Pszczoła, osa, szerszeń, trzmiel - różnice

Pszczoła, osa, szerszeń, trzmiel - podobnych do siebie owadów jest całe mnóstwo. Czy któregoś z nich należy się obawiać? Jak wygląda osa, a jak pszczoła? Czy szerszenie są bardzo groźne i jak rozpoznać trzmiela? Naucz się rozpoznawać różnice!

Spis treści

1. Pszczoła
2. Osa
3. Trzmiel
4. Szerszeń

Pszczoła, osa, szerszeń, trzmiel - choć na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie, różnią się wielkością, zachowaniem, sposobami budowania gniazda czy tym... jak bardzo ich użądlenie jest groźne dla człowieka. Warto wiedzieć, że w przypadku każdego z tych owadów żądlą jedynie samice.

Pszczoła

Wygląd pszczoły

Pszczoła jest najmniejszym z wymienionych owadów. Długość ciała robotnic (to z nimi w ogromnej większości przypadków mamy do czynienia) wynosi około 15 mm. Wyjątek stanowią królowe, osiągające nawet do 25 mm długości.

Pszczoły mają tułów gęsto pokryty włoskami (i to ją odróżnia od gładkiej osy). Ich ciało jest krępe, bez wyraźnego zwężenia w talii.

Pszczeli kolor można nazwać "niewyraźnym", brunatnym, rudym i ciemnym.

Użądlenie pszczoły

Słynny amerykański twórca thrillerów Stephen King nazwał pszczoły owadami spokojnymi, a osy – szaleńcami. Wszystko dlatego, że pszczoła żądli tylko zaatakowana. Używa do tego specjalnych haczyków, znajdujących się w żądle. Jego wybicie z ciała człowieka wiąże się dla niej z dużym wysiłkiem, który przypłaca życiem.

Użądlenie pszczoły jest mniej bolesne niż osy, trzmiela i szerszenia.

Zachowanie pszczoły

Pszczoła atakuje tylko w ostateczności, w samoobronie. Jest to związane głównie z tym, że, jak wspomniano wyżej, atak pszczoły na człowieka jest jej pierwszym i zarazem ostatnim. Owady te po użądleniu gubią żądło wraz z fragmentem odwłoku i ostatecznie giną.

Gniazdo pszczoły

Pszczoły, podobnie jak trzmiele, zamieszkują najczęściej w dziuplach, przy ziemi, natomiast pszczoły hodowlane mieszkają w ulach. Pszczele gniazda wytwarzane są z wosku na kształt piastrów z komórkami. Głębokość jednej komórki wynosi średnio 10-13 mm.

Spis treści:

1. Osa
• Wygląd osy
• Użądlenie osy
• Zachowanie osy
• Gniazdo osy

Osa

Wygląd osy

Osa może osiągać 15-18 mm długości. Na pierwszy rzut oka, biorąc pod uwagę właśnie długość, nie jest więc łatwo odróżnić ją od pszczoły. Na szczęście są inne szczegóły.

Przede wszystkim, ubarwienie osy jest bardzo wyraźne – żółto-czarne. To żywe i wyróżniające się kolory, inaczej niż w przypadku pszczół, które są bardziej rudawe, brunatne. Co więcej, tułów osy jest nieowłosiony i zwężony pośrodku – stąd mowa o "talii osy".

Z kolei również podobny do osy pod względem długości trzmiel jest od niej zdecydowanie szerszy, przypomina owłosioną kulkę. Natomiast szerszenie są od os zdecydowanie większe.

Użądlenie osy

W odróżnieniu od pszczół, które ludzkiego towarzystwa specjalnie nie szukają, osy mniej się nas boją i wykazują agresywność także wtedy, gdy nie czują się zaatakowane. Nie muszą się bowiem "martwić", że to ostatnie użądlenie w ich życiu.

Bliskie spotkanie z osą jest bardziej bolesne niż z pszczołą, osa bez problemu wyciąga żądło z ciała i nie wstrzykuje całego jadu od razu.

Zachowanie osy

Osy są agresywne i atakują bez powodu – to zachowanie upodabnia je do szerszeni, a różni nie tylko od pszczół, ale także od trzmieli, w których naturze nie leży szukanie zwady z człowiekiem.

Gniazdo osy

Gniazda os najczęściej zlokalizowane są na drzewach, w dziuplach i poddaszach. Są wytwarzane z masy papierowej własnej produkcji, ich wielkość wynosi średnio 20-30 cm.

Spis treści:

1. Trzmiel
• Wygląd trzmiela
• Użądlenie trzmiela
• Zachowanie trzmiela
• Gniazdo trzmiela

Trzmiel

Wygląd trzmiela

Trzmiel może osiągać długość ciała do 30 mm. Jest gęsto owłosiony, bardziej od pszczoły - kształtem przypomina kulkę. Ma też grubsze odnóża. Na czarnym odwłoku pasy przeważają w odcieniach ciemnej żółci, pomarańczowego i brunatnego.

Użądlenie trzmiela

Użądlenia trzmieli są bolesne, ale zdarzają się znacznie rzadziej niż użądlenia innych przedstawicieli pszczół lub os.

Jad trzmieli zawiera mniej substancji uczulających niż np. jad pszczół.

Zachowanie trzmiela

Trzmiele są najłagodniejsze ze wszystkich czterech owadów. Podobnie jak pszczoły atakują tylko w ostateczności, w samoobronie.

Gniazdo trzmiela

Trzmiele można spotkać najczęściej w dziuplach, przy ziemi. Te hodowlane mieszkają w ulach.

Spis treści:

1. Szerszeń
• Wygląd szerszenia
• Użądlenie szerszenia
• Zachowanie szerszenia
• Gniazdo szerszenia

Szerszeń

Wygląd szerszenia

Szerszeń jest największym z wymienionych owadów. Jego długość waha się od 17 mm (robotnice) do nawet 35 mm (królowa). Jego odwłok jest koloru czarnego w żółte pasy.

Użądlenie szerszenia

Użądlenie szerszenia jest najbardziej dotkliwe - ze względu na wielkość żądła. Potrafią żądlić kilkukrotnie.

Zachowanie szerszenia

Szerszenie, podobnie jak osy, są bardzo agresywne. Potrafią użądlić bez konkretnego powodu, uznając samą obecność człowieka za potencjalne zagrożenie.

Gniazdo szerszenia

Gniazda szerszeni bardzo łatwo rozpoznać. Przypominają duże papierowe bryły, wytwarzane z cząsteczek próchniejącego drzewa i śliny. Ich wielkość może osiągać nawet 50 cm. Najczęściej zlokalizowane są na drzewach, w dziuplach i poddaszach.

Zobacz galerię 9 zdjęć

Czytaj też:

Użądlenie przez pszczołę lub osę - jak udzielić pierwszej pomocy?

Jak się chronić przed gryzącymi owadami?

Poznaj smutną tajemnicę znikających pszczół

Na czym polega apiterapia, czyli leczenie miodem?

Weronika Rumińska