Szczepienia przeciw różyczce ważne przed ciążą. Kiedy trzeba się zaszczepić przeciwko różyczce?

Szczepienia przeciw różyczce są zalecane wszystkim kobietom, które planują zajść w ciążę. Różyczka u ciężarnej powoduje bowiem wady wrodzone płodu, które mogą prowadzić do niepełnosprawności dziecka. Warto więc wcześniej skutecznie ochronić się przed zachorowaniem i zaszczepić przeciw różyczce.

Spis treści

1. Czym jest szczepionka przeciw różyczce?
2. Szczepienia przeciw różyczce dla dzieci
3. Szczepienia przeciw różyczce dla kobiet
4. Szczepienia przeciw różyczce dla kobiet planujących dziecko - dlaczego są takie ważne?
5. Przeciwwskazania do wykonania szczepionki
6. Ile kosztuje szczepionka przeciw różyczce?

Różyczka to choroba wirusowa, która objawia się:

• gorączką
• bólem głowy
• powiększeniem węzłów chłonnych
• bólami stawów
• charakterystyczną czerwoną wysypką (podobną do tej towarzyszącej odrze).

Czasami różyczka jest nazywana "trzydniową odrą", mimo że nie jest spowodowana przez ten sam wirus, który przyczynia się do powstania odry.

Czym jest szczepionka przeciw różyczce?

Szczepionka przeciwko różyczce to połączenie w jednej strzykawce osłabionych wirusów różyczki, odry i świnki. Jest to tzw. trójskładnikowa szczepionka MMR (Measles-Mumps-Rubella). Szczepionka jest zazwyczaj podawana domięśniowo lub podskórnie w 2 dawkach (druga dawka jest podawana po 4 tygodniach od pierwszego szczepienia). Już jedna dawka szczepionki jest skuteczna w 90%.

Szczepienia przeciw różyczce dla dzieci

Szczepienia przeciwko różyczce w Polsce należą do obowiązkowych, mimo że dzieci przechodzą różyczkę na ogół łagodnie, a czasami nawet bezobjawowo. To dlatego, że różyczka może być przyczyną groźnych powikłań, m.in. zapalenia opon mózgowych, a kobiet w ciąży powodować wady wrodzone płodu. Według zaleceń Ministerstwa Zdrowia, szczepienie przeciwko różyczce należy wykonać:

• u dzieci w 13.-14. miesiącu życia,
• u dzieci w 10. roku życia (szczepienie przypominające),
• u dziewczynek w 11. i 12. roku życia, które dotychczas nie były szczepione,
• u każdego dziecka przed wyjazdem za granicę.

Szczepionkę można podać także dziecku, które już przeszło różyczkę, jednak nie wcześniej niż 4 tygodnie od wyzdrowienia.

Szczepienia przeciw różyczce dla kobiet

Szczepienia przeciw różyczce są przeznaczone nie tylko dla kobiet, które planują zajść w ciążę, lecz także dla kobiet, które nie planują mieć dzieci, a w szczególności dla tych, które:

• mają niski poziom przeciwciał (bo nie były szczepione lub od ostatniego szczepienia minęło 10 lat),
• nie chorowały na różyczkę,
• pracują w żłobkach, przedszkolach, podstawówkach i placówkach zdrowia.

Szczepienia przeciw różyczce dla kobiet planujących dziecko - dlaczego są takie ważne?

U kobiety w ciąży zakażenie różyczką może spowodować poważne zagrożenia dla nienarodzonego dziecka, w tym:

• wady układu krążenia
• uszkodzenie narządu wzroku i słuchu
• wodogłowie
• niepełnosprawność ruchową
• zapalenie opon mózgowych
• uszkodzenie wątroby, nerek i płuc.

Największe ryzyko zarażenia różyczką występuje w I trymestrze ciąży i wynosi ok. 50%. Z biegiem miesięcy stopniowo się zmniejsza i pod koniec II trymestru jest minimalne. W związku z tym szczepionkę przeciwko różyczce należy podać co najmniej 4 tygodnie przed zajściem w ciążę.

Przeciwwskazania do wykonania szczepionki

Najważniejszym przeciwwskazaniem do wykonania szczepienia jest ciąża - osłabione szczepy bakterii mogą tylko zaszkodzić rozwijającemu się płodowi. Ponadto szczepienia nie można wykonywać u osób, które:

• miały reakcje alergiczne po podaniu pierwszej dawki (alergia na żelatynę i neomycynę),
• mają osłabiony układ odpornościowy (np. w wyniku chemioterapii),
• otrzymały w ciągu ostatnich kilku miesięcy preparat krwiopochodny zawierający przeciwciała.

Ile kosztuje szczepionka przeciw różyczce?

Szczepionka przeciw różyczce jest bezpłatna dla dzieci od 13. miesiąca do 10. roku życia. Odpłatna jest dla osób, które nie szczepiły się przeciw różyczce w ramach szczepień obowiązkowych. Jedna dawka szczepionki kosztuje ok. 100 zł. Można także zakupić szczepionkę poczwórnie skojarzoną przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, której jedna dawka kosztuje ok. 355 zł. Można ją podawać jako 2. dawkę szczepienia dzieciom wcześniej szczepionym MMR.

Monika Majewska