Problemy z oddychaniem u dzieci - co robić? Pierwsza pomoc przy zaburzeniach oddychania u dzieci
Problemy z oddychaniem u dzieci mogą się pojawić m.in. po połknięciu ciała obcego czy użądleniu przez pszczołę. Co wtedy robić? Przede wszystkim nie wolno panikować, tylko skupić się na udzieleniu pomocy. Jest to bardzo ważne, ponieważ zaburzenia oddychania mogą być stanem zagrożenia życia. Sprawdź, na czym polega pierwsza pomoc przy zaburzeniach oddychania u dzieci.
Problemy z oddychaniem u dzieci to poważny stan, który może zagrażać życiu najmłodszych. Co wtedy robić? Gdy u dziecka pojawią się zaburzenia oddychania, takie jak przyśpieszony, zwolniony lub pogłębiony oddech lub gdy ma ono problemy z jego "złapaniem", należy ustalić, co jest przyczyną takiego stanu. Tylko wtedy pierwsza pomoc może zostać udzielona we właściwy sposób.
Kłopoty z oddychaniem u dziecka najczęściej są spowodowane zakrztuszeniem się po połknięciu ciała obcego. Trudności z oddychaniem u dziecka mogą pojawić się także w przebiegu hiperwentylacji, bezdechu sennego, ostrego ataku astmy i chorób zakaźnych dróg oddechowych, które niosą za sobą ryzyko obrzęku krtani. Ten zagrażający życiu stan może być także wynikiem alergii, która może pojawić się po użądleniu przez pszczołę, zjedzeniu niektórych produktów (m.in. orzeszków ziemnych) czy zażyciu konkretnych leków (np. aspiryny, penicyliny).
Co robić, gdy dziecko ma problemy z oddychaniem? Zakrztuszenie
Najczęstszą przyczyną trudności z oddychaniem u dziecka jest zakrztuszenie w wyniku połknięcia ciała obcego (np. gumy do żucia, elementów zabawek). Wówczas należy:
- położyć dziecko na swoim przedramieniu głową w dół w taki sposób, by dłoń trzymała brodę dziecka. Ręka ma za zadanie przytrzymać główkę, która u niemowląt jest ciężka;
- uderzyć dziecko mocno nadgarstkiem drugiej dłoni 5 razy między łopatkami – dzięki temu powinno wykrztusić przedmiot;
- na zmianę uderzać dziecko między łopatkami i uciskać klatkę piersiową do czasu, aż przedmiot wypadnie
Jeśli te działania okażą się nieskuteczne, należy wezwać pogotowie.
Zaburzenia oddychania u dzieci - hiperwentylacja
Dziecko, które bardzo szybko i intensywnie oddycha, np. bawiąc się, płacząc czy śmiejąc się, zwiększa stężenie tlenu we krwi kosztem dwutlenku węgla. Natomiast prawidłowy oddech jest zachowany wtedy, kiedy we krwi stężenie dwutlenku węgla wzrasta. Niestety, małe dzieci (mniej więcej do 3. roku życia) nie są w stanie kontrolować częstotliwości oddechu, w związku z tym tę rolę przejmuje ich mózg. Wówczas oddech dziecka na chwilę zatrzymuje się, żeby wzrósł poziom dwutlenku węgla - wtedy zaczyna prawidłowo oddychać. W związku z tym nie trzeba udzielać dziecku pierwszej pomocy - wystarczy je położyć i poczekać, aż oddech się unormuje. Aby pobudzić układ oddechowy, można dmuchnąć dziecku w usta.
Trudności z oddychaniem u dziecka - atak astmy
W przypadku, gdy dziecko męczy suchy, uciążliwy, napadowy kaszel, który wskazuje na atak astmy oskrzelowej, należy ułożyć dziecko w pozycji siedzącej (położenie utrudni wentylację) i do czasu przybycia karetki podać leki rozszerzające oskrzela. Jeśli dziecko się dławi, natychmiast wykonać manewr Heimlicha (stojąc za dzieckiem, silnie uciśnij brzuch tuż poniżej żeber).
Problemy z oddychaniem u dziecka - choroby układu oddechowego
Jedną z chorób układu oddechowego, która powoduje kłopoty z oddychaniem u dzieci, jest podgłośniowe zapalenie krtani. Schorzenie objawia się charakterystycznym suchym, "szczekającym" kaszlem, któremu może towarzyszyć obrzęk krtani. W takiej sytuacji najlepszą metodą pierwszej pomocy jest zabranie dziecka do zimnego pokoju lub na balkon (jeśli na dworze jest zimno). Latem lub wiosną można usiąść z dzieckiem przy zamrażalniku, aby zaczerpnęło mroźnego powietrza. Wówczas obrzęk głośni zmniejsza się, co udrażnia drogi oddechowe. Jest to pomoc doraźna, w związku z tym po złagodzeniu objawów należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Jeśli tego typu zabiegi nie pomagają, a dziecko ma wyraźne problemy z oddychaniem, należy wezwać pogotowie.
Kłopoty z oddychaniem u dziecka - reakcje alergiczne
Jeśli problemy z oddychaniem są wynikiem alergii, należy podać dziecku leki przeciwuczuleniowe. W przypadku użądlenia przez pszczołę przytomnemu dziecku można podać rozpuszczone w niewielkiej ilości wody wapno medyczne do wypicia, bądź kostkę lodu do ssania, które zmniejszą swędzenie i ból. Także w przypadku reakcji alergicznych przebiegających z obrzękiem krtani, dobrym pomysłem jest przeniesienie dziecka w chłodne miejsce.
Problemy z oddychaniem mogą być stanem zagrożenia życia
Zablokowanie dróg oddechowych u dziecka w przebiegu chorób zakaźnych, w wyniku połknięcia ciała obcego lub reakcji alergicznej jest stanem zagrożenia życia. Ciało obce o większych rozmiarach może bowiem zamknąć górne drogi oddechowe i doprowadzić do uduszenia. Podobnie w przypadku reakcji alergicznych czy chorób zakaźnych dróg oddechowych, które przebiegają z obrzękiem krtani, mogącym doprowadzić do zamknięcia gardła i całkowitego odcięcia płuc od dopływu powietrza.
Najgorzej jeśli reakcja alergiczna jest związana ze wstrząsem anafilaktycznym. Wówczas wskazane jest podanie przez lekarza adrenaliny. Jeśli ta metoda zawiedzie, zabiegiem ratującym życie może być intubacja lub tracheotomia.
Problemy z oddychaniem u dzieci - co robić, gdy dziecko straci przytomność i nie oddycha?
Jeśli dziecko straci przytomność i nie oddycha, należy postępować wg następujących wskazówek:
1. Połóż dziecko na płaskiej powierzchni. Trzymając dłoń na jego czole, odgnij jego głowę i unieś brodę. Pozwoli to udrożnić drogi oddechowe oraz sprawdzić np. czy ciała obcego nie da się usunąć palcem.
2. Nabierz powietrze, obejmij ustami usta i nos dziecka i wdmuchaj nabrane powietrze. Oddech powinien unieść klatkę piersiową dziecka i trwać ok. 1 – 1,5 sek. Należy wykonać cykl 5 oddechów.
3. Jeśli dziecko oddycha, ale wciąż jest nieprzytomne, ułóż je na boku i czekaj na przybycie pogotowia.
4. Jeśli dziecko w dalszym ciągu nie oddycha, kontynuuj pierwszą pomoc do czasu przyjazdu karetki.
Porady eksperta