Antykoncepcja po 40-tce - jaką metodę wybrać?

Antykoncepcja po 40-tce jest wciąż potrzebna - mimo, że jajniki stopniowo się wyciszają i kobieta ma coraz mniej cykli płodnych. Antykoncepcja dla czterdziestolatki powinna uwzględniać jej stan zdrowia, ponieważ po 40-tce pojawiają się pierwsze choroby przewlekłe. Sprawdź, jakie metody antykoncepcji są polecane kobietom przed okresem przekwitania.

Spis treści

1. Dlaczego antykoncepcja po 40-tce jest ważna?
2. Tabletki antykoncepcyjne dla kobiet po 40-tce
3. Antykoncepcja po 40-tce a choroby przewlekłe
4. Antykoncepcja po 40-tce a styl życia

Jaką metodę antykoncepcji po 40-tce wybrać? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna i zależy w dużej mierze od aktywności seksualnej. Gdy kobieta wchodzi w okres przekwitania, nie znaczy to, że jej życie seksualne zamiera, przeciwnie – niekiedy nabiera żywszych barw. Chcąc uniknąć niechcianej ciąży,mimo obniżonej płodności trzeba się wtedy nadal zabezpieczać.

Dlaczego antykoncepcja po 40-tce jest ważna?

Po czterdziestce stopniowo zanika czynność jajników, nie w każdym cyklu miesięcznym dochodzi do jajeczkowania. Z czasem cykle bezowulacyjne są coraz częstsze, maleje więc prawdopodobieństwo zapłodnienia. Mimo to, jeśli nie planujesz zostać matką, nie licz na łut szczęścia, gdyż natura potrafi spłatać figla. Dopóki pojawiają się miesiączki, ciąża nadal jest możliwa. Jeśli więc nie chcesz ryzykować późnego macierzyństwa, w tym przejściowym okresie powinnaś stosować antykoncepcję, nawet jeśli krwawienia miesięczne występują nieregularnie lub są skąpe.

Nawet jeśli dobrze znasz swój organizm i do tej pory umiałaś przewidzieć moment owulacji, teraz może to być trudniejsze, gdyż cykle bywają nieregularne. O całkowitym zaniku czynności jajników można mówić dopiero, gdy minął rok od ostatniej miesiączki.

Warto omówić tę sprawę ze swoim ginekologiem, który precyzyjnie oceni stopień płodności na podstawie badania stężenia folitropiny (FSH) i estradiolu. Jeśli okaże się, że powinnaś nadal się zabezpieczać, lekarz wspólnie z tobą ustali, jaka antykoncepcja będzie najlepsza i czy nie trzeba zmienić dotychczasowej metody na inną, lepiej dopasowaną.

Czytaj też: Owulacja - objawy. Jak przewidzieć kiedy będzie owulacja?

Tabletki antykoncepcyjne dla kobiet po 40-tce

Wielu specjalistów na czas przed menopauzą poleca doustną antykoncepcję hormonalną. Mogą po nią sięgnąć także te panie, które do tej pory jej nie stosowały. Tabletka antykoncepcyjna akurat w tym okresie może nieść wiele korzyści – odpowiednia dawka żeńskich hormonów, wyrównująca naturalny ich spadek, może chronić przed rozrostem błony śluzowej macicy i krwawieniami, zmniejszać ryzyko nowotworu piersi, opóźniać rozwój osteoporozy. Antykoncepcja hormonalna reguluje także cykle i łagodzi pierwsze objawy przekwitania, dzięki czemu pozwala na łagodne przejście do okresu menopauzalnego.

Dodatkowa dawka hormonów poprawia samopoczucie i podnosi poziom libido. Tym niemniej dostarczanie syntetycznych estrogenów niesie kobiecie w średnim wieku także pewne ryzyko (podnosi poziom cholesterolu), dlatego w tym okresie zaleca się tabletkę jednoskładnikową z niską dawką estradiolu, która równie skutecznie zabezpiecza przed ciążą. Po nadejściu menopauzy można rozważyć przejście z antykoncepcji hormonalnej na hormonalną terapię zastępczą. Tu także nie ma reguły, zastosowanie HTZ musi być rozważone indywidualnie.

Antykoncepcja po 40-tce a choroby przewlekłe

Tabletka antykoncepcyjna, mimo niewątpliwych zalet, nie jest jednak idealnym rozwiązaniem dla wszystkich pań po 40. roku życia. Metoda zabezpieczenia powinna być dobrana indywidualnie – w przypadku pań dojrzałych jest to szczególnie istotne z uwagi na pojawiające się kłopoty ze zdrowiem. Niejedna czterdziestolatka ma wszak za sobą leczenie ginekologiczne czy onkologiczne, mogą już dawać o sobie znać przewlekłe choroby jak miażdżyca, cukrzyca, osteoporoza, choroby reumatyczne, i przy doborze antykoncepcji lekarz musi to uwzględnić. Tabletka antykoncepcyjna zwiększa krzepliwość krwi, jest więc niewskazana u pań cierpiących na choroby uszkadzające nabłonek naczyń krwionośnych, stwarzające ryzyko zakrzepów i zatorów (miażdżyca, choroba zakrzepowo-zatorowa, cukrzyca, otyłość, choroby onkologiczne, przewlekłe ogólnoustrojowe stany zapalne, np. RZS). Z tego samego powodu ostrożność w stosowaniu doustnej antykoncepcji trzeba zachować u kobiet z zastawkami serca albo endoprotezą stawów biodrowych. Przeciwwskazaniem do doustnej antykoncepcji hormonalnej są schorzenia wątroby (ryzyko kamicy żółciowej). Wtedy alternatywą mogą być metody omijające układ pokarmowy, jak wkładka domaciczna, która uwalnia miejscowo niewielkie dawki hormonu, hormonalny implant podskórny lub plaster. Z kolei rozważając założenie wkładki domacicznej (także niehormonalnej), trzeba wykluczyć przeciwwskazania takie jak czynne czy nawracające stany zapalne dróg rodnych.

Antykoncepcja po 40-tce a styl życia

Jak widać, dbałość o zdrowie daje większe możliwości przy wyborze metody antykoncepcji. Ale już np. nałóg tytoniowy zwiększa u palaczki ryzyko zakrzepicy i lekarz może uznać za niewskazane przepisanie hormonalnej antykoncepcji doustnej. Zapewne weźmie też pod uwagę to, czy jego pacjentka współżyje regularnie i często, czy raczej sporadycznie – w pierwszym przypadku wygodnie będzie zastosować antykoncepcję długoterminową, w drugim – sprawdzić się mogą środki takie jak hormonalny pierścień dopochwowy, plaster hormonalny czy nawet prezerwatywa. Kobiecie prowadzącej uregulowany, spokojny tryb życia może odpowiadać tabletka antykoncepcyjna, a tej aktywnej i zabieganej, która „nie ma głowy” do pamiętania o codziennym zażywaniu tabletki – środki stopniowo uwalniające hormony: implant podskórny lub wkładka.