Patulina - toksyna z pleśni w owocach. Jak uniknąć zatrucia patuliną?

Patulina w niektórych owocach powstaje w wyniku ich stłuczenia lub uderzenia. Pod żadnym pozorem nie wolno wykrajać zgniłych miejsc i zjadać reszty owocu, która tylko pozornie jest zdrowa. Trująca patulina potrafi przenikać w głąb tkanki, powodując zatrucia pokarmowe, wrzody i krwawienia. Sprawdź, jakie są objawy zatrucia patuliną i na czym polega leczenie.

Spis treści

1. Patulina - toksyna pleśni na owocach i nie tylko
2. Patulina - czy można skutecznie pozbyć się pleśni z uszkodzonych owoców?
3. Patulina - objawy zatrucia i leczenie

Patulina to toksyna, powstająca na owocach zaatakowanych przez pleśń. Grzyby, które potocznie nazywamy pleśniami, w procesie wtórnego metabolizmu wytwarzają trujące mykotoksyny.

Ich skład chemiczny jest bardzo zróżnicowany, a naukowcy wyodrębnili już ponad 400 mytotoksyn. Jedną z nich jest patulina - toksyna powstająca z pleśni w owocach.

Nadgniłe owoce, które zostały wcześniej stłuczone, są skażone przez grzyby Penicillium, Aspergillus, Byssochlamys.

Rozwijają się one, gdy powietrze jest odpowiednio wilgotne. Wtórne metabolity, czyli produkty metabolizmu tych grzybów, to właśnie patulina. Nie jest potrzebna pleśniom do dalszego rozwoju i powstaje jako skutek uboczny.

Efektem pojawienia się patuliny jest charakterystyczna, brązowa plama na skórce, a miąższ owocu zmienia konsystencję na watowatą lub wodnistą.

Zjedzenie patuliny jest niebezpieczne, bo wytwarzająca ją pleśń może wykwitać w jelitach człowieka, powodując krwawienia i choroby układu pokarmowego.

Patulina - toksyna pleśni na owocach i nie tylko

Grzyby tworzące patulinę występują na wszystkich surowcach i produktach spożywczych: warzywach, ziarnie zbóż, mięsie, serach, pieczywie. Patulina jest gatunkiem szczególnie często spotykanym w psujących się owocach, takich jak:

Pleśnie często rozwijają się wewnątrz owocu, na pestkach. W konsekwencji owoce, które z zewnątrz wyglądają na zdrowe, przekazywane są z patuliną do przetworzenia na soki i konfitury.

• jabłka
• banany
• wiśnie
• truskawki
• morele
• gruszki
• nektarynki
• czarna porzeczka
• pigwa
• pomidory

Patulina  zanieczyszcza zasadniczo  przede  wszystkim jabłka, gruszki, winogrona, sok  z  jabłek  i  wina  owocowe  z  jabłek.

Patulina - czy można skutecznie pozbyć się pleśni z uszkodzonych owoców?

Nawet odkrojenie uszkodzonej części owocu nie jest równoznaczne z usunięciem patuliny, ponieważ mykotoksyna rozpuszcza się w wodzie i przedostaje się w głąb owocu.

Odporna jest także na procesy pasteryzacji, dlatego z zaatakowanych nią owoców nie można robić przetworów.

Pleśń usuwa się jedynie z owoców twardych, o niskiej zawartości wody. Wtedy ryzyko przenikania patuliny jest niewielkie.

Aby mieć pewność, że owoc jest już pozbawiony toksycznej substancji, trzeba wykroić fragment o wielkości 3 cm wokół spleśniałego miejsca.

CZYTAJ TEŻ:

• Uwaga na PLEŚŃ w orzechach
• Grzyb w domu i pleśń w jedzeniu są niebezpieczna dla zdrowia
• Kiedy ziemniak jest trujący? Substancje toksyczne w zielonych ziemniakach

Patulina - objawy zatrucia i leczenie

Rodzaj chorób powodowanych przez patulinę zależy od dawki trucizny. Nawet jeśli toksyna regularnie trafia do organizmu, ale w niewielkich ilościach, nie musi być niebezpieczna.

Groźna jest dopiero wtedy, gdy jednorazowo zaaplikujemy dużą dawkę substancji. Spowoduje wtedy ostre zatrucie, a w niektórych wypadkach nawet śmierć.

Patulina ma właściwości rakotwórcze i patogenne. W organizmie może wywołać niemałe spustoszenie. Jej nadmiar może spowodować:

• ostre i przewlekłe zatrucia
• alergie
• choroby układy oddechowego
• choroby wątroby
• wrzody
• krwawienia w jelitach
• uszkodzenia śluzówki jelit
• osłabienie układu odpornościowego
• niekorzystny wpływ na układ nerwowy
• wady płodu

Leczenie zależy od rodzaju wywołanych dolegliwości.

Anna Jakimiuk

Monika Majewska