Przepuklina pępkowa - przyczyny i objawy. Sprawdź na czym polega operacja przepukliny pępkowej?

Przepuklina pępkowa to najczęściej wada wrodzona, która występuje u niemowląt. U dorosłych może powstać, gdy dojdzie do osłabienia wewnętrznej warstwy mięśni brzucha. W każdym z przypadków konieczna jest konsultacja lekarska, ponieważ nieleczona przepuklina pępkowa może przyczynić się do wystąpienia zagrażających życiu powikłań. Jakie są przyczyny i objawy przepukliny pępkowej? Na czym polega leczenie schorzenia? Czy zawsze konieczna jest operacja?

Spis treści

1. Przepuklina pępkowa: przyczyny
2. Przepuklina pępkowa: objawy
3. Przepuklina pępkowa: leczenie

Przepuklina pępkowa to postać przepukliny brzusznej. Pojawia się, gdy elementy jamy brzusznej wydostają się przez niedomknięty pierścień pępkowy i uszkodzoną powłokę jamy brzusznej, a następnie przemieszczają się poza nią. Wówczas w miejscu pępka lub w jego okolicach powstaje charakterystyczne wybrzuszenie, które w terminologii medycznej nazywa się workiem przepuklinowym. Może znajdować się w nim część jelita lub tzw. sieć większa, czyli fartuch tłuszczowy pokrywający jelita (rzadziej inne narządy). Przepuklina pępkowa to najczęściej drobna wada wrodzona, pojawiająca się u niemowląt. Narażone są na nią przede wszystkim dzieci z niską wagą urodzeniową i wcześniaki. U niemowląt przepuklina pojawia się zwykle w miejscu pępka. Dorośli częściej zmagają się z przepukliną okołopępkową.

Przepuklina pępkowa: przyczyny

Przepuklina pępkowa u niemowląt jest wynikiem wrodzonej wady anatomicznej - niezrośnięcia się pierścienia pępkowego (otworu, przez który w życiu płodowym do dziecka wchodziły naczynia pępowinowe).

W życiu płodowym jelita dziecka rozwijają się poza jamą brzuszną. Przechodzą one do brzucha przez pierścień pępkowy, który po jakimś czasie powinien się zamknąć. Jeśli pierścień nie zdąży się całkowicie zrosnąć lub proces ten nie przebiegnie prawidłowo, może pojawić się przepuklina pępkowa. U dorosłych przepuklina pępkowa najczęściej jest skutkiem zmniejszenia wytrzymałości powłok brzusznych. Prawdopodobieństwo wystąpienia przepukliny pępkowej wzrasta u osób zmagających się z chorobami, w przebiegu których dochodzi do podwyższenia ciśnienia wewnątrzbrzusznego, tj. nadwagą, kaszlem, zaparciami i problemami z oddawaniem moczu (np. z powodu problemów z prostatą). Ryzyko wystąpienia schorzenia wrasta także u kobiet w ciąży i osób, które cierpią na wodobrzusze. Czynnikami zwiększającymi wystąpienie przepukliny pępkowej są także ciężka praca fizyczna i ciąża.

Przepuklina pępkowa: objawy

U niemowląt przepuklina pępkowa zwykle jest widoczna w postaci wybrzuszenia, które znika samoistnie w ciągu roku od narodzin dziecka. Sprzyja temu wzmacnianie mięśni tłoczni brzusznej poprzez częste układanie dziecka na brzuchu.Jednak w niektórych przypadkach może dojść do jej rozwoju. Wtedy, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych pojawia się elastyczny guzek uwypuklający pępek. Podczas badania dotykiem można wcisnąć część wypukłości do środka. Wybrzuszenie staje się bardziej widoczne, gdy naciąga się mięśnie brzucha, np. podczas płaczu, kaszlu lub podczas wypróżniania. Towarzyszy temu uczucie pobolewania lub nieokreślonego dyskomfortu w okolicy pępka i nadbrzusza.W miarę rozwoju przepukliny, guzek staje się twardszy i nie można go przesunąć. Oznacza to, że część wnętrzności jest uwięziona w worku przepuklinowym, a dopływ krwi do niego jest odcięty. Wybrzuszenie może być opuchnięte, bolesne i pokryte przebarwieniami. Niemowlę o dyskomforcie informuje płacząc i krzycząc.

SPRAWDŹ>> Jak odczytywać płacz dziecka?

Nieleczone schorzenie może doprowadzić do uwięźnięcia przepukliny oraz rozwoju niedrożności jelit. Wówczas pojawiają się silny ból brzucha i wymioty. Jeśli natychmiast nie zostanie podjęta interwencja chirurgiczna, może dojść do martwicy jelita, a w konsekwencji do śmierci.

Przepuklina pępkowa: leczenie

Operacja przepukliny pępkowej jest konieczna gdy dziecko skończyło 3 lata, a przepuklina nie zamknęła się samoistnie. Dorośli powinni zgłosić się do lekarza, gdy tylko zauważą ww. objawy.Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, wykonuje się zabieg chirurgiczny, który nazywa się hernioplastyka. Podczas zabiegu każda tkanka, która wybrzusza się do worka przepuklinowego, zostaje cofnięta do jamy brzusznej, a brzegi ubytku się zszywa. Lekarz może również położyć kawałek siatki bezpośrednio pod otrzewną i zamocować ją za pomocą szwów lub zszywek. W ten sposób osłabiona części jamy brzusznej zostaje wzmocniona, a ryzyko nawrotu dolegliwości zostaje zmniejszone.

Operacja przepukliny pępkowej jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym i trwa około 30 minut. W przypadku przepuklin nawrotowych, lub gdy przepuklina towarzyszy innym schorzeniom, można wykonać operację laparoskopową. Etapy zabiegu są takie same, jak tradycyjnej operacji, z tą różnicą, że lekarz nie otwiera jamy brzusznej pacjenta, tylko wprowadza laparoskop i narzędzia do jamy brzusznej za pomocą kaniuli.

Czytaj też: Przepuklina pachwinowa

Zobacz galerię 8 zdjęć

Monika Majewska