Zatrucie tlenkiem węgla. OBJAWY zatrucia tlenkiem węgla
Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależnie są od stężenia objętościowego tlenku w powietrzu. Czad wchłaniany jest bowiem drogą oddechową, wydalany tą samą drogą, w stanie niezmienionym. Objawami zatrucia przewlekłego są: osłabienie pamięci, upośledzenie psychiczne, utrata łaknienia, utrata czucia w palcach i inne. Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależą od stężenia objętościowego CO w powietrzu i stężenia karboksyhemoglobiny we krwi.
Objawy zatrucia nie są charakterystyczne. Ciężkość ich zależy nie tylko od wartości tlenkowęglowej hemoglobiny we krwi, ale przede wszystkim od stężenia tlenku węgla w powietrzu wdychanym, czasu trwania narażenia i od aktywności ruchowej poszkodowanego.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla w zależności od stężenia objętościowego CO w powietrzu:
stężenie objętościowe
CO w powietrzu |
objawy zatrucia |
---|---|
100-200 ppm (0,01% - 0,02%) | lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2-3 godziny |
400 ppm (0,04%) | silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia; |
800 ppm (0,08%) | zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka; |
1 600 ppm (0,16%) | silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach |
3 200 ppm (0,32%) | intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach; |
6 400 ppm (0,64%) | ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w niecałe 20 minut; |
12 800 ppm (1.28%) | utrata przytomności po 2-3 wdechach; śmierć po 3 minutach. |
Objawy zatrucia tlenkiem węgla według stężenia karboksyhemoglobiny we krwi:
% karboksyhemoglobiny we krwi | objawy zatrucia |
---|---|
<4 | brak objawów |
4-8 | niższa koncentracja, popełnianie drobnych błędów w testach |
8-10 | popełnianie ważnych błędów w testach |
10-20 | uczucie ucisku i lekki ból głowy, rozszerzenie naczyń skórnych |
20-30 | ból głowy, tętnienie w skroniach |
30-40 | silny ból głowy, osłabienie, oszołomienie, nudności, możliwość zapaści |
40-50 | silny ból głowy, osłabienie, oszołomienie, nudności, zaburzenia czynności serca, przyspieszenie tętna, zapaść |
50-60 | zaburzenia czynności serca, przyspieszenie tętna, śpiączka przerywana drgawkami |
60-70 | śpiączka przerywana drgawkami, upośledzenie czynności serca i oddychania, możliwość śmierci |
70-80 | tętno nikłe, oddychanie zwolnione aż do porażenia, zgon |
Objawami zatrucia tlenkiem węgla mogą być:
- osłabienie pamięci
- duszność
- upośledzenie psychiczne
- zmniejszenie ostrości widzenia
- utrata łaknienia
- ból głowy
- utrata czucia w palcach
- senność w dzień
- bezsenność w nocy
- zaburzenia krążenia
- kołatanie serca
- zmiany w morfologii krwi
- objawy parkinsonizmu: drżenia mięśni, maskowaty wyraz twarzy
- "chód pingwini" - ostrożne poruszanie się z szeroko rozstawionymi nogami
- szaroziemiste zabarwienie skóry albo
- różowe, karminowe zabarwienie skóry
W zależności od stopnia zatrucia tlenkiem węgla, mogą pojawić się takie objawy jak: pobudzenie, wymioty, utrata orientacji, postępujące zaburzenia świadomości, zaburzenia oddychania, mimowolne ruchy gałek ocznych, tzw. gałki oczne "pływające", nierówność źrenic, przyspieszenie i zaburzenie rytmu serca, obniżenie ciepłoty ciała, drgawki, śpiączka, niekiedy zmiany skórne.
W przypadku ciężkich przypadków zatrucia może wystąpić: uszkodzenie pnia mózgu pod postacią sztywności ciała, niezborność, drżenie, upośledzenie mimiki, zaburzenia mowy, uszkodzenia mięśnia sercowego, wątroby, nerek, zakrzepowe zapalenie naczyń krwionośnych.
2,3 tys. osób w szpitalach i 50 ofiar śmiertelnych. Wszystko przez tlenek węgla
Ok. 2,3 tys. osób trafiło do szpitala, a ponad 50 osób zmarło z powodu zatrucia tlenkiem węgla. Tak wynika z danych za ostatnie sezony grzewcze. To i tak lepsze statystyki niż w poprzednich latach. W zimie 2010/2011 było ponad 5,5 tys. osób poszkodowanych i ponad 100 śmiertelnych z powodu czadu.
Źródło:
1. Nieścior M., Jackowska T., Zatrucie tlenkiem węgla, "Postępy Nauk Medycznych" 2013, t. XXVI, nr 7
2. Sowa M., Winnicki A., Wójcik K., Tarkowski M., Gnatowski T., Zatrucie tlenkiem węgla – drogi narażenia, obraz kliniczny, metody leczenia, Journal of Education, Health and Sport. 2015;