Choroby nerek rozwijają się w ukryciu

Choroby nerek przez lata mogą nie dawać żadnych objawów. Niezauważone postępują, powodując nieodwracalne zmiany. A przecież tak łatwo temu zapobiec. Koniecznie rób raz w roku tanie, proste i bezbolesne badanie moczu.

Spis treści

1. Choroby nerek - ciche zagrożenie
2. Aby wykryć choroby nerek, rób badanie moczu
3. Kto jest bardziej podatny na choroby nerek?
4. Pij wodę, pomożesz nerkom [#TOWIDEO]
5. Zmiany nowotworowe
6. Chcesz wiedzieć, czy masz zdrowe nerki?

O nerkowych schorzeniach zrobiło się ostatnio głośno. Z jednej strony dlatego, że występują coraz częściej. Ale jest też inna przyczyna – pojawiły się bowiem nowe możliwości diagnozowania oraz leczenia chorób nerek. Nowoczesne badania pozwalają wcześnie wykryć przyczynę kłopotów, co w połączeniu z nowymi terapiami zwiększa szanse wyleczenia schorzeń, wobec których do niedawna medycyna była bezradna.

Choroby nerek - ciche zagrożenie

Problem z chorobami nerek polega na tym, że w wielu przypadkach rozwijają się one, nie powodując żadnych dolegliwości. Co więcej, ból pojawiający się w tych okolicach ciała zwykle ma swe źródło wcale nie w nerkach. Może oznaczać ucisk na korzonki nerwowe lub jakieś schorzenie kręgosłupa. Nawet nowotwory nerek na wczesnym etapie rozwoju nie sprawiają bólu. Ale jest też grupa schorzeń nerek, w których właśnie ból jest pierwszym objawem. To zakażenie dróg moczowych i kamica. Dolegliwości zlokalizowane są w dole brzucha, towarzyszy im gorączka oraz zmiany biochemiczne w moczu, np. duża liczba leukocytów, erytrocytów czy bakterii w osadzie. Badanie krwi może wykazać leukocytozę i wysokie OB. Schorzenia nerek często są następstwem źle leczonych angin czy przeziębień, np. różne postacie ostrych lub przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek. Postępują latami i zazwyczaj wykrywa się je przypadkowo po zleconej z innego powodu analizie moczu lub oznaczeniu kreatyniny.

Aby wykryć choroby nerek, rób badanie moczu

Dla własnego bezpieczeństwa trzeba raz w roku zrobić ogólne badanie moczu. Na rozwijającą się chorobę nerek lub dróg moczowych może wskazywać nawet niewielka ilość białka w moczu, a także krwinek białych i czerwonych. Nie powinno w nim być też wałeczków. Ale wyniki musi zobaczyć lekarz, bo tylko on może je właściwie ocenić i – w razie potrzeby – zlecić inne badania lub też od razu rozpocząć prawidłowe leczenie. Warto też samemu obserwować zmiany barwy moczu, jego konsystencji, przejrzystości i zapachu. Innymi symptomami, które mogą sugerować chorobę nerek, są m.in.: pogorszenie samopoczucia, apatia, senność, nadmierna bladość skóry, bóle głowy, gorączka, wymioty, zaparcia,obrzęki nóg, podwyższone ciśnienie krwi. Pojawić się może skąpomocz lub zbyt częste oddawanie moczu, ale każda zmiana dobowego rytmu opróżniania pęcherza powinna zwrócić uwagę.

Kto jest bardziej podatny na choroby nerek?

Do szczególnie zagrożonych chorobami nerek i układu moczowego należą ludzie starsi, którzy mają obniżoną sprawność układu immunologicznego, zwłaszcza mężczyźni z przerostem prostaty, oraz chorujący na cukrzycę (nefropatia cukrzycowa), a także chorzy z nadciśnieniem tętniczym (nefropatia nadciśnieniowa). Zaburzenia pracy nerek mogą wywoływać zatrucia, np. glikolem lub lekami nasennymi. Nefrotoksyczne działanie mają też antybiotyki, środki przeciwbólowe czy niesteroidowe leki przeciwzapalne. Zachorowaniom o podłożu infekcyjnym (częściej u kobiet) sprzyja nieprawidłowa higiena okolicy krocza, skąd drobnoustroje przenoszą się najpierw do układu moczowego i dalej do nerek.

Pij wodę, pomożesz nerkom [#TOWIDEO]

Zmiany nowotworowe

Rak nerki może rozwijać się bezobjawowo. Tzw. triada objawów – ból, krwiomocz i guz, który łatwo wyczuć palcami – występuje u 8–15 proc. chorych, ale jeśli wszystkie pojawią się jednocześnie, świadczy to o bardzo zaawansowanym stadium choroby. Do innych symptomów zalicza się: niedokrwistość, duży spadek masy ciała, podwyższoną temperaturę, pocenie nocne, wyraźny wzrost ciśnienia tętniczego, podwyższone OB oraz zapalenie mięśni, które charakteryzuje się ich znacznym osłabieniem. U 30 proc. chorych wraz z wykryciem nowotworu nerki stwierdza się przerzuty do innych narządów.

Chcesz wiedzieć, czy masz zdrowe nerki?

Zrób badanie moczu – najprostsze i najtańsze. Oto, co może ci dolegać, gdy w moczu znajdują się:

• Bakterie – ich obecność świadczy o zakażeniu nimi któregoś z odcinków układu moczowego – cewki moczowej, pęcherza, miedniczki nerkowej lub nerki, albo o niewłaściwym pobraniu próbki moczu.
• Białko – gdy utrzymuje się przez dłuższy czas, sugeruje problemy z nerkami lub drogami moczowymi, ale mała ilość białka może się pojawić po wysokiej gorączce lub dużym wysiłku fizycznym.
• Kreatynina – przy prawidłowej czynności nerek jej ilość w moczu jest wielkością stałą i zależną od masy mięśniowej. Zmniejszenie ilości wydalanej kreatyniny z moczem jest najczęściej wynikiem ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek.
• Krwinki białe (leukocyty, WBC) – ich nadmierne wydalanie świadczy o ostrym lub przewlekłym bakteryjnym zakażeniu układu moczowego. Może to być również objaw śródmiąższowego zapalenia nerek po przyjmowaniu leków, np. cefalosporyny, sulfonamidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Więcej leukocytów przenika do moczu podczas dużego wysiłku fizycznego, przy wysokiej gorączce, odwodnieniu, przewlekłej niewydolności krążenia oraz zmianach zapalnych narządów sąsiadujących z układem moczowym.
• Krwinki czerwone (erytrocyty, RBC) – obecność krwinek czerwonych, które widać w moczu gołym okiem, to krwiomocz; zwykle jest on skutkiem zapalenia pęcherza. Natomiast krwinkomocz może być spowodowany uszkodzeniem zarówno nerek, jak i innego odcinka dróg moczowych, ale to daje się stwierdzić tylko w badaniach laboratoryjnych. Najpopularniejszą przyczyną krwinkomoczu jest kamica nerkowa, a szczególnie atak kolki nerkowej. Jednak krew w moczu pojawia się także przy przyjmowaniu leków zawierających heparynę.
• Kwas moczowy – przekroczenie normy świadczy o ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek, pojawia się po niektórych lekach moczopędnych, przy zatruciu tlenkiem węgla, ołowiem, w nowotworach. Zmniejszone wydalanie kwasu moczowego jest wynikiem diety ubogiej w puryny. Związki te w niewielkich ilościach znajdują się w kurczakach, wołowinie, halibucie, grzybach, chlebie, kaszach, owocach, warzywach (np. szparagach), orzechach.
• Mocznik – podwyższona zawartość wskazuje na dietę bogatobiałkową, odwodnienie lub niewydolność nerek.

miesięcznik "Zdrowie"

Anna Jarosz