Nietrzymanie moczu u mężczyzn - przyczyny i leczenie

Nietrzymanie moczu dotyka również mężczyzn. Często jednak panowie ignorują objawy i po prostu wstydzą się dolegliwości. Niestety zaniedbanie choroby prowadzi do poważnych komplikacji. Jakie są przyczyny nietrzymania moczu u mężczyzn? Na czym polega leczenie?

Spis treści

1. Nietrzymanie moczu u mężczyzn - przyczyny
2. Nietrzymanie moczu u mężczyzn - objawy
3. Nietrzymanie moczu u mężczyzn a pęcherz nadreaktywny
4. Nietrzymanie moczu u mężczyzn - badanie
5. Nietrzymanie moczu u mężczyzn - leczenie

Nietrzymanie moczu to problem, który występuje także u mężczyzn, niezależnie od wieku. W reklamach telewizyjnych poleca się wiele środków, które są skuteczne przy problemach z pęcherzem. Połkniesz i problem znika. Z badań opinii publicznej wynika, że ponad 58% mężczyzn po 50. roku życia mających problemy urologiczne leczy się na własną rękę.

Prawie 78% panów korzysta z dostępnych bez recepty preparatów ziołowych, które mają powstrzymać przerost prostaty lub zapanować nad funkcjami pęcherza. Niejednokrotnie takie kuracje są prowadzone przez długie lata, ale problemy zdrowotne wcale nie znikają. Zostają ledwie zatuszowane, co nieraz łączy się z częstymi infekcjami pęcherza lub całkowitym zatrzymaniem moczu.

Nietrzymanie moczu u mężczyzn - przyczyny

Gruczoł krokowy (stercz, prostata) znajduje się pod pęcherzem i otacza cewkę moczową. Około 45. roku życia w męskim organizmie zaczyna się cykl zmian hormonalnych. Pod ich wpływem (najprawdopodobniej) gruczoł krokowy zaczyna się powiększać. Dochodzi wówczas do rozwoju uciążliwej choroby nazywanej gruczolakiem prostaty lub łagodnym przerostem stercza. Jest to proces starzenia się prostaty, polegający na jej powiększaniu się. Następuje powoli i jest bezbolesny.

Nietrzymanie moczu u mężczyzn - objawy

Z upływem lat rozrastająca się prostata coraz silniej zaciska się wokół cewki moczowej i zaczynają się kłopoty z oddawaniem moczu.

W miarę jak stan się pogłębia, samo rozpoczęcie oddawania moczu jest coraz trudniejsze, a pod koniec mikcji strumień moczu po prostu się urywa. Czasem, po wyjściu z toalety, kończy się to krępującym popuszczaniem, a mężczyzna ma uczucie,że mimo wysiłków pęcherz nie opróżnił się całkowicie.

Powiększona prostata zmusza pęcherz moczowy do wytężonej pracy, aby ten wypompował mocz na zewnątrz. Początkowo prowadzi to do przerostu mięśnia wypieracza pęcherza, następnie jednak, oprócz dyskomfortu polegającego na częstej i naglącej potrzebie oddawania moczu, może dochodzić do niepełnego opróżniania pęcherza czy wręcz do zalegania w nim moczu, co sprzyja stanom zapalnym, a w krańcowych sytuacjach może być powodem zastoju moczu w nerkach i niewydolności nerek.

Nietrzymanie moczu u mężczyzn a pęcherz nadreaktywny

To ta przypadłość odpowiada za znaczną liczbę (45%) przypadków nietrzymania moczu. Pęcherz nadreaktywny to zespół objawów polegających na występowaniu częstomoczu, parcia naglącego i nietrzymania moczu z parcia, oddzielnie lub w połączeniu z sobą.

Przyczyną parć naglących i/lub NTM spowodowanego parciem mogą być choroby neurologiczne (stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, uraz rdzenia kręgowego, udar mózgu), przerost gruczołu krokowego, operacje w miednicy mniejszej. Najczęściej jednak przyczyna powstawania pęcherza nadreaktywnego pozostaje nieznana.

Objawem pęcherza nadreaktywnego jest ciągłe parcie na pęcherz, nagła niepowstrzymana potrzeba oddania moczu, częste oddawanie moczu (również moczenie nocne) – więcej niż 8 mikcji na dobę, popuszczanie moczu w trakcie parcia.

Czynnikiem wywołującym niekontrolowany skurcz wypieracza i nagłe parcie na mocz może być zmiana temperatury otoczenia, silne emocje, stres, a nawet szum wody lecącej z kranu. W efekcie chory nie jest w stanie dotrzeć na czas do toalety.

CZYTAJ TEŻ:

• Wyniki badań krwi, moczu i prostaty u mężczyzn - interpretacja
• Andropauza, czyli męskie przekwitanie. Wykonaj badania profilaktyczne!
• Czy grozi ci przerost prostaty?

Nietrzymanie moczu u mężczyzn - badanie

Pierwszym etapem stawiania diagnozy jest badanie stercza i narządów płciowych per rectum. W ten sposób oceniana jest wielkość, konsystencja, kształt, symetria i powierzchnia prostaty. Wszelkie zmiany wymagają dalszej diagnostyki.

Lekarz może też zlecić wykonanie badań laboratoryjnych (krew – na poziom kreatyniny, która pokazuje kondycję nerek, mocz – badanie ogólne moczu i bakteriologiczne, aby wykluczyć infekcje). Często zaleca się również oznaczenie poziomu PSA, czyli antygenu sterczowego. Do innych specjalistycznych badań należy badanie urodynamiczne, które pozwala ocenić stan dolnych dróg moczowych.

Polega ono na ocenie zachowania dolnych dróg moczowych zarówno w fazie wypełniania pęcherza, jak i w fazie mikcji. Czasem konieczne jest wykonanie USG, aby stwierdzić, czy nie ma kamieni, uchyłków w pęcherzu czy guzów. Pomocnym badaniem jest tzw. próba kaszlowa, która polega na kasłaniu przy wypełnionym pęcherzu moczowym w celu podniesienia ciśnienia w jamie brzusznej.

Nietrzymanie moczu u mężczyzn - leczenie

Gdy nietrzymanie moczu jest następstwem łagodnego przerostu prostaty, można zastosować kurację ziołową. Preparaty roślinne stosowane w tym celu to kompozycja ekstraktów z palmy sabałowej, pokrzywy i wierzbownicy drobnokwiatowej.

Palma hamuje rozrost prostaty i poprawia przepływ moczu, pokrzywa działa moczopędnie, a wierzbownica łagodzi zapalenie cewki moczowej i zapalenie pęcherza. Częstym objawem przerostu prostaty jest ból przy oddawaniu moczu, co ma związek z napięciem mięśni gładkich dolnych dróg moczowych, w których znajdują się receptory zakończeń nerwowych. Pacjentom podaje się alfa-blokery, tj. leki blokujące te receptory.

Pod ich wpływem mięśnie się rozluźniają i oddawanie moczu jest łatwiejsze i mniej bolesne. Leki z tej grupy nie obniżają libido i nie zakłócają funkcji seksualnych, ale mogą być przyczyną nagłego spadku ciśnienia i bólu głowy.

W leczeniu przerostu prostaty stosuje się także leki hormonalne, które osłabiają wpływ androgenów na jej rozrost. Istotą działania tych leków jest hamowanie aktywności enzymu 5-alfa-reduk-tazy, który przekształca testosteron w dihydrotestosteron – substancję sprzyjającą rozrostowi prostaty. Leki te są skuteczne, ale bywają przyczyną zaburzeń erekcji i obniżenia libido.

Jeżeli powodem nietrzymania moczu jest pęcherz nadreaktywny, lekarz może zalecić zażywanie leków ograniczających nadmierne skurcze pęcherza. To leki antycholinergiczne i spazmolityczne, rozkurczające mięśnie gładkie. Niestety, wiele z nich ma liczne działania niepożądane.

W leczeniu schorzenia wykorzystuje się także toksynę botulinową, która podana do pęcherza poraża te włókna nerwowe, które odpowiadają za nadmierne skurcze pęcherza i bóle. Inna metodą terapii jest elektrostymulacja, czyli stymulacja nerwów za pomocą różnego rodzaju elektrod zewnętrznych i wszczepianych, pobudzających włókna nerwowe odpowiedzialne za funkcjonowanie pęcherza i mięśni miednicy.

Jednym ze sposobów jest biofeedback – skurcz pęcherza i związane z nim zmiany ciśnienia są sygnalizowane przez dźwięk, którego natężenie wzrasta wraz ze wzrostem ciśnienia. Ważnym elementem kuracji jest też systematyczne ćwiczenie mięśni dna miednicy.

Coraz większym powodzeniem cieszą się terapie behawioralne, w czasie których pacjent uczy się kontrolowania i modyfikowania odruchów związanych z utrzymaniem i oddawaniem moczu.

Anna Jarosz