Porażenie piorunem - objawy, pierwsza pomoc, skutki

2019-08-23 8:04

Porażenie piorunem najczęściej zdarza się w górach i na wodzie. Porażenie piorunem w mieście jest mało prawdopodobne, ale nie niemożliwe. Uderzenie piorunem jest bardzo niebezpieczne, gdyż może się skończyć śmiercią. Dlatego warto wiedzieć, co robić, a czego nie robić w czasie burzy, by uniknąć porażenia piorunem, a także jak wygląda pierwsza pomoc, gdy już dojdzie do porażenia. Warto także znać objawy i skutki porażenia piorunem.

Spis treści

Porażenie piorunem - jak do niego dochodzi?
Porażenie piorunem - objawy i skutki
Co robić, a czego nie robić w czasie burzy?
Porażenie piorunem - pierwsza pomoc
Ratownik GOPR radzi, jak zachowywać się w trakcie burzy

Porażenie piorunem najczęściej odnotowuje się w górach, jednak do uderzenia piorunem dojść także na dużych zbiornikach wodnych (np. na jeziorach), ponieważ woda jest bardzo dobrym przewodnikiem prądu, oraz rozległych, otwartych przestrzeniach z wysokimi drzewami i/lub budynkami (np. w przypadku osób próbujących schronić się przed burzą pod drzewem lub obiektem stojącym pojedynczo na otwartej przestrzeni).

Znany jest także przypadek trafienia piorunem w centrum dużego miastach. Ofiara najprawdopodobniej znajdowała się w czasie burzy na metalowych rurach ciepłowniczych, które niekiedy na długich odcinkach biegną w mieście wysoko nad ziemią.

Metal, z którego wykonane są rury najprawdopodobniej spowodował przyciągnięcie pioruna, a powstały prąd śmiertelnie raził znajdującego się na nich człowieka.¹

Porażenie piorunem - jak do niego dochodzi?

Do porażenia piorunem może dojść na cztery sposoby:

bezpośrednio przez uderzenie w ciało
przez wyładowanie iskrowe, które powoduje przejście prądu po powierzchni ciała i związane z tym rozległe oparzenia
przez uderzenie pioruna w ziemię w pobliżu znajdującej się osoby, powodujące wystąpienie tzw. „napięcia krokowego“
przez falę uderzeniową, powodującą uraz mechaniczny

Porażenie piorunem - objawy i skutki

Prąd elektryczny w piorunie ma natężenie od 10.000 do 200.000 A, osiągające szczyt po upływie 5-10 mikrosekund, a napięcie od 20.000.000 do 1.000.000.000 V. Temperatura wewnątrz (w rdzeniu) pioruna wynosi około 8.000°C.¹ W związku z tym skutki porażenia piorunem są bardzo poważne i obejmują:

oparzenia
złamania kości
uszkodzenie układu nerwowego - kręgosłupa i mózgu (np. w postaci paraliżu kończyn)
uszkodzenie układu sercowo-naczyniowego (zaburzenia rytmu pracy serca, a nawet zatrzymanie krążenia)
zaburzenia widzenia
upośledzenie słuchu
zaburzenie funkcji układu pokarmowego w postaci np. ostrej rozstrzeni żołądka
upośledzenie funkcji nerek

Opisywano również powstałe na skutek wyładowania elektrycznego „wypalenia“ w powłokach kształtów metalowych przedmiotów np. biżuterii czy znajdujących się w kieszeni monet, a także zmiany termiczne we włosach w postaci charakterystycznego, perłowatego stopienia keratyny.¹

Po porażeniu piorunem poszkodowany jest apatyczny, senny lub odwrotnie - pobudzony. Mogą się u niego pojawić drgawki lub dojść do utraty przytomności.

Co robić, a czego nie robić w czasie burzy?

nie szukaj schronienia po wysokimi drzewami, masztami czy też antenami lub liniami telefonicznymi
jeśli jesteś na otwartej przestrzeni, kucnij w jakimś zagłębieniu terenu
jeśli jesteś na wodzie, jak najszybciej dopłyń do brzegu i schroń się w bezpiecznym miejscu
jeśli jesteś w górach, zejdź ze szczytu
nie trzymaj metalowych przedmiotów w dłoni (np. parasolki z metalowymi elementami)
poruszaj się wolno i małymi krokami
najlepiej, jeśli schronisz się w samochodzie. Stanowi on tzw. klatkę Faradaya - prąd spływa po karoserii (jednak trzeba wyłączyć radio)
nie rozmawiaj przez telefon komórkowy
jeśli jesteś w domu, wyłącz z kontaktu sprzęt RTV, zamknij okna

Czytaj też: Jak zachować się w czasie burzy? 15 zasad, które musisz znać

Porażenie piorunem - pierwsza pomoc

Zadzwoń po pogotowie
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, należy sprawdzić, czy oddycha. Jeśli nie, należy wykonać resuscytację. Poszkodowany powinien leżeć na wznak ze względu na prawdopodobieństwo uszkodzenia kręgosłupa szyjnego.
Jeżeli na ciele są ślady oparzenia, to należy - o ile to możliwe - schłodzić je zimną wodą (przez 5 min) i przyłożyć jałową gazą.
W przypadku złamań należy unieruchomić uszkodzoną kończynę.

Dotykanie osoby porażonej piorunem nie jest niebezpieczne!

Ratownik GOPR radzi, jak zachowywać się w trakcie burzy

Źródło: x-news/TVN24

O autorze

Monika Majewska

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, a zwłaszcza obszarach medycyny, ochrony zdrowia i zdrowego odżywiania. Autorka newsów, poradników, wywiadów z ekspertami i relacji. Uczestniczka największej Ogólnopolskiej Konferencji Medycznej "Polka w Europie", organizowanej przez Stowarzyszenie "Dziennikarze dla Zdrowia", a także specjalistycznych warsztatów i seminariów dla dziennikarzy realizowanych przez Stowarzyszenie.

Pierwsza pomoc - czy wiesz, jak jej udzielić?

Pytanie 1 z 10

Wypadek samochodowy

Robię zdjęcie telefonem i umieszczam na stronie społecznościowej.

Dzwonię na numer alarmowy 999 lub 112, podaję dokładne miejsce, rodzaj i opis wypadku, kto został poszkodowany i ile osób potrzebuje pomocy medycznej.

Monika Majewska