Toksyczna CHOROBA WĄTROBY zaburza oczyszczanie organizmu z toksyn
Toksyczne uszkodzenie wątroby może pojawić się, gdy do tego narządu trafia zbyt dużo substancji toksycznych, szczególnie alkoholu i leków (np. psychotropowych, przeciwnowotworowych, niektórych antybiotyków). Jakie są objawy toksycznej choroby wątroby? Jak przebiega leczenie toksycznego uszkodzenia wątroby?
Spis treści
- Objawy toksycznej choroby wątroby
- Czynniki ryzyka toksycznej choroby wątroby
- Toksyczne uszkodzenie wątroby: diagnoza
Toksyczne uszkodzenie wątroby pojawia się, gdy pod wpływem toksyn, w komórkach miąższu wątroby dochodzi do zmian, które mogą doprowadzić do stanów zapalnych, rozrostu tkanki łącznej, marskości wątroby. W najgorszym wypadku dochodzi do niewydolności wątroby, osoczowej skazy krwotocznej, a także encefalopatii wątrobowej, zakończonej śpiączką wątrobową. Toksyczna choroba wątroby może mieć charakter ostry lub przewlekły. Do najczęstszych przyczyn wystąpienia toksycznego uszkodzenia wątroby zalicza się:
- alkohol
- leki (m.in. antybiotyki, NLPZ, paracetamol, leki hormonalne, sterydy)
- pestycydy
- zatrucie grzybami
- szkodliwe pyły i gazy
W przypadku zatrucia grzybami może dojść do ostrego toksycznego uszkodzenia wątroby, którego objawem jest marskość (martwica), żółtaczka, śpiączka wątrobowa.
Objawy toksycznej choroby wątroby
Objawy toksycznej choroby wątroby mogą być różne i rozwijać się w różnym tempie, w zależności od działających czynników. Istotna jest intensywność wystawiania wątroby na działanie szkodliwych substancji, czas ich działania i ewentualne połączenie oddziaływania kilku toksyn (co często się zdarza), np. gazów, leków, pestycydów, alkoholu.Wczesnym sygnałem ostrzegawczym może być ból pod prawym łukiem żebrowym. Do innych, niecharakterystycznych objawów (nie zawsze występujących) należy:
- osłabienie
- ból głowy
- ból stawów
- nudności
- lekka gorączka
- drętwienie palców stóp i rąk
- powiększenie sutków (u mężczyzn)
- wypadanie włosów pod pachami i na genitaliach
Czynniki ryzyka toksycznej choroby wątroby
Toksycznej chorobie wątroby sprzyjają:
- płeć: kobiety, zwłaszcza te, które nie stronią od alkoholu, są bardziej podatne niż mężczyźni. I w ich przypadku schorzenie ma dużo szybszy i ostrzejszy przebieg
- predyspozycje genetyczne: zarówno skłonność do nadużywania alkoholu, jak i toksycznej choroby wątroby, jest przekazywana dziedzicznie
- wirusowe zapalenie wątroby: wzw typu B, jak i wzw typu C znacznie zwiększają ryzyko toksycznej choroby wątroby
- niedożywienie (dieta ubogoskładnikowa, co często ma miejsce w przypadku nadużywania alkoholu, diety jednostronne, szczególnie jednoskładnikowe) w każdym przypadku pogarsza to ogólny stan narządów, w tym wątroby, zwiększając jej podatność na choroby
- rasa: bardziej wrażliwi na toksyczną chorobę wątroby są Azjaci
Toksyczne uszkodzenie wątroby: diagnoza
Lekarz, podejrzewając toksyczną chorobę wątroby, zleca wykonanie następujących badań:
Podstawowe znaczenie w rozpoznaniu toksycznego uszkodzenia wątroby mają informacje uzyskane od pacjenta, które umożliwiają ustalenie przyczyny uszkodzenia wątroby.
- enzymy (tzw. próby) wątrobowe - widoczny wzrost aktywności aminotransferazy asparaginowej i alaninowej, podwyższone GGTP (gammaglutamylotrasferaza)
- morfologię krwi - zauważalna jest małopłytkowość
- zaburzenia układu krzepnięcia obejmują wzrost INR i wydłużenie czasu protrombinowego
- bilirubina jest podwyższona
Dodatkowo może okazać się konieczne wykonanie tomografii komputerowej wątroby i ewentualnie biopsja wątroby.
Leczenie toksycznej choroby wątroby
Ponieważ ciężkie uszkodzenie wątroby jest stanem zagrażającym życiu, konieczna jest hospitalizacja na oddziale intensywnej opieki medycznej. Szanse na skuteczne leczenie zwiększają się, gdy wiadomo, co doprowadziło do toksycznej choroby wątroby. W przypadku polekowego uszkodzenia wątroby odstawienie szkodliwego czynnika może okazać się niemożliwe. Wówczas należy maksymalnie go ograniczyć. Terapia zwykle jest długotrwała, niekiedy jedynym ratunkiem jest przeszczep wątroby.
Podstawowym elementem terapii toksycznej choroby wątroby jest przerwanie lub przynajmniej maksymalne ograniczenie kontaktu ze szkodliwymi czynnikami.
Pomocne w regeneracji uszkodzonej wątroby jest zażywanie leków wzmacniających czynność komórek wątrobowych, są to np.:
- preparaty z wyciągiem z karczocha
- preparaty z wyciągiem z nasion ostropestu plamistego
- L-asparagina
- L-ornityna
- witaminy B
- witamina E
Chorym zaleca się stosowanie diety wątrobowej, lekkostrawnej, posiłki powinny być spożywane regularnie. należy unikac alkoholu, ostrych przypraw i wszystkiego, co może obciąży chory narząd.
Profilaktyka toksycznej choroby wątroby
Aby uniknąć toksycznej choroby wątroby unikaj kontaktu ze szkodliwymi czynnikami, nie przekraczaj dawkowania leków, ogranicz zażywanie leków bez recepty, zrezygnuj z alkoholu. Zwracaj też baczniejszą uwagę na dietę – niewskazane jest spożywanie produktów, zawierających wiele konserwantów i wszelkich sztucznych dodatków.
Porady eksperta