CHOROBLIWA NIEŚMIAŁOŚĆ bardzo utrudnia życie
Chorobliwa nieśmiałość potrafi wyrządzić wiele złego - utrudnia poznawanie nowych ludzi, zawieranie przyjaźni, uniemożliwia wyrażanie opinii, czy domaganie się swoich praw. Osoby borykające się z problemem nieśmiałości mają niską samoocenę i... żyją krócej - to nie żart. Niewinny z pozoru rumieniec może z czasem doprowadzić do prawdziwej katastrofy.
Spis treści
Chorobliwa nieśmiałość rządzi się własnymi prawami. I właśnie dlatego potrafi wyrządzić więcej złego niż klasyczne: "Ja się wstydzę". Nie potrafię. Nie jestem w stanie. Po prostu nie mogę. Nie przełamię się, nie dam rady. To mnie przerasta... Te i inne tłumaczenia to norma w świecie chorobliwie nieśmiałych. I nie chodzi tutaj bynajmniej o wstyd przed poderwaniem przystojniaka w kawiarni czy pójściem w pojedynkę, bez kumpli do klubu.
Ponad połowa ludzi na całym świecie ma większe lub mniejsze problemy z nieśmiałością. Utrudnia poznawanie nowych ludzi, zawieranie przyjaźni i uniemożliwia czerpanie jakiejkolwiek satysfakcji. Nieśmiali nie potrafią wyrażać swoich opinii, domagać się swoich praw, nie są w stanie się bronić. Pełno w nich kompleksów i przeświadczenia o niskiej wartości. Niewiele trzeba, żeby popadli w zakłopotanie, zaczęli się jąkać i czerwienić. Często są pozbawieni radości życia, zastraszeni i samotni. Około 77 proc. Polaków jest lub było nieśmiałych w jakimś okresie swojego życia, a ponad 13 proc. wciąż określa siebie mianem nieśmiałych. Na świecie statystyki wyglądają podobnie.
Serotonina na samopoczucie
Zdaniem Philipa G. Zimbardo, psychologa, autora głośnej książki "Nieśmiałość. Co to jest? Jak sobie z nią radzić?", nieśmiałość to świadomość własnej niezdolności do podjęcia działań o charakterze społecznym. Zimbardo twierdzi, że człowiek nieśmiały boi się ludzi. Przy lekkich kompleksach pojawia się jedynie lęk, ale w ciężkich przypadkach często dochodzi do skrajnej nerwicy. Preparaty, które leczą z depresji i smutku, a przy okazji podobno także z chronicznej nieśmiałości, są dostępne wszędzie. - Najważniejsze to wpłynąć na zmianę poziomu serotoniny, która odpowiada za dobre lub złe samopoczucie - uważa dr Susan Taylor, która bada działanie leków na depresję. - Testujemy je na osobach chronicznie nieśmiałych, takich, które pocą się na samą myśl, że mają porozmawiać z kimś nieznajomym przez telefon.
Czytaj też: Czym jest komunikacja werbalna?
Nieśmiałymi geniuszami byli Abraham Lincoln, Thomas Edison i Albert Einstein. Z polskich aktorek do nieśmiałości przyznaje się Dominika Ostałowska. W książce Agnieszki Perepeczko "S jak serial. Na plan nie wpuszczać" wyznaje: "Byłam bardzo nieśmiałą osobą. Kiedy na przykład musiałam kupić chleb, często wypychałam koleżankę, żeby to za mnie zrobiła. A kiedy nie miałam pod ręką koleżanki i sama go kupowałam, musiałam trzy razy powtórzyć, o co mi chodzi, bo sprzedawczyni mówiła, że nic nie słyszy. Do tej pory czasem mi się to zdarza".
...radzi, jak pokonać nieśmiałość
1. Przyznaj się przed sobą i przed innymi, że jesteś nieśmiała/y.2. Weź pod lupę swoją nieśmiałość. W jakich sytuacjach jesteś najbardziej onieśmielona/y? 3. Stosuj metodę małych kroczków. Nie zakładaj, że szybko pozbędziesz się nieśmiałości. 4. Zapytaj przypadkowego przechodnia o godzinę, zacznij rozmowę z sąsiadką, której nie znasz, zapytaj o wiek psa, z którym twój czworonożny pupil zaprzyjaźnił się w parku. 5. Zaakceptuj siebie taką/takim jaką/jakim jesteś. Zrób listę swoich zalet i wad. Pomyśl, że nie ma ludzi bez wad. 6. Spisz swoje marzenia i pomyśl, jak możesz je zrealizować. 7. Jako osoba nieśmiała wolisz zapewne sytuacje, kiedy ty słuchasz, a inni mówią. Najpierw słuchaj, a dopiero potem mów. Uśmiechnij się, postaraj się obniżyć głos, oddychaj głęboko i powoli. Nabieraj powietrze nosem i wypuszczaj ustami. Mów na wydechu. 8. Prowadź dziennik, w którym będziesz spisywał/a swoje sukcesy i porażki, pojawiające się podczas kolejnych rund walki z nieśmiałością. 9. Rozwijaj pasje i zainteresowania. One mogą być źródłem przyjemności, poprawią twoje samopoczucie i dodadzą ci pewności siebie. 10. Wypracuj swoje metody walki z tremą. 11. Dokonuj zmian w swoim życiu. Nieśmiałość niech pozostanie w starym twoim wcieleniu. 12. Nie poddawaj się nawet wtedy, gdy nie jedną rundę w tej walce przegrasz.
Słaboodporni
Poszukiwanie pigułki na odwagę jest tym ważniejsze, że nieśmiałość nie tylko potężnie komplikuje życie, ale też mocno nadweręża zdrowie, a w niektórych przypadkach wręcz je rujnuje. Jak wykazali naukowcy z University of California w Los Angeles - nieśmiali oraz zamknięci w sobie, są zdecydowanie mniej odporni.
Takie wnioski nasuwają się po przebadaniu grupy 54 mężczyzn - nosicieli wirusa HIV. Badano przede wszystkich charakter oraz cechy, takie jak właśnie nieśmiałość. Okazało się, ze wirus HIV szybciej namnażał się u osób zakompleksionych i zahukanych, był też bardziej odporny na działanie leków. Może to świadczyć o wpływie dobrego samopoczucia na poziom odporności, ale nie musi - badania wciąż trwają.
Groźna może być zarówno lekka nieśmiałość, jak również skrajna jej wersja - neofobia. Neofobia objawia się panicznym lękiem przed nowymi sytuacjami oraz osobami. zmaganie się z neofobią równa się 60 proc. wyższe ryzyko śmierci. Zdaniem Krystyny Zielińskiej, psychologa, nieśmiałość jest zjawiskiem dość powszechnym, bo blisko 80 proc. kobiet przyznaje się, że w jakimś okresie życia były nieśmiałe, a 40 proc. kobiet i mężczyzn uważa, że nieśmiałość jest prawdziwą zmorą w ich życiu. - Gdzie leży granica między "normalną" powściągliwością a paraliżującą nieśmiałością? Ta granica leży we własnych odczuciach. Jeśli twoja nieśmiałość nie przeszkadza ci żyć i cieszyć się z życia, nie masz się czym przejmować, gdy to życie ci utrudnia - znak, że powinnaś z nią walczyć - radzi psycholog.
Porady eksperta