Kamienie nerkowe to bolesna przypadłość. Można ich uniknąć, stosując się do jednej prostej zasady

Kamica nerkowa to inaczej kamienie, które odkładają się w układzie moczowym. Kiedy dany kamyk zaczyna przesuwać się z nerki do moczowodu, pacjent czuje silny ból. Naukowcy z University of Kentucky wyjaśniają, jak dochodzi do tego procesu oraz w jaki sposób można tego uniknąć.

Od czego robią się kamienie w nerkach?

Przede wszystkim należy pamiętać, że kamienie nerkowe mogą powstać w każdym wieku. W ubiegłym roku CNBC News poinformowało, że schorzenie to nie omija także dzieci, a silny wzrost zachorowań widoczny jest wśród nastoletnich dziewcząt.

Nie poznano jednak bezpośredniej przyczyny występowania złogów wśród dzieci i młodzieży, ale specjaliści są zdania, że powodem może być dieta bogata w wysokoprzetworzone produkty. Dodatkowo lekarze zauważyli, że niemal u połowy pacjentów, którzy choć raz mieli jeden kamień, doświadczą tego ponownie.

Kamienie w nerkach powstają na skutek nagromadzenia osadów pochodzących z nierozpuszczonych minerałów i innych związków organicznych. Ulegając przesyceniu, krystalizują się w moczu, tworząc kamyk. Wyróżnia się kilka rodzajów kamieni nerkowych, a mianowicie:

• fosforanowo-wapniowe,
• szczawianowo-wapniowe,
• struwitowe,
• cystynowe,
• moczanowe.

Do tworzenia się kamieni nerkowych dochodzi na skutek dużego stężenia substancji ulegających krystalizacji oraz małej ilości płynów. Wówczas tworzą się złogi, które z czasem przyjmują twardą formę przypominającą kamień. 

Gdzie boli przy kamicy nerkowej? Objawy

Sam proces tworzenia się kamieni nie jest powiązany z określonymi dolegliwościami. Natomiast problem pojawia się, kiedy stopniowo zaczynają się przemieszczać. Wówczas pacjent doświadcza silnego bólu w boku poniżej żeber, który obejmuje także plecy i promieniuje do dolnej części brzucha oraz pachwiny. 

Typowym zjawiskiem jest tzw. ból falujący, czyli o zmiennej intensywności. Dolegliwości występują również podczas oddawania moczu, a jego kolor może przybrać barwę od różowego, przez czerwony aż po brunatny. Ponadto mogą wystąpić takie objawy jak:

• nudności i wymioty,
• ciągłe parcie na pęcherz,
• gorączka,
• dreszcze.

Nie wolno zwlekać z konsultacją lekarską zwłaszcza jeżeli pojawi się krew w moczu, lub nie jesteś w stanie usiąść w wygodnej pozycji. Natychmiast zgłoś się na Szpitalny Oddział Ratunkowy, aby nie doszło do poważnych konsekwencji dla pracy nerek.

Jak nie dopuścić do kamicy nerkowej? Pij i sikaj

Badacze z University of Kentucky wskazują, że zmniejszenie ryzyka wystąpienia kamieni polega przede wszystkim na dbałości o odpowiednią ilość płynów. Kluczem jest wyprodukowanie co najmniej 2,5 litra moczu dziennie. Stąd naukowcy zaznaczają, aby pić dużo wody.

Dobrym rozwiązaniem jest także dodawanie cytryny, ponieważ owoc ten posiada cytrynian, który hamuje tworzenie się kryształów. 

Warto również spożywać posiłki bogate w wapń, ponieważ w jelitach wiąże się on ze szczawianem, redukując jego ilość. Dzięki temu mniej szczawianów trafia do nerek i ryzyko kamicy nerkowej spada.

Jak zapobiegać kamicy?

Przede wszystkim trzeba unikać napojów gazowanych i takich, które zawierają fruktozę zwłaszcza w formie syropu glukozowo-fruktozowego. Powodem jest fakt, że tego typu produkty zwiększają ryzyko tworzenia się kamieni.

Warto również spożywać posiłki bogate w wapń, ponieważ w jelitach wiąże się on ze szczawianem, redukując jego ilość. Dzięki temu mniej szczawianów trafia do nerek i ryzyko kamicy spada.

Dodatkowo zaleca się również zmniejszenie spożycia sodu, który występuje w soli, czy przetworzonej żywności. Chcąc uniknąć kamicy nerkowej, warto także ograniczyć jedzenie produktów bogatych w szczawiany takich jak:

• szpinak,
• rabarbar,
• słodkie ziemniaki,
• czekolada,
• kawa,
• herbata,
• szczaw.

Zobacz galerię 11 zdjęć

Jak duży kamień można “urodzić”?

Przede wszystkim należy pamiętać, że kiedy pojawią się dolegliwości układu moczowego, to niekoniecznie powodem muszą być kamienie. Czasem przyczyną jest tzw. piasek, czyli drobinki, które przemieszczając się do moczowodu, powodują różne dolegliwości.

Natomiast kiedy badania wykażą, że w układzie moczowym są kamienie nerkowe, to ich wielkość często jest dość zróżnicowana. Zazwyczaj jeśli nie przekracza on 7 mm, jest naturalnie wydalany z moczem. Jeśli jednak z jakichś przyczyn pacjent nie może wysikać kamienia (np. w sytuacji zwężenia cewki moczowej), lekarz może zadecydować o wykonaniu zabiegu przezskórnego określanego jako wysysanie lub PCNL.

W sytuacji, kiedy kamienie są duże, wykonuje się ich rozkruszanie za pomocą fali ultradźwiękowych, aby pacjent mógł później w naturalny sposób pozbyć się problemu.

Kamica nerkowa wymaga pilnej diagnostyki, ponieważ w trakcie przemieszczania się kamień może zablokować przepływ moczu. To z kolei stanowi potencjalne zagrożenie obrzęku nerek.

Magdalena Siraga