie narządy, które mają ogromny wpływ na organizm kobiety. Od ich sprawności zależy nie tylko gospodarka hormonalna, ale także praca serca i jakość życia seksualnego. Jak zbudowane są jajniki i jakie pełnią funkcje w organizmie kobiety? Jakie są najczęstsze choroby jajników i jak przebiega ich leczenie?

Przełyk: budowa, funkcje, choroby

Przełyk jest narządem przewodu pokarmowego, który łączy gardło oraz żołądek. W organizmie człowieka ma długość około 25 cm i kształt podłużnej rury. Główną funkcją przełyku jest transport połkniętego pokarmu do żołądka. Jak zbudowany jest przełyk? Jakie są najczęstsze choroby przełyku i jak przebiega ich leczenie?

Powięź: budowa i rola. Zaburzenia i terapie powięzi

Powięź to przestrzenna struktura, zbudowana z tkanki łącznej, podtrzymująca i osłaniająca mięśnie i całe ich grupy. Zaburzenia funkcjonowania powięzi mogą powodować ból i inne nieprzyjemne objawy. Dowiedz się, do czego służy powięź, jak jest zbudowana oraz jakie są najskuteczniejsze formy terapii powięzi.

Grasica - budowa. Co to jest grasica i jakie pełni funkcje?

Grasica to gruczoł, który pełni w organizmie bardzo ważną rolę – odpowiada za prawidłowe kształtowanie się układu odpornościowego. Gdy funkcjonowanie grasicy zostanie zaburzone, np. przez jej przerost, może dojść do rozwoju wielu chorób, także tych potencjalnie śmiertelnych.

Ucho - budowa i funkcje. Ucho zewnętrzne, wewnętrzne i środkowe

Budowa ucha jest tak skomplikowana jak jego funkcje. Dźwięk szeleszczących liści, tykającego zegara czy śpiewu ptaków jest bezpieczny. Ucho jest przystosowane do dźwięków znacznie głośniejszych, jednak zbyt często kontakt z nimi może być niebezpieczny dla zdrowia. Dowiedz się, jak zbudowane jest ucho.

Anatomia dzieli się na wiele działów, wśród których można wyodrębnić m.in. patologiczną, radiologiczną, topograficzną, czy funkcjonalną gałąź tej nauki. Poszczególne rodzaje anatomii mają znaczenie dla określonych specjalizacji – np. anatomia topograficzna to dziedzina głównie powiązana z chirurgią.

Organizm człowieka składa się z wielu powiązanych ze sobą układów ich prawidłowe funkcjonowanie determinuje nasze zdrowie oraz dobre samopoczucie. Szczegółowa znajomość anatomii człowieka jest niezbędna lekarzom specjalistom dla zrozumienia funkcjonowania poszczególnych układów a także skutecznego leczenia chorób. Dla lekarzy anatomia jest niezbędna również do wykonywania badania palpacyjnego. Jest to rodzaj diagnostyki medycznej, która polega na dotykaniu wybranych struktur palcami w celu ustalenia ich rozmiaru, kształtu, czy położenia. W ten sposób można postawić wstępną diagnozę i zawęzić obszar poszukiwania przyczyny problemu.

Z kolei pacjentom podstawy anatomii pomogą dokonać wstępnej autodiagnozy w przypadku nagłego urazu, np. skręcenia stawu skokowego, ale także lepiej zrozumieć zasady funkcjonowania ludzkiego organizmu i wdrożyć zdrowe nawyki dotyczące aktywności fizycznej, czy wypoczynku.

Precyzyjne badania anatomii są możliwe dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik diagnostyki obrazowej. Dzięki takim badaniom jak RTG, USG, czy RM wiele schorzeń udaje się wykryć jeszcze na wstępnym etapie ich rozwoju, a przez to zminimalizować wpływ choroby na komfort życia i przyspieszyć powrót do zdrowia.

Warto pamiętać, że ocena anatomicznych oznak różnego rodzaju chorób wymaga holistycznej oceny organizmu. Wiele objawów anatomicznych jest niespecyficznych i do ich oceny potrzeba wiedzy oraz fachowego doświadczenia.

Więcej z działu Zdrowie