Ciążowa choroba trofoblastyczna – przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

Ciążowa choroba trofoblastyczna to grupa chorób, w przebiegu których dochodzi do nieprawidłowego rozrostu komórek tworzących najpierw kosmówkę, a potem łożysko. W konsekwencji zapłodniona komórka jajowa nie rozwija się i w większości przypadków dochodzi do samoistnego poronienia. Jakie są przyczyny i objawy ciążowej choroby trofoblastycznej? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Ciążowa choroba trofoblastyczna - przyczyny i czynniki ryzyka
2. Ciążowa choroba trofoblastyczna - objawy
3. Ciążowa choroba trofoblastyczna - diagnoza
4. Ciążowa choroba trofoblastyczna - leczenie
5. Ciążowa choroba trofoblastyczna - co po leczeniu?

Ciążowa choroba trofoblastyczna (gestational trophoblastic disease - GTD) to grupa rzadkich chorób, takich jak:

• zaśniad groniasty (całkowity lub częściowy);
• zaśniad groniasty inwazyjny;
• rak kosmówki (kosmówczak);
• guz miejsca łożyskowego;

Ich istotą jest nieprawidłowy rozrost trofoblastu - komórek tworzących kosmówkę (błonę płodową otaczającą zarodka od zewnątrz, z której potem tworzy się łożysko). Komórki te (kosmki) wrastają głęboko w ścianę macicy. Wówczas zapłodniona komórka jajowa nie rozwija się. Jeśli cała kosmówka jest zajęta procesem chorobowym, ciąża zwykle ulega samoistnemu poronieniu.

Ciążowa choroba trofoblastyczna - przyczyny i czynniki ryzyka

Przyczyny tej grupy chorób to prawdopodobnie nieprawidłowe zapłodnienie lub istniejące zaburzenia genetyczne. Z kolei czynnikami ryzyka są:

• wcześniej występujące tego typu ciąże;
• wiek – ryzyko wystąpienia ciążowej choroby trofoblastycznej wzrasta u kobiet przed 15. i po 35. roku życia;
• poronienia;
• nieprawidłowe owulacje;
• antykoncepcja hormonalna;
• zapłodnienie in vitro;
• ciąża wielopłodowa;
• dieta w ciąży (uboga w karoten, tłuszcze zwierzęce);

Ciążowa choroba trofoblastyczna - objawy

Ciążowa choroba trofoblastyczna pojawia się zazwyczaj w II–III trymestrze ciąży

• brązowe upławy;
• krwawienia z dróg rodnych – pojawiają się około 4. tygodnia ciąży. W późniejszym okresie jej trwania można stwierdzić, iż w wydzielinie znajdują się struktury, które swoim kształtem przypominają gronka winogron;

SPRAWDŹ >> Krwawienie w ciąży: przyczyny krwawień w pierwszej połowie ciąży

• powiększenie macicy - w konsekwencji jej wielkość jest nieproporcjonalna do tygodnia ciąży;
• wzmożone wymioty (tzw. wymioty ciężarnych) bądź mdłości,
• brach ruchów płodu;
• rozległe obrzęki;

Ciążowa choroba trofoblastyczna - diagnoza

W przypadku podejrzenia ciążowej choroby trofoblastycznej wykonuje się ultrasonograficzne badanie przezpochwowe (USG). Pojawia się na nim charakterystyczny obraz, przypominający zamieć śnieżną.

Z kolei w badaniach krwi stwierdza się zwiększone stężenie beta hCG (beta gonadotropiny kosmówkowej). Poza tym ciężarna ma podwyższone ciśnienie tętnicze krwi i białko w moczu.

WARTO WIEDZIEĆ >> Jesteś w ciąży - dbaj o ciśnienie

Lekarz może również zbadać funkcję nerek, wątroby oraz tarczycy, gdyż może dojść do dysfunkcji tych narządów.

Ostateczne rozpoznanie stawia się na podstawie wyników badania histopatologicznego materiału uzyskanego z jamy macicy.

Ciążowa choroba trofoblastyczna - leczenie

Jeśli ciąża nie zakończyła się samoistnie, wykonuje się jej łyżeczkowanie.

Radykalną metodą leczenia jest usunięcie macicy.

Ciążowa choroba trofoblastyczna - co po leczeniu?

Po ciążowej ciążowej chorobie trofoblastycznej może dojść do rozwoju raka kosmówki (kosmówczaka), w związku z tym po leczeniu zalecana jest okresowa kontrola poziomu beta HCG (beta gonadotropiny kosmówkowej), której wzrost może sugerować nowotwór. Badania te wykonywane są w różnych odstępach czas przez rok, nawet jeśli stężenie hormonu wynosi 0,0. Jeśli jednak poziom beta HCG jest podwyższony lub długo utrzymuje się nawet niewielki poziom hormonu, wdraża się leczenie.

Po ciążowej chorobie trofoblastycznej należy odczekać co najmniej rok zanim podejmie się kolejną próbę zajścia w ciążę, aby uniknąć ewentualnego współistnienia ciąży i nowotworu. Jednak kobieta nie powinna stosować doustnej antykoncepcji, gdyż zwiększa to ryzyko powtórzenia się tej choroby w kolejnej ciąży.

Monika Majewska