Jak zmienić opatrunek? Instrukcja krok po kroku

2023-12-28 13:57

Jak zmienić opatrunek? To zależy od rany. Niewielkie skaleczenia zwykle goją się szybko i nie wymagają specjalnych zabiegów. Są jednak rany, które potrzebują wyjątkowej ochrony specjalnymi opatrunkami. To np. rany pooperacyjne lub odleżynowe. Jak zmienić opatrunek, chroniący taką ranę? Oto nasza podpowiedź – krok po kroku.

Jak zmienić opatrunek? Instrukcja krok po kroku
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Dlaczego trzeba zmieniać opatrunek?
  2. Jak zmienić opatrunek? Krok po kroku
  3. Jak często zmieniać opatrunek?

Prawidłowa zmiana opatrunku gwarantuje szybkie i prawidłowe gojenia się rany. Problem ten może dotyczyć każdego - rany powstają po operacjach, są skutkiem odleżyn (np. u osób starszych i obłożnie chorych) czy owrzodzenia (np. u pacjentów cierpiących na przewlekłą chorobę żylną).

Każda rana, a szczególnie ta trudno gojąca się wymaga właściwego traktowania: systematycznego oczyszczania i ochrony, jaką daje opatrunek. Opatrunki na rany należy regularnie zmieniać, aby nie rozwinęły się w nim drobnoustroje. Jak to zrobić? Oto instrukcja zmiany opatrunku krok po kroku.

Poradnik Zdrowie - Oparzenia

Dlaczego trzeba zmieniać opatrunek?

Aby rana zagoiła się, musi mieć odpowiednie środowisko. Takie zapewnia płyn wysiękowy tworzący się w ranie, który zawiera substancje antybakteryjne, enzymy i składniki przyspieszające gojenie. Skuteczność działania tych substancji zwiększa się w środowisku wilgotnym, dlatego osuszanie rany - popularny jeszcze niedawno zabieg, zdaniem specjalistów jest niewłaściwe.

Nie powinno się oczyszczać ran z naturalnej wydzieliny produkowanej przez zranione miejsce, choć oczywiście trzeba usunąć z niej bakterie i ewentualne tkanki martwicze. Warto również zbierać nadmiar wysięku, który może być pożywką dla drobnoustrojów. Dlatego opatrunki trzeba zmieniać regularnie, a sam opatrunek powinien być dobrej jakości.

Cechy dobrego opatrunku to:

  • nieprzepuszczalność dla bakterii
  • przepuszczalność dla pary wodnej i powietrza
  • utrzymywanie wilgotności wokół raną
  • usuwanie nadmiaru wysięku
  • izolacja termiczna
  • osłanianie rany przed urazem
  • nietoksyczność, antyalergiczność

Jak zmienić opatrunek? Krok po kroku

  1. Przygotowanie. Najpierw umyj i zdezynfekować dłonie. Przygotuj sobie wszystkie potrzebne rzeczy: opatrunki, płyny do dezynfekcji. Załóż rękawiczki jednorazowe.
  2. Usuniecie starego opatrunku. Delikatnie usuń stary opatrunek. Jeśli nie chce sam zejść, bo przykleił się do skóry, można nasączyć go solą fizjologiczną. Po zdjęciu opatrunku, wyrzuć go i załóż nowe rękawiczki.
  3. Przemycie rany. Najpierw przemyj ranę kilkoma gazikami nasączonymi płynem antyseptycznym na bazie oktenidyny – wykonuj ruchy od środka rany na zewnątrz. Delikatnym ruchem usuń martwe tkanki. Możesz też spryskać ranę środkiem odkażającym. Po przemyciu i odkażeniu okolice rany starannie osusz sterylnymi kompresami.
  4. Założenie nowego opatrunku. Gdy skóra wyschnie, załóż nowy opatrunek. Jego wielkość musi być dostosowana do wielkości rany – opatrunek musi ją całą zakrywać. Niekiedy - w zależności od opatrunku- konieczne jest przykrycie pierwotnego opatrunku bandażem.

Jak często zmieniać opatrunek?

Wbrew pozorom opatrunku nie należy zmieniać zbyt często – w ten sposób nie usuwamy niepotrzebnie płynu wysiękowego i ziarniny, które przyspieszają proces gojenia się rany. Zazwyczaj rany pooperacyjne opatruje się codziennie – chodzi o to, aby opatrunek był zawsze czysty i suchy.

Opatrunki na ranach przewlekłych powinno się zmieniać co 7 dni, a przy silnym wysięku - co 2-3 dni. Specjalistyczne opatrunki np. na odleżyny, można zmieniać co 3-5 dni.

Na czym polega proces jej gojenia?

Rana to uszkodzenie skóry i tkanek. Do rozerwania ich ciągłości dochodzi na skutek wypadku lub operacji. Rany powstają również na skutek nieprawidłowego ukrwienia ciała, które prowadzi do owrzodzeń i martwicy (odleżyny, stopa cukrzycowa itd.).

Długość gojenia się rany jest różna - rany bez powikłań goją się ok. 8 tygodni. Proces ten przebiega jednak etapami.

Zaczyna się natychmiast po powstaniu uszkodzenia – organizm szybko wchodzi w proces hemostazy, której naturalnym skutkiem jest krzepnięcie krwi – zapobiega to jej utracie i ogranicza dostęp zanieczyszczeniom.

Kolejnym etapem gojenia się rany jest stan zapalny, którego zadaniem jest oczyszczenie rany z bakterii i martwych tkanek. Stan zapalny mobilizuje krwinki białe do oczyszczania uszkodzonego miejsca na ciele – komórki trawią bakterie i martwe tkanki.

Następnie w ranie rozpoczyna się tzw. migracja komórkowa, której celem jest odtworzeni nabłonka i nowych naczyń krwionośnych.

Wreszcie następuje synteza białek, czyli osadzanie się białka oraz kurczenie się ran (krawędzie rany przyciągane są do siebie). W ranie powstaje ziarnina, złożona z fibroblastów produkujących włókna kolagenu, które tworzą elastyczną bliznę, odporną na czynniki mechaniczne.

Czytaj: Opatrunki (plastry) na rany. Druga skóra dla chorych na EB i nie tylko

Zakażenie rany – objawy. Jak rozpoznać zakażenie rany?

Pierwsza pomoc: odkażanie i opatrywanie ran, tamowanie krwotoków, krwawień z nosa

Metoda mokrych opatrunków - na czym polega? Dla kogo jest przeznaczona?