Jak usunąć kleszcza krok po kroku

Jak usunąć kleszcza? Ukąszenie przez kleszcza nie zawsze wymaga interwencji lekarza, ponieważ w większości przypadków pajęczaka można wyciągnąć samemu. Wystarczy tylko przestrzegać kilku podstawowych zasad, by wiedzieć jak prawidłowo usunąć kleszcza i uchronić się przed groźnymi infekcjami wirusowymi: boreliozą, odkleszczowym zapaleniem mózgu i anaplazmozą. Sprawdź, jak bezpiecznie usunąć kleszcza i co robić po ukąszeniu przez tego pajęczaka.

Jak prawidłowo usunąć kleszcza? Podstawowa zasada brzmi: im wcześniej kleszcz zostanie usunięty z naszego ciała, tym mniejsze prawdopodobieństwo zakażenia kleszczowym zapaleniem mózgu i boreliozą.

Obecnie w aptekach dostępne są rozmaite przedmioty, które ułatwiają nam usuwanie kleszczy ze skóry, np. długopisy (ok. 27 zł), przyssawki (ok. 150 zł) a nawet lassa (ok. 21 zł) i karty do usuwania kleszczy. Jeśli nie jesteśmy w stanie sami usunąć kleszcza, udajmy się na pogotowie.

Spis treści

1. Jak usunąć kleszcza krok po kroku
2. Jak usunąć główkę kleszcza, jeżeli dojdzie do jej oderwania?
3. Czego nie robić podczas usuwania kleszcza?
4. Leczenie po usunięciu kleszcza
5. Olejek miętowy na usunięcie kleszcza

Jak usunąć kleszcza krok po kroku

Specjaliści z Głównego Inspektoratu Sanitarnego radzą, jak usunąć kleszcza:

• mocno uchwyć kleszcza pęsetą jak najbliżej skóry
• wyciągaj go płynnym i stanowczym ruchem wzdłuż osi wkłucia (dbaj o całkowite usunięcie pasożyta z częścią głowową!)
• po usunięciu kleszcza zdezynfekuj skórę oraz umyj ręce w wodzie z antybakteryjnym mydłem
• po usunięciu kleszcza obserwuj miejsce/a pasożytowania na skórze przez 30 dni
• w przypadku pojawienia się zmiany skórnej tzw. "rumienia wędrującego", innych zmian skórnych lub gorączki > 38 st. C niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem!

Zobacz galerię 5 zdjęć

Jak usunąć główkę kleszcza, jeżeli dojdzie do jej oderwania?

Jeżeli w ciele zostanie główka lub większy fragment kleszcza, należy spróbować usunąć ją pincetą (tak samo jak kleszcza). Można ją także wyjąć jałową igłą, podobnie jak usuwa się drzazgę. Jeśli jednak mimo prób, nie udaje się jej usunąć, należy udać się do lekarza.

Jeśli po wyrwaniu kleszcza widoczne są jedynie drobne pozostałości, wystarczy umyć skórę mydłem i zdezynfekować ranę. Nie trzeba iść do lekarza. Zagrożenie stanowi jedynie większy fragment kleszcza pozostały w ciele (główka lub większy fragment), ponieważ może on potencjalnie zwiększyć ryzyko zakażenia.

Jakie są sposoby na ochronę przed kleszczami?

Czego nie robić podczas usuwania kleszcza?

• nigdy nie łap kleszcza za jego obrzęknięty brzuch, ponieważ istnieje ryzyko, że wyciśniesz do swojego organizmu zainfekowany płyn
• nigdy nie wykręcaj kleszcza, ponieważ jego głowa pozostanie w twoim ciele
• nie staraj się dusić kleszcza wazeliną, masłem, lakierem do paznokci, benzyną lub alkoholem. W ten sposób tylko sprowokujesz wymioty kleszcza i zwiększysz ryzyko wystąpienia infekcji
• nigdy nie usuwaj kleszcza gołymi rękami, kleszczykami do paznokci itp. - wówczas odrywasz tylko odwłok, a w skórze pozostaje główka i tułów kleszcza, co może mieć niebezpieczne konsekwencje zdrowotne

Czego nie robić podczas usuwania kleszcza?

Leczenie po usunięciu kleszcza

Po usunięciu kleszcza powinniśmy przez miesiąc obserwować ukąszoną część skóry. Po tym czasie może bowiem dojść do wystąpienia:

• tzw. rumienia wędrującego (pełzającego), który zazwyczaj pojawia się po 3-30 dniach od ukąszeniu przez kleszcza. Rumień pełzający zwykle jest pierwszym objawem jednej z chorób odkleszczowych - boreliozy. Początkowo rumień występuje pod postacią czerwonej plamki, która szybko powiększa się. Należy jednak wiedzieć, że w ponad połowie przypadków zachorowań odczyn skórny się nie pojawia

Ryzyko zachorowania na chorobę z Lyme jest niskie, jeśli kleszcz został usunięty w ciągu 24-36 godzin.

• gorączki i objawów grypopodobnych (silnego bólu głowy, bólu mięśni i stawów, kaszlu), które mogą być objawem anaplazmozy (HGA) - rzadziej odkleszczowego zapalenia mózgu

Po wystąpieniu tych objawów, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.

Czytaj też: 

• Kleszcze - jak się przed nimi bronić
• Wrotycz na kleszcze i inne robaki. Właściwości i zastosowanie wrotyczu
• Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu

Olejek miętowy na usunięcie kleszcza

Niektórzy przekonują, że jedną z metod usuwania kleszcza jest zastosowanie olejku miętowego. Wystarczy jedna kropla wylana na pasożyta, by po kilkunastu sekundach "ewakuował" się z miejsca, w które się wgryzł. Jednak eksperci zaznaczają, że ta metoda może przynieść więcej szkody niż pożytku.

Kleszcze nie tolerują miętowego olejku - substancja zmusza je do szybkiej reakcji. W panice kleszcz próbujący wydostać się z miejsca, w które się wgryzł, może zostawić więcej swojej śliny. A to właśnie w niej znajdują się bakterie chorobotwórcze, które sprawiają, że te pasożyty są dla nas tak niebezpieczne.

- Nie należy drażnić kleszcza w żaden sposób, który może sprawić, że zacznie wydzielać więcej śliny, bo tym samym zwiększa się szanse na to, że czymś nas zarazi - mów doktor Neety Connally z uniwersytetu stanowego w Connecticut.

Na stronie Borreliosis and Associated Diseases Awareness UK czytamy, że stosowanie takich rozwiązań jak alkohol, pianka do golenia, olej, masło, parafina czy wazelina w celu uduszenia kleszcza może wywołać u niego reakcję wymiotną śliną i zawartością wnętrzności, kiedy będzie próbował odczepić się od ciała żywiciela i uciec przed drażniącą substancją. Najbezpieczniej usunąć kleszcza mechanicznie.

Monika Majewska