Tulipany: jadalne płatki, łodygi i liście trujące

Tulipany to jedna z najbardziej niespodziewanych pozycji w cyklu o roślinach trujących. Płatki tego popularnego kwiatu wykorzystywane są przecież nawet w przepisach kulinarnych. Niestety, niektóre części tulipanów są zagrożeniem dla zdrowia. Jakie części tulipanów są trujące? Jakie objawy daje zatrucie tulipanem i jak udzielić pierwszej pomocy?

Spis treści

1. Tulipany: toksyczne cebulki
2. Tulipany i alergiczne działanie toksyn
3. Tulipany groźne dla zwierzaków

Tulipan (tulipa), kwiat z rodzaju cebulowych i rodziny liliowatych mają duże, okazałe kwiaty w wielu kolorach. Wylicza się ok. 120 gatunków tulipanów i tysiące ich odmian.

Tulipany są tak popularną rośliną, tak często widywaną w wazonach i doniczkach, tak jednocześnie lubianą, że trudno przypisać jej jakiekolwiek złe skojarzenia.

Co więcej, osoby lepiej zaznajomione ze sztuką kulinarną wymienią przepisy, w których płatki tulipanów stanowią smaczny dodatek do deserów lub sałatek. Czemu więc umieszczamy je na liście roślin trujących?

Tulipany zawierają alkaloidy i związki glikozydowe, które są toksyczne i mogą być groźne dla naszego zdrowia a nawet życia. Jedynie płatki tulipanów wolne są od trujących związków, ich spożycie (poza przypadkami reakcji alergicznych) niczym nie grozi.

Tulipany: toksyczne cebulki

Chyba nikt z nas, widząc na stole umieszczone w wazonie kwiaty tulipanów, nie zastanawia się nad tym, czy są zdatne do spożycia. Jednak były czasy, gdy było to ważne pytanie.

W Holandii, podczas II wojny światowej ludzie głodowali, więc zaczęli podejmować próby spożywania cebulek tulipanów hodowanych na handel.

Przypuszczalnie cebulka tulipana wizualnie kojarząca się ze zwykłą cebulą, podsunęła pomysł, by spróbować wykorzystać ją jako pokarm. Pomysł okazał się jednak nie tylko nietrafiony, ale wręcz groźny dla zdrowia próbujących.

Tak się bowiem składa, że wszystkie części tej rośliny, z wyjątkiem płatków są niejadalne.

Toksyczne alkaloidy i związki glikozydowe skoncentrowane są głównie w cebulkach. Zjedzenie ich może wywoływać:

• zawroty głowy
• nudności
• bóle brzucha
• czasami drgawki
• w ekstremalnych przypadkach nawet śmierć

W książce Davida Spoerke i Susan Smolinske pt. "toksyczności roślin doniczkowych" możemy przeczytać opis, wedle którego ludzie, którzy zjedli ugotowane danie, zawierające cebulki tulipanów, mieli trudności z oddychaniem, poceniem się, mieli wymioty i ślinotok już w ciągu 10 minut od zjedzenia potrawy.

Tulipany i alergiczne działanie toksyn

Naukowcy badający rośliny trujące, podejrzewają, że obecność toksycznych związków w cebulkach i łodygach tulipanów jest ich formą obrony przed roślinożercami. Przy okazji jednak i przed ludźmi, którzy są tak samo wrażliwi na ich toksyczne działanie.

Bez względu na genezę pojawienia się tych groźnych substancji, warto zachować ostrożność w obcowaniu z tą rośliną.

Tulipan jest najpopularniejszą na świecie rośliną ozdobną, stykamy się z nią w bardzo wielu sytuacjach i miejscach, często mamy go we własnych ogródkach, dlatego pamiętajmy, aby podczas pielęgnacji roślin zawsze mieć na dłoniach ochronne rękawice.

Chodzi o to, że szkodliwe dla człowieka może być nie tylko spożycie cebulek tulipana.

Roślina ta ma również działanie alergiczne, dlatego często obserwowane są uczulenia skórne po kontakcie z jej cebulkami czy łodygami.

Zawarte w tulipanie alergeny mogą u niektórych osób wywoływać wysypkę na skórze, co często obserwuje się u osób pracujących przy uprawie tulipanów.

Reakcją na alergeny może być też mrowienie w końcach palców, a nawet zwiększona łamliwość paznokci.

Osoby wrażliwe mogą również wykazywać objawy alergiczne w przewodach nosowych, podrażnieniach oczu, zapaleniu spojówek oraz obrzękach powiek.

Tulipany groźne dla zwierzaków

Wiele kotów obgryza rośliny znajdujące się w domach lub w ogrodach, w których przebywają. To niebezpieczny zwyczaj, który może się skończyć dla zwierzaka poważnym zatruciem pokarmowym.

Tulipany są szkodliwe dla kotów i dla psów, które jednak rzadziej obgryzają kwiaty, częściej za to wykopują dla zabawy ich cebulki.

Objawy zatrucia toksycznymi substancjami mogą występować z późnieniem, nie bezpośrednio po zjedzeniu rośliny przez zwierzę. Są to wymioty i/lub biegunka.

Często objawem zatrucia tulipanem są problemy w pracy układu nerwowego i wątroby, co jest szczególnie niebezpieczne dla życia pupila.

Dlatego jeśli podejrzewamy, że kot albo pies mogły zjeść fragmenty trujących roślin, warto zaprowadzić je do weterynarza.

Przeczytaj też:

• Trujące rośliny doniczkowe

• Kroton pstry - uroczy truciciel
• Difenbachia: trucicielka z Brazylii
• Narcyzy: całe trujące
• Monstera: tak piękna, jak niebezpieczna
• Dracena: groźna dla dzieci, toksyczna dla zwierząt
• Wilczomlecze: trujące piękności 
• Gwiazda betlejemska czyli wilczomlecz piękny
• Skrzydłokwiat: dekoracyjny, ale trujący
• Passiflora – egzotyczna męczennica
• Bluszcz pospolity (hedera helix) - trujący, choć leczniczy
• Cyklamen: trujące piękno
• Anturium: wymagające i niebezpieczne
• Kliwia - bogata w trujące alkaloidy
• Hoja pełna toksycznego soku
• Fikus - trujący figowiec
• Amarylis: trująca belladonna
• Oleander pospolity – czy oleander jest trujący?