Twoi RODZICE starzeją się: jaka będzie ich STAROŚĆ, zależy też od ciebie
Moment, gdy jedno z rodziców zaczyna tracić sprawność, jest trudny zarówno dla niego, jak i dla ciebie. Starzenie się rodziców to czas, w którym musisz się zmierzyć z nieuchronnością przemijania i z myślą o tym, że rodziców kiedyś zabraknie. Jak im pomóc, aby ich starość była pogodna?
Spis treści
- Na starość ważne są ćwiczenia pamięci
- Siedem kroków do pogodnej starości
- Starość: zachęć rodziców do ruchu
- Nie dopuść do odleżyn
W każdej kulturze dorośli ludzie czują się odpowiedzialni za starzejących się rodziców i opiekują się nimi. Niektórzy robią to aż nazbyt gorliwie, zapominając o tym, że starszy człowiek bardziej potrzebuje motywacji do samodzielnego działania niż wyręczania we wszystkim.
Jak możesz pomóc rodzicom i sobie? Przede wszystkim bądź przy nich! Nie tylko wtedy, gdy trzeba zrobić zakupy czy pojechać do lekarza, ale także kiedy potrzebują bliskości i czują się samotni. Opieka nad rodzicem nie powinna się sprowadzać do doraźnej pomocy w codziennych czynnościach. Z okresem starości wiąże się przecież poczucie alienacji, obniżenie nastroju, a często też depresja i z tymi emocjami musicie sobie poradzić.
Dobrze jest namawiać rodziców do podejmowania działań, które spowolnią proces starzenia i poprawią jakość życia – do systematycznych badań, ruchu, przestrzegania właściwej diety, a także do podtrzymywania dobrych relacji z ludźmi. Jest wiele miejsc, w których seniorzy mogą się realizować: uniwersytety trzeciego wieku, kluby seniora, inicjatywy gmin i organizacji pozarządowych. Naukowcy podkreślają, że warunkiem pomyślnego starzenia się jest sprawność fizyczna, zachowanie zdolności poznawczych i angażowanie się w różne działania poza domem, w tym w życie społeczne. Zachęcaj więc rodziców do samodzielności i działania, nie lekceważ ich potrzeb i... korzystaj z ich doświadczenia, póki czas.
Polecany artykuł:
Na starość ważne są ćwiczenia pamięci
Z wiekiem ubywa neuronów, ale mózg wciąż potrafi tworzyć nowe połączenia pomiędzy nimi. Ćwicząc umysł, można zahamować, a nawet odwrócić skutki starzenia się mózgu i zachować jasność myślenia. Zauważono, że starsi ludzie regularnie grający w brydża uzyskali lepsze wyniki w testach pamięci i zdolności rozumowania niż niegrający w brydża. Zachęcaj rodziców do wysiłku umysłowego (brydż, szachy, scrabble) i ćwiczeń pamięci. Zapisz 10 rzeczy, które musisz kupić. Naucz się ich na pamięć, stosując pewien trik. Wyobraź sobie, że umieszczasz te przedmioty w różnych niezwykłych punktach mieszkania. Im bardziej nieprawdopodobne będzie ich rozmieszczenie, tym lepiej – np. „Wlewam mleko do wazonu, rozsypuję ryż na dywanie”. Możesz też ułożyć zabawną historyjkę, w której występują te przedmioty. Potem schowaj kartkę i spróbuj zrobić zakupy bez jej pomocy.
Siedem kroków do pogodnej starości
Zadbaj, aby twoi rodzice:
- Badali się regularnie i leczyli.
- Ruszali się. Pół godziny ćwiczeń 5 razy w tygodniu sprawi, że nie tylko poczują się, ale też będą wyglądać o kilka lat młodziej.
- Jedli z umiarem. Rozsądna dieta to podstawa dobrego samopoczucia i zgrabnej sylwetki. Nadwaga może skrócić życie o 9 lat!
- Pili co najmniej 2 litry płynów dziennie. Pięć szklanek wody każdego dnia zmniejsza ryzyko zachorowania na raka o 79 proc.
- Stymulowali umysł. Z umysłem jest jak z mięśniami – nieużywane zanikają. Nauka w każdym wieku poprawia pamięć.
- Wysypiali się. Zdrowy sen wzmacnia koncentrację i system immunologiczny.
- Zachowywali spokój. Ciągły stres wywołuje problemy psychiczne i fizyczne (zwiększa o 72 proc. ryzyko wylewu).
Starość: zachęć rodziców do ruchu
Ok. 20 proc. osób po 75. roku życia ma problemy z poruszaniem się. Reszta, czyli ogromna większość ludzi w podeszłym wieku, może prowadzić aktywny tryb życia. Tymczasem w naszym społeczeństwie wciąż funkcjonuje mit niedołężnego staruszka.
– Moje środowisko robi, co może, żeby ten stereotyp zmienić. Niestety, ludzi starszych u nas się nie dostrzega albo zauważa dopiero wtedy, gdy są już niesprawni. Trzeba robić wszystko, żeby pod każdym względem poprawić jakość życia seniorów. Żyjemy coraz dłużej i to nie powinien być dla nas problem, tylko wyzwanie. Dlatego tak ważne jest wychowanie całego społeczeństwa do starości – przekonuje prof. Ewa Kozdroń, kierownik Zakładu Teorii i Metodyki Rekreacji AWF. - Co możemy zrobić dla lepszej starości? Przede wszystkim zadbać o zachowanie podstawowej sprawności funkcjonalnej. Wtedy będziemy też mogli realizować marzenia, które często odkładamy na emeryturę. Na to, jaka będzie nasza starość, pracujemy przez całe życie, ważne więc, z jakim bagażem w nią wchodzimy. Jeśli jesteśmy przepracowani, znerwicowani, nieprzyzwyczajeni do ruchu, to starzejemy się szybciej. Często osoby starsze nie podejmują żadnych form aktywności fizycznej, tłumacząc, że zdrowie im na to nie pozwala. To kolejny stereotyp. Nie ma złego zdrowia, jest tylko źle dobrany ruch!
Jakie formy ruchu są najodpowiedniejsze dla osób starszych? – To zależy od indywidualnych możliwości i upodobań. Ważne, żeby robić to, co się lubi. Trzeba szukać takich form, które są powszechne i łatwo dostępne, a najlepiej zacząć od tego, co umiemy. Każdy z nas potrafi chodzić, więc np. nordic walking jest znakomity. Polecam zajęcia z trenerem, najlepiej w grupie. Grupa mobilizuje do działania, a przy tym daje możiwość nawiązania kontaktów towarzyskich, co dla osób starszych, które często żyją samotnie, jest bardzo ważne. W swoich programach aktywizujących ruchowo osoby starsze rozpoczynam od marszu lub marszu z kijkami (nordic walking), gimnastyki na sali albo w wodzie.
Nie dopuść do odleżyn
Wiadomo, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. W przypadku odleżyn profilaktyka ma znaczenie wyjątkowe, bo zaniedbane odleżyny mogą doprowadzić nawet do śmierci. Żeby zapobiec powstawaniu ran, kilka razy dziennie po umyciu nacieraj i oklepuj ciało chorego (głównie miejsca przylegające do materaca) spirytusem. Unikaj nadmiaru talku, pudru i zasypek. Jak najczęściej zmieniaj pozycję chorego, a jeśli może on w jakimś zakresie poruszać się sam, namawiaj go do tego. Stosuj sprzęt przeciwodleżynowy, taki jak poduszka, gumowe kółko pod pośladki czy specjalny materac.
miesięcznik "Zdrowie"Porady eksperta