SKALECZENIE - pierwsza pomoc. Jak prawidłowo opatrzyć ranę?
Jak wygląda pierwsza pomoc w przypadku skaleczenia? Wszystko zależy od rodzaju rany. W wypadku zwykłego otarcia czy niewielkiego skaleczenia wystarczy oczyścić ranę zimną wodą. Jednak w niektórych przypadkach konieczna jest wizyta na pogotowiu, np. w celu wyjęcia ciała obcego z rany, przyjęcia szczepionki przeciwko tężcowi lub zszycia brzegów rany. Sprawdź, jak wygląda pierwsza pomoc w przypadku skaleczenia i kiedy konieczna jest interwencja lekarza.
Spis treści
- Rodzaje ran
- Pierwsza pomoc w przypadku skaleczenia
- Czym zdezynfekować ranę?
- Gdy nie możesz zatamować krwawienia
- Gdy rana źle się goi
Skaleczenie to przerwanie ciągłości tkanki skórnej, które powstaje na skutek zranienia. Prawidłowe oczyszczanie rany polega na usunięciu wszelkich zanieczyszczeń i bakterii. Jest ważnym elementem umożliwiającym prawidłowe gojenie.
Rodzaje ran
- otarcie naskórka - uszkodzony jest tylko naskórek (prowadzi do odsłonięcia skóry właściwej). Przy silniejszym otarciu, jeśli uszkodzona jest również tkanka skóry właściwej, powierzchnia otarcia pokrywa się kropelkami krwi, które krzepnąc, tworzą strup;
- rana cięta - powstaje w wyniku przecięcia ostrym narzędziem. Towarzyszy jej silne krwawienie z powodu uszkodzenia naczyń krwionośnych;
- rana tłuczona - na skutek uderzenia dochodzi do stłuczenia skóry i tkanki pdskórnej, brzegi rany są zgniecione i nierówne. Tego typu rany krwawią słabiej, w miejscu urazu pojawiają się obrzęki i siniaki;
- rana kłuta - ma niewielką średnicę, jednak może być głęboka. Brzegi rany zazwyczaj przylegają do siebie. Trzeba pamiętać, że rana kłuta może nie wyglądać na poważną, ale może zagrażać życiu, jeśli dojdzie do uszkodzenia narządów wewnętrznych.
- rana szarpana ma cechy zarówno ran ciętych jak i tłuczonych;
- rana kąsana - najczęściej powstaje na skutek ugryzienia przez zwierzę. Wokół tego typu rany powstaje strefa zgniecenia, dlatego rany te źle się goją. Z uwagi na ryzyko zakażenia, rany spowodowane ugryzieniem zawsze wymagają konsultacji lekarskiej.
Pierwsza pomoc w przypadku skaleczenia
W każdym przypadku należy zwrócić uwagę na stan ogólny chorego. Powinny niepokoić objawy, takie jak: bladość, zaburzenia krążenia czy oddychania.
Pierwsza pomoc w skaleczeniach polega na:
- zatamowaniu krwawienia,
- zapobieganiu zakażenia rany przez zdezynfekowanie i założenie odpowiedniego opatrunku,
- unieruchomieniu, jeśli zranienie dotyczy kończyny,
- możliwie szybkim odwiezieniu poszkodowanego na pogotowie, jeśli istnieje taka konieczność.
Czym zdezynfekować ranę?
Po dokładnym oczyszczeniu rany i przemyciu ją CZYSTĄ WODĄ ranę można zdezynfekować preparatem do dezynfekcji ran i przykryć plastrem z opatrunkiem.
Gdy nie możesz zatamować krwawienia
Jeżeli rana jest duża i silnie krwawi, delikatnie uciśnij czystym gazikiem, unieś wyżej skaleczoną rękę (nogę) i szybko skontaktuj się z lekarzem. Rozległa lub głęboka rana może wymagać założenia szwów chirurgicznych.
Głęboka rana - ryzyko zakażenia tężcem
Każde głębokie skaleczenie czy rana, w której utkwił kawałek szkła, drewna lub metalu, wymaga interwencji lekarza. Pod żadnym pozorem nie można ich usuwać samodzielnie. Wizyty u lekarza wymaga także rana kąsana. Głęboka rana, która jest zanieczyszczona ziemią, może wymagać podania anatoksyny tężcowej. Pamiętaj, że ostatnie obowiązkowe szczepienie przeciw tężcowi przyjmuje się w 19. roku życia, potem co 10 lat trzeba je już samemu powtarzać. Warto to zrobić przed wyjazdem na wakacje, zwłaszcza do krajów o niskich standardach sanitarnych.
Gdy rana źle się goi
W przypadku dużych uszkodzeń skóry proces gojenia zaczyna się od powstania w dnie rany lub skaleczenia tzw. ziarniny ze zbudowanych przez fibroblasty naczyń krwionośnych. Takie gojenie rany wymaga starannej pielęgnacji. W przypadku trudno gojących się ran najczęściej pozostaje blizna. Gdy pojawi się obrzęk lub wysięk, szybko skontaktuj się z lekarzem, by stwierdził, czy nie doszło do zakażenia.
Porady eksperta